In bijna een kwart van de Nederlandse gemeenten daalt de bevolking. Inwoners trekken weg en winkels en scholen verdwijnen: krimpgebieden kampen met vergrijzing en leegstand. Toch hoeft dat niet altijd een probleem te zijn. In het Limburgse Hoensbroek bedenken buurtbewoners zelf oplossingen.

De plaatselijke voetbalvereniging kreeg te weinig nieuwe leden en moest daarom fuseren met een andere vereniging. De drie voetbalvelden van de club bleven onbespeeld.  Buurtbewoners Hans Ermers en zijn vrouw Jolanda kwamen met het idee om op de velden een levensloopbos te beginnen. “Als er een baby geboren wordt of er is iemand overleden, kunnen inwoners hier een boom planten als herinnering. Dat is iets blijvends voor mensen.”

Nieuwe bestemming braakliggend terrein

Het project heet ‘Gebrookerbos’: bewoners die een nieuwe bestemming vinden voor braakliggend terrein of gebouwen die leeg komen te staan door de krimp. De gemeente Heerlen helpt bewoners die een nieuwe bestemming weten voor deze plekken. Jos Reinders: “Bewoners komen zelf met de ideeën, maar waar nodig zorgen wij ervoor dat ze ook uitgevoerd worden. Inmiddels zijn er al zo’n vijftig ideeën ingediend.” Naast praktische hulp, krijgen de initiatieven maximaal 10.000 euro uit het Stimuleringsfonds Gebrookerbos.

Creatieve oplossingen

Krimpgebieden zien veel jongeren naar de grote stad verhuizen. “Omdat daar de banen zijn, maar ook omdat er is een steeds grotere wens is naar een stedelijke manier van leven”, zegt hoogleraar bevolkingsdaling Betinna Bock. Daardoor hebben krimpgebieden het moeilijk: scholen en winkels gaan sluiten en de buurt verloedert.

De gemeente Heerlen hoopt dankzij de methode ‘Gebrookerbos’ dat inwoners ook zelf verantwoordelijkheid nemen voor de openbare ruimte. “Het gaat er ook om dat je als gemeente een stap terug doet, dat je de burgers ook zelf de mogelijkheid geeft iets te bedenken”, zegt Reinders.

Het levensloopbos is succesvoller dan de initiatiefnemers dachten. “We gingen ervan uit dat we zouden beginnen met een stuk of 25 bomen, maar dat zijn er nu al 130. Je ziet dat het een plek is geworden waar mensen samen komen, en dat is mooi om te zien”, zegt een trotse Ermers. 

info

Het actualiteitenprogramma EenVandaag bestaat deze week 25 jaar. De hele week besteden we daar aandacht aan met verhalen, achtergrondartikelen en reportages. Donderdag 4-10 is er een speciale jubileumuitzending op NPO 1, samengesteld door de kijkers. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.