Hoeveel lef heeft Jeroen Dijsselbloem?

Gegarandeerd dat Jeroen Dijsselbloem vereeuwigd wordt in de geschiedenisboeken als hij meehelpt de Grieken uit de euro te gooien. Zijn waarschijnlijke herverkiezing tot Eurogroepvoorzitter gaat niemand zich later herinneren. Wel dat hij aan het begin staat van een imploderend Europees project.

Zoveel lef kan ik mij niet voorstellen. En dàt soort lef verwacht ik evenmin van Europese voorhoedespelers als Merkel, Juncker en Hollande. Grexit gaat steeds minder over Griekenland, maar eerder over E(u)xit.

Natuurlijk weet elk weldenkend mens dat de Griekse staat failliet is. En dat, na al dat technocratisch rekenwerk van het IMF, de ECB en de Europese Commissie, min niet plots in plus kan veranderen. De Grieken zitten aan de grond en je hoeft economische grootheden als Keynes, John Stuart Mill, of Piketty er niet op na te lezen om te begrijpen dat het geleende geld niet terugkomt, en wij het EU-lidmaatschapsgeld voor de Grieken de komende jaren nog moeten blijven voorschieten.

Geld rondpompen

Steun verlenen, terugbetalen het is net als je hypotheek. Wat ze ook bij de bank vertellen, je wordt er niets wijzer van. Je betaalt je huis minstens drie keer aan de bank en tegen de tijd dat het is afbetaald en je denkt eindelijk rijk te zijn, staat of de belasting voor de deur; of - als je pech hebt- de uitkeringsinstantie die je verplicht eerst je ‘eigen’ huis op te eten, voordat ze je verder helpen.  

Zoiets is het ook met Griekenland. De jarenlange steunoperatie aan de Grieken heeft niks met Grieken te maken. Het is rondpompen van geld. Op Kreta, Corfu, de Cycladen of Lesbos zijn ze er volgens mij niet echt wijzer van geworden.

De discussie over Griekenland gaat al lang niet meer over lenen en terugbetalen. De discussie gaat over lef en leiderschap.

Het Europese electoraat is klaar met Brussel. Van alles waar we last van hebben, of het nu bezuinigingen of migranten zijn, het is allemaal de schuld van Brussel. Traditionele Europese politieke families – sociaaldemocraten, christendemocraten en liberalen - zijn doodsbang voor de schuldvraag. 

Ongeloofwaardige beloften

Er worden ongeloofwaardige beloften gedaan. ‘De Grieken betalen alles terug (minister De Jager, CDA) en er gaat geen geld meer heen (Rutte, VVD)’. Het is allemaal niet waar. Omdat het niet kan, maar dat durft geen politicus hardop te zeggen. Uit angst voor de kiezer. De angst van de een is voeding voor de ander. Geert Wilders en Marine le Pen – sinds kort in ondertrouw voor een gezamenlijke fractie in het Europees Parlement -  hoeven er niks voor doen.

Natuurlijk zijn we klaar met de Griekse boekhoudkunst en kun je, pratend over beschaving, niet steeds blijven aankomen met Aristoteles en Plato. Maar er zit een grens aan wat kan. Dat weten politieke leiders ook  en die moeten dat durven toegeven. Een  Grexit – waarvoor  allang plannen zijn gesmeed als het zover mocht komen – tast het fundament van de  Europese Unie aan. Ook kritische Britten gaan dat zien als argument uit de EU te stappen. Implosie ligt op de loer.

Er is politiek lef nodig de EU bijeen te houden en de Grieken in de euro. In elke club is weleens rottigheid, maar opheffen is meestal niet  de oplossing voor het probleem. De komende dagen gaan over angstbestrijding, lef en leiderschap.