Ruim dertigduizend zogenoemde ‘gele hesjes’ gingen vandaag in Frankrijk de straat op. En opnieuw verliepen de betogingen onrustig, vijfhonderd demonstranten zijn gearresteerd.

Ook in Nederland kwamen gele hesjes op de been. Maar dat verliep aanmerkelijk rustiger. Zo werd er gedemonstreerd in onder andere Amsterdam, Maastricht, Groningen en Leeuwarden.

15 miljoen mensen

In Rotterdam liepen enkele honderden mensen in een stoet over de Erasmusbrug. Ze zongen het nummer '15 miljoen mensen', een lied uit de jaren negentig dat de protestgroep als lijflied heeft omarmd.

Alleen in Amsterdam zijn mensen opgepakt, maakte de politie van de hoofdstad bekend. Drie personen zijn gearresteerd voor onder andere belediging, het in bezit hebben van een fakkel en vuurwerk en messen.

Oorsprong in Frankrijk

De gele hesjes, gilets jaunes, protesteren door heel Frankrijk. Het is het vierde weekend dat er wordt gedemonstreerd. Ook vorig weekend ontstond er een grimmige sfeer in Parijs. Er braken rellen uit, auto's vlogen in brand en winkels werden geplunderd. Ook tijdens de protesten deze zaterdag moet de politie in actie komen met traangas en waterkanonnen om blokkades van demonstranten op te breken.

'Het sluimert al heel lang'

Volgens historicus en Frankrijk-deskundige Niek Pas sluimert de onvrede in Frankrijk al veel langer. Het gaat volgens hem voornamelijk om de lagere sociale klasse, die in Frankrijk 'le petit blanc' worden genoemd de kleine blanken. Pas vertelt dat zij financieel de eindjes nauwelijks aan elkaar kunnen knopen: "Het zijn met name de mensen die op het platteland leven en in de voorsteden die het lastig hebben", zegt Pas.

De kloof tussen stad en platteland wordt in Frankrijk de laatste jaren steeds groter: "Die is verscherpt in de laatste tien, twintig jaar", zegt de historicus. Ze zien dat de faciliteiten teruglopen. De treinen en bussen stoppen niet meer in hun dorp, de bakker trekt weg, de politiepost wordt opgeheven en scholen worden samengevoegd.

Ivoren toren

Daarnaast is er de onvrede over Macron die zich de afgelopen anderhalf jaar heeft opgebouwd. "Hij is er toch niet in geslaagd zijn sociale programma ten uitvoer te brengen en tegelijkertijd blijft hij ook op afstand van het Franse volk", zegt Pas. "De gele hesjes hebben het idee dat Macron veel te veel in zijn ivoren toren zit en als technocraat probeert Frankrijk te hervormen".

Het protest is heel diffuus, zegt de wetenschapper. "Je kunt heel moeilijk zeggen of het rechts of links is. Het is allebei", zegt hij. Het is de bekende druppel die de emmer doet overlopen", zegt Pas die onder andere doelt op de accijnsverhoging op brandstof, dat in de provincie hard aankwam.

Ondenkbaar

Tijdens zijn wekelijkse persconferentie zei Minister-President Rutte dat 'we allemaal wel een geel hesje aanhebben, tot op zekere hoogte'. Hij zegt de signalen vanuit de beweging serieus te nemen. Maar de wijze waarop gedemonstreerd wordt in Frankrijk is wat Rutte betreft on-Nederlands. Het is ondenkbaar in de Franse context dat President Macron zou zeggen 'Ik heb een geel hesje aan', zegt Pas. De staat staat in Frankrijk veel verder van de burger af.

Historicus en Frankrijk-kenner Pas beaamd dit, hoewel ook hij ziet dat Nederlanders het voelen. "Het is allemaal minder geworden en vanuit Nederlands perspectief is de pijn reëel, maar als je het vergelijkt met Frankrijk is de maatvoering anders", zegt Pas die zegt dat de problemen in Frankrijk groter is.

Tv-reportage:

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.