Het is één van de meest opzienbarende strafzaken van afgelopen jaren. Douanier Gerrit G werkte in het geniep samen met cocaïnesmokkel bendes. Hij zorgde ervoor dat honderden kilo’s coke ongestoord door de controle kwamen. De Rotterdamse haven bleek zo lek als een mandje. Morgen doet de rechter uitspraak in deze zaak. Maar het is maar de vraag of het  corruptieprobleem in de haven nu is opgelost.

EenVandaag spreekt over de zaak met Mick van Wely, misdaadjournalist voor de Telegraaf. Hij volgde de zaak op de voet. Waar gaat de zaak nou over? Wie zijn de belangrijkste verdachten? En waar worden ze van verdacht? Ook spreken we criminoloog Damian Zaitch van de universiteit Utrecht. Hij bestudeert al 15 jaar lang de grootschalige cocaïnehandel.  

Structureel corruptieprobleem

Volgens Zaitch is het corruptieprobleem alleen maar toegenomen de laatste jaren. Belangrijkste oorzaak is, paradoxaal genoeg, de toegenomen beveiliging. Toen Zaitch 15 jaar geleden onderzoek deed naar cocaïnesmokkel, sprak het onderzoeksteam van Zaitch met Colombiaanse smokkelaars in de Rotterdamse haven. Zij vertelden dat corruptie in de Rotterdamse haven niet nodig was. Want smokkelaars konden relatief eenvoudig het haventerrein op en zelf de cocaïne uit de containers halen. Hulp van buitenaf was dus overbodig.

Maar dat is veranderd. Inmiddels is de haven een gesloten bastion. Er staat een hoog hekwerk om het terrein, overal hangen camera’s en alleen bevoegd personeel mag met pasjes binnenkomen. Zaitch publiceert binnenkort een nieuw rapport naar corruptie in de haven. Hij ondervroeg vooral gewone havenwerknemers die werken bij de terminals, ICT-afdelingen en private beveiligingsdiensten. Uit gesprekken bleek dat de corruptie nu wel een issue is. Havenpersoneel wordt nu regelmatig benaderd door cokemaffia. Ze willen toegang tot het terrein, verleiden personeel om hun pasje voor een dag uit te lenen. Daar staat een betaling tegenover van enkele duizenden euro’s per dag. Ook zou er volgens Zaitch soms ook sprake zijn van zachte dwang vanuit maffiahoek:

Dan zeggen ze 'Ik weet waar je familie woont.'

De maffia heeft nu hulp van binnenuit nodig. Zaitch spreekt van een zorgelijke ontwikkeling.

Beleid

De corruptie in de Rotterdamse haven staat inmiddels hoog op de politieke agenda. In Rotterdam is er een zogeheten “haventafel” in het leven geroepen. Dat is een overlegstructuur van meerdere opsporingsdiensten (politie, douane, OM) en gemeentelijke diensten die gezamenlijk naar het corruptiedossier kijken. Betere onderlinge afstemming moet opsporing bevorderen. Of de tafel slechts een papieren tijger blijkt te zijn, moet nog blijken. De eerste tafelbijeenkomst staat in september 2017 geboekt.

Onderzoeken

Naast het onderzoek van Damian Zaitch lopen er nog diverse andere onderzoeken naar corruptie in de haven. Zo onderzoekt Politie & Wetenschap mogelijke corruptie bij de opsporingsdiensten (politie/douane). En de douane doet intern onderzoek naar corruptie, waarbij ook de zaak van Gerrit G. onder de loep wordt genomen.

Eerder bij EenVandaag

EenVandaag maakte over de drugssmokkel via de haven in Rotterdam verschillende items:

-Ex-douanier Gerrit G. zwaar bedreigd

-Spannende zitting in zaak corrupte douanier

- Douanier Gerrit G. voor de rechter

- Politiebond NPB: 'Minister, pak problemen haven nu aan'

- Corruptie douaniers haven R'dam groter dan gedacht'

Ook publiceerde eerder een longread over het ontbreken van belangrijke opsporingsinformatie in het strafdossier van de douanezaak.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.