radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

FNV wil alleen cruciale beroepen in het ov: 'We moeten nu een harde keuze maken'

FNV wil alleen cruciale beroepen in het ov: 'We moeten nu een harde keuze maken'
Treinreiziger met mondkapje in het ov
Bron: ANP

Is trein of bus straks alleen nog toegankelijk voor reizigers met een cruciaal beroep? Als het aan vakbond FNV ligt wel. Er zijn zorgen bij vervoerders over het hanteren van de anderhalvemeter-regel. Dat lijkt een onmogelijke opgave voor het ov.

In de praktijk zou het betekenen dat er straks plek is voor 20 tot 25 procent van het normale aantal reizigers in de trein, tram, bus of metro. Volgens Pedro Peters van branchevereniging OV-NL moet er daarom snel duidelijkheid komen over hoe dit in de toekomst te handhaven valt.

Moreel appèl werkt tot nu toe goed

"Het kabinet moet richtlijnen opstellen voor wie wel en niet met het openbaar vervoer mag reizen. Wij zijn nu in overleg met het ministerie over verschillende protocollen en scenario's," vertelt hij.

Lees ook

Tot nu toe is het gebleven bij een moreel appèl om het openbaar vervoer alleen te gebruiken voor noodzakelijke reizen. De meeste mensen lijken daar goed naar te luisteren: het aantal ov-gebruikers is drastisch teruggelopen naar slechts 10 procent van het totale aantal mensen dat normaal gesproken met het openbaar vervoer reist. Daardoor lukt het nu goed de anderhalve meter in acht te nemen.

'Alleen voor cruciale beroepen'

Maar volgens Henri Jansen van FNV Spoor is deze situatie onhoudbaar. "Als wij willen dat het ov operationeel blijft -dat mensen niet ziek worden en besmet raken- dan zullen keuzes gemaakt moeten worden. Anders wordt het openbaar vervoer straks de flessenhals van de anderhalvemetersamenleving. En daarom zeggen wij: het ov enkel en alleen nog voor cruciale beroepen."

Volgens Jansen zou het plan niet al te ingewikkeld uitvoerbaar zijn door reizigers dan met een speciaal toegangsbewijs in de app te laten reizen.

'Maak van OV-personeel geen scheidsrechters'

Ook de branchevereniging hoopt dat er snel meer duidelijkheid komt van het kabinet. "Wij zijn een overheidsvoorziening, het kabinet zal degene moeten zijn die zegt: jij mag er wel in, jij mag er niet in. Tot nu toe wordt goed geluisterd naar moreel appèl. Maar hoe organiseer je dat als er wat vrijheid bij gaat komen straks?" vraagt Peters zich af.

"Met slechts 10 procent van de reizigers zien we nu al af en toe ruzie en gedoe: denk aan zwartrijders en spuugincidenten of dringen bij de toegangsdeur wie er wel en niet in mag. Je kunt buschauffeurs of treinconducteurs er niet mee opzadelen om hier scheidsrechter van te zijn."

Trein vol weekendtassen

Op social media viel afgelopen weekend een tweet van internist Anna Verhulst op. Zij werkt op de intensive care van het Meander Medisch Centrum en ging met het openbaar vervoer richting haar werk voor een nachtdienst. Ze trof een volle trein aan, vooral gevuld met mensen met weekendtassen, waardoor het moeilijk was om afstand te houden.

Onder ander Roger van Boxtel, topman van de NS, reageerde op haar tweet. Ook hij benadrukte nog maar eens dat de trein op dit moment alleen voor mensen met een cruciaal beroep is en niet voor 'uitjes'. In een reactie laat de NS weten dat het vooralsnog geen besluit wil nemen over het voorrang verlenen aan cruciale beroepen maar in afwachting is van de maatregelen die het kabinet morgen zal aankondigen.

Bekijk hier de TV-reportage:

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom EU-miljoenenboete voor Apple en Meta volgens deze expert wél zin heeft

Apple en Meta krijgen van de Europese Commissie samen een boete van zo'n 700 miljoen euro voor het overtreden van de Digital Markets Act. Deze wet richt zich op techbedrijven die zo groot zijn dat ondernemers en consumenten bijna niet zonder hen kunnen.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Vredesakkoord oorlog Oekraïne na 'topoverleg' nog steeds niet dichtbij: 'Amerikaans geduld is bijna op'

Vredesakkoord oorlog Oekraïne na 'topoverleg' nog steeds niet dichtbij: 'Amerikaans geduld is bijna op'
Bron: Oost-Europa expert Bob Deen

Het geplande topoverleg in Londen tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oekraïne over het beëindigen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland is tot op het laatste moment uitgesteld.

Het overleg van vandaag ging wel door, maar zonder de ministers van Buitenlandse Zaken van de meeste landen. De Oekraïense ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie namen wél deel aan de gesprekken. Zij reisden af naar Londen om zich, volgens presidentieel stafchef Andriy Jermak, in te zetten voor 'een compleet en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren als eerste stap op weg naar een oplossing'.

Wat betekent dit voor Oekraïne?

"Eigenlijk is dit weer een stap in een behoorlijk schimmig proces waarin Oekraïne en Rusland beide proberen te doen alsof ze echt vrede willen om op die manier de Amerikanen aan boord te houden", zegt Oost-Europa expert van Instituut Clingendael Bob Deen.

De onderhandelingen vinden plaats terwijl Rusland recent, ook tijdens het paasbestand, meerdere drone-aanvallen uitvoerde. "Ze zijn erg bezig met naar elkaar te wijzen. De Oekraïners zeggen: de Russen willen helemaal geen vrede, die blijven gewoon aanvallen, zelfs tijdens het staakt-het-vuren. En de Russen proberen zo redelijk mogelijk over te komen naar de Amerikanen met allemaal eisen die voor Oekraïne eigenlijk onbespreekbaar zijn."

Bekijk ook

'Diefstal van Oekraïnes grondgebied'

Een van de eisen van Rusland is dat Oekraïne de Krim 'inlevert'. En dat is vernederend, zegt Deen. "Het moeten opgeven van de Krim is eigenlijk voor geen enkele Oekraïense president acceptabel. Dat kan je ook niet aan de Oekraïense bevolking uitleggen. Het lijkt alsof deze deal bewust geformuleerd is zodat Zelensky het er mee eens moet zijn."

"Wat er nu op tafel ligt is een 'typisch Russische geste', waarin je eigenlijk onredelijk veel claimt en daarna redelijk probeert over te komen door te zeggen dat je alleen maar wilt houden wat je al bezet hebt", gaat de expert verder. "Maar eigenlijk blijft het nog steeds diefstal van Oekraïens grondgebied."

info

Wat ligt er nu op tafel?

  • Wat Rusland krijgt:
    • De Krim wordt officieel erkend als Russisch door de VS.
    • Behoud van bezette delen van Loehansk, Donetsk, Cherson en Zaporizja.
    • Garantie dat Oekraïne nooit lid wordt van de NAVO.
    • Opheffing van alle westerse sancties sinds 2014.
    • Economische samenwerking met de VS, vooral op het gebied van energie en industrie.
  • Wat Oekraïne krijgt:
    • Een vage 'veiligheidsgarantie' van een losse groep Europese landen. De VS doet niet mee.
    • Een klein deel van Charkiv terug, vrije doorgang over de Dnipro-rivier.
    • Beloften over wederopbouw (maar zonder duidelijk budget of financiering).
    • De kerncentrale van Zaporizja blijft formeel in Oekraïense handen, maar wordt beheerd door de VS. De opgewekte stroom gaat zowel naar Oekraïne als naar Rusland.
    • Een mijnbouwdeal met de VS, ondertekening staat gepland voor donderdag.

Bekijk ook

Amerika gefrustreerd

Niet alleen met de deal, maar ook met hun afwezigheid wil vooral de Verenigde Staten een statement maken. Zo benadrukt Amerika-verslaggever Tom van 't Einde het belang van de afwezigheid van de Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio.

"De Amerikanen zijn echt ontzettend gefrustreerd dat er zo weinig ontwikkeling in de onderhandelingen zitten, president Trump voorop", zegt Van 't Einde. "Hiermee willen ze een duidelijk statement naar Oekraïne afgeven. Ze verwachten veel meer beweging vanaf hun kant."

Onredelijke verwachtingen van Trump

President Trump voerde sinds het begin van zijn presidentschap zware druk op het vredesproces. Tijdens zijn campagne zei hij binnen 24 uur een einde aan deze oorlog te willen maken, later stelde hij dit bij naar 100 dagen. "Het was onredelijk om te verwachten dat hij het in 24 uur of 100 dagen zou kunnen beëindigen en daar loopt Trump nu tegenaan", merkt Deen op over de tijdsruk die de president op de onderhandelingen zet.

Van 't Einde vult aan: "Hij wil laten zien aan zijn kiezers dat hij deze oorlog tot een goed einde kan brengen. Of hij daar nou een stuk Oekraïne voor moet opofferen of niet, dat maakt voor hem eigenlijk niet veel uit."

Bekijk ook

Hoop op beweging

Toch is dit overleg niet geheel zinloos. "Er zit echter wel degelijk beweging in", zegt Deen. "Het is niet alleen maar nep. De Amerikaanse gezant Steve Witkoff is vorige week uit Rusland gekomen met een aantal ideeën waar hij Trump van heeft weten te overtuigen. Die zijn vorige week al aan de Oekraïners en Europeanen gepresenteerd."

"Een staakt-het-vuren zou in het voordeel van Oekraïne zijn. Ze weten dat ze het niet heel lang meer vol kunnen houden, zeker als de Amerikaanse wapenleveringen stoppen", aldus Deen.

Serieuze bedreiging

Van een stop in wapenlevering heeft Oekraïne al eerder last gehad, weet Van 't Einde.

"We moeten het dreigement van Trump dat hij de onderhandelingstafel verlaat heel serieus nemen. Hij heeft al eerder alle steun aan Oekraïne 10 dagen lang stilgezet."

Bekijk ook

'Beide partijen staan onder druk'

Wat is er dan echt nodig om een einde te maken aan deze oorlog? "De Russen hopen dat ze dit conflict op militaire wijze kunnen beslechten en willen dus iets terug voor een staakt-het-vuren", antwoordt Deen.

"Beide partijen staan onder druk om toch een beetje te bewegen, maar ze zijn nog niet echt klaar voor een duurzame oplossing. Het lijkt er dus op dat ze er deze week niet definitief uit zullen komen", zegt de expert tot slot.

Vredesakkoord oorlog Oekraïne na 'topoverleg' nog steeds niet dichtbij: 'Amerikaans geduld is bijna op'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant