H. v. Baalen: Het jaar van democratie VS

2008 was voor mij het jaar van de democratie. Amerika koos zijn president. Veel toeters. Veel bellen. Veel enthousiasme. Hillary Clinton was de gedoodverfde kandidaat en verloor in een titanenstrijd met nieuwkomer Barack Obama. Rudy Giuliani gold als de gedroomde Republikeinse kanshebber en kwam niet van de grond. John McCain knokte zich onvermoeibaar naar voren en moest het uiteindelijk afleggen tegen de financiële crisis en “Change we can believe in”.

Als de Amerikaanse presidentsverkiezingen iets duidelijk gemaakt hebben dan is het wel dat iedere Amerikaan tot het hoogste ambt verkozen kan worden. De katholiek John F. Kennedy brak in 1960 als katholiek door de geloofsbarrière. Barack Obama doorbrak achtenveertig jaar later de colour bar. Hillary Clinton kreeg de meeste stemmen, maar niet de meeste kiesmannen bij de Democraten.

Zij heeft aangetoond dat je als vrouw ook een geloofwaardige kandidaat voor het hoogste ambt kunt zijn. John McCain was niet te oud om president te worden, maar hij had geen geloofwaardig antwoord op de financiële crisis. Kortom, Amerikanen kunnen los van hun geloof, huidskleur, geslacht of leeftijd gekozen worden op basis van hun karakter, draagvlak en op basis van hun standpunten. Zowel de voorverkiezingen als de presidentsverkiezingen zelf hebben aangetoond hoe vitaal en democratisch de VS zijn. Honderdduizenden vrijwilligers liepen het vuur uit hun sloffen voor hún kandidaten.

In tegenstelling tot de Democraten in 2000 en 2004 toonden de Republikeinen zich waardige verliezers. Zowel de zittende president George W. Bush als de verliezer John McCain boden winnaar Obama alle medewerking aan. Obama aanvaardde dat op even respectvolle wijze. Hoewel mijn voorkeur bij McCain lag, geef ik grif toe dat de VS met president Obama een unieke mogelijkheid hebben om de financiële en economische crisis te boven te komen en vrede en vooruitgang, mensenrechten en democratie te bevorderen en dat nu niet tegen bondgenoten maar juist met hen.

Mijn collega-Tweede-Kamerlid Femke Halsema zal echter moeten aantonen dat haar steun aan Obama niet tot de zelf uitgesproken kalverliefde beperkt blijft. Nee, de echte Obama-fans moeten president Obama steunen met het stevig investeren in hun eigen en bondgenootschappelijke defensie, met name via de NAVO binnen en buiten Afghanistan.De vitale Amerikaanse democratie, de krachtige Amerikaanse rechtsstaat en de veerkrachtige Amerikaanse economie strekken de minderbedeelden en onderdrukten overal ter wereld tot voorbeeld en hoop. De Russische autocratie en Chinese dictatuur steken schril bij de democratische VS af.

Het is 60 jaar geleden dat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens door de Verenigde Naties werd aangenomen. Dit staat bijna gelijk met 60 jaar onderdrukking van de Rechten van de Mens in China en het door China geannexeerde Tibet. Het Rusland van Wladimir Putin kiest uiteindelijk voor chantage via de gas- en oliekraan, gewapende interventies en onderdrukking van de vrijheid van meningsuiting. De Olympische Spelen in Beijing, de Russische inval in Georgië en het Iraanse kernwapenprogramma maken duidelijk dat de wereld niet veiliger geworden is in 2008. De Europese Unie kijkt toe en geeft verklaringen uit. De VS, zowel onder George W. Bush nu als vanaf 20 januari 2009 onder Barack Obama, hebben die luxe niet. De VS moeten handelen.

Hans van Baalen is Tweede Kamerlid voor de VVD.