Honderden amateursporters ervaren seksuele intimidatie

Vandaag presenteert de onderzoekscommissie seksuele intimidatie van NOC/ NSF haar onderzoeksrapport. De percentages over seksuele intimidatie in de sport zijn alarmerend. In juli 2017 deed EenVandaag zelf al een onderzoek naar misbruik in de amateursport onder 15.000 mensen die in verenigingsverband sporten of gesport hebben. Hieruit bleek dat honderden amateursporters te maken hebben gehad met seksuele intimidatie binnen hun sportclub.

Zij vertelden ons hun verhaal, soms zelfs voor het eerst. De commissie De Vries nam de onderzoeksresultaten van EenVandaag op in haar eigen rapport. 

Verschillende profsporters vertelden deze zomer over seksueel misbruik in de media. EenVandaag onderzocht in hoeverre dit voorkomt in de amateursport en vond binnen twee weken 642 slachtoffers. Drie van hun verhalen waren te zien in de uitzending van EenVandaag op 15 juli 2017.

Zes van de tien slachtoffers (60%) hebben serieuze verbale intimidatie meegemaakt. Meer dan de helft (57%) heeft te maken gehad met fysieke intimidatie. Dit varieert van ongewenste aanraking (47%)  tot ernstigere vormen van seksueel misbruik (14%), zoals het verrichten van seksueel getinte handelingen, aanranding en verkrachting.

Het komt bij alle soorten sport voor, maar voetbal, zwemmen en turnen springen er in dit onderzoek uit. Het gaat vooral om teamsporten en contactsporten, waarbij de slachtoffers duidelijk op de verkeerde plaatsen aangeraakt worden, zoals bij de borsten of in het kruis. In het onderzoek zitten zowel recente gevallen als gevallen die tientallen jaren geleden hebben plaatsgevonden. Sommigen zeggen dat ze hun verhaal nu pas voor het eerst durven te vertellen.

Slachtoffers zijn jong

Tweederde van de slachtoffers (67%) was minderjarig toen zij te maken kregen met seksuele intimidatie. In dit onderzoek is ongeveer de helft van de slachtoffers vrouw en de andere helft is man. Bij mannen lijkt het misbruik jonger te beginnen: meer dan de helft (57%) is jonger dan 16 jaar en één op de vijf is zelfs jonger dan 12 jaar.

De daders zijn vooral trainers (41%) en andere spelers van de club of teamgenoten (38%). In mindere mate worden actieve leden van de club, zoals vrijwilligers en bestuursleden (23%) genoemd.

'Ik vertel dit voor het eerst’

De helft (47%) van de slachtoffers heeft met niemand over hun ervaring gesproken. Mensen die dat wel hebben gedaan spreken vooral met andere sporters (24%) of familie (16%). Een op de tien (11%) heeft melding gemaakt bij hun sportclub en slechts 1 procent deed aangifte.

De ongewenste seksuele ervaring kan heel ingrijpend zijn voor de slachtoffers, zo blijkt uit de vele open reacties die mensen in het onderzoek geven.

Bij ruim een derde (37%) heeft de ongewenste seksuele ervaring een negatieve invloed gehad op hun leven. Drie van de tien (30%) schamen zich voor hun ervaring. Vooral bij de jongste slachtoffers, jonger dan 15 jaar, is de impact groot, zo blijkt uit de vele open reacties.

Weinig beleid bij clubs

Aan het onderzoek deden ook 2000 mensen mee die nu actief zijn op een sportclub, bv als trainer of bestuurder. Slechts vier van de tien van deze groep zeggen dat er op hun club beleid is om seksuele intimidatie te voorkomen. Zij zijn massaal voor het aanstellen van een vertrouwenspersoon bij alle clubs (77%). Ook is er veel draagvlak (77%) voor het verplicht stellen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) voor iedereen die regelmatig met jeugd werkt. Vrijwilligers staan er positief tegenover om deze af te geven omdat zij volgens eigen zeggen ‘niets te verbergen’ hebben.