Hoogopgeleid, maar toch geen baan. De Iraanse Hanieh Ghodsi komt maar niet aan het werk als verloskundige. De reden? Bureaucratie.
De zorg kampt met flinke tekorten. In de komende vijf jaar zijn er ongeveer 195 duizend extra mensen nodig, blijkt uit actieplan 'Werken in de zorg' van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Al drie jaar probeert Hanieh (33) een baan of stage te krijgen in de zorg, maar tot nog toe zonder succes.
Moeilijk proces
Samen met haar Nederlandse vriendin en taalmaatje Lotte Born (25) zit Hanieh aan de keukentafel van haar appartement in Delft. Daar woont ze samen met haar man en zoontje. Voor haar ligt een stapel documenten met onder andere haar diploma Verloskunde uit Iran en haar Nederlands taalniveau 2 diploma, die ze met trots laat zien. Ze wil graag aan de slag in Nederland, maar makkelijk wordt het haar niet gemaakt.
"Eerst vertelden ze mij dat ik taalniveau 2 nodig had, nu blijkt dat niet zo te zijn", zegt Hanieh. Het is een voorbeeld van de onduidelijkheid die er heerst om haar diploma goed te laten keuren en in het BIG register te komen. Dat is een register waarin je moet staan als je in de zorg wil werken, een kwaliteitswaarborg.
In dat BIG register komen is een uitdaging. De reden daarvoor is dat je de juiste papieren en kennis nog hebt om in de zorg te werken. Lotte en Hanieh togen in oktober naar een informatieavond waar dit probleem op de kaart stond. "Ik zag zoveel mensen zoals Hanieh. Artsen, verpleegkundigen en apothekers die zich frustreerden over het moeilijke proces. Toetsen zijn duur en er is geen centrale website, informatiepunt of duidelijk pad dat ze moeten doorlopen", zegt Lotte. "Ik schrok ervan hoe erg wij deze groep aan hun lot overlaten."
Afgehaakte hoogopgeleiden
Volgens Mardjan Seighali, directrice van Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF, is de Iraanse verloskundige niet de enige. 30 procent van de vluchtelingen is hoogopgeleid. Toch doen ze volgens Seighali in Nederland vaak niet het werk waarvoor ze opgeleid zijn. "Bij het assessment tot de BIG registratie komt veel kijken. Als gevolg hiervan haken veel mensen af."
Van de 120 studenten die het UAF begeleidt, is 60 procent voortijdig gestopt. Dit omdat het teveel moeite kost om door de procedure heen te komen, de gemeente geen toestemming geeft een opleiding te volgen naast een uitkering, en een meeloopstage of supervisieplek vinden niet mogelijk is door de werkdruk in de zorg.
Beter dan thuiszitten
15 procent van de vluchtelingen wil werk in de gezondheidszorg. "Er is op dit moment geen georganiseerd programma om deze mensen te helpen, daar moet verandering in komen", zegt Seighali. Als gevolg van de situatie werkt Hanieh nu een dag per week als barista in een koffietentje. Deze baan kreeg ze via een website voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Hanieh is er blij mee, want thuis zitten is ook niks. Maar ze is hoogopgeleid en heeft geen afstand tot de arbeidsmarkt. Bovendien is barista zijn niet waar haar talent ligt. Seighali: "Wij zien dat verschillende gemeenten streven deze groep zo snel mogelijk aan het werk te krijgen en daarbij onvoldoende kijken naar een duurzame oplossing."
Van het kastje naar de muur
Onbegrip en moedeloosheid overheersen bij Hanieh. Ook Lotte snapt niet dat het zo moeilijk is. "Het is lastig te begrijpen bij welke instantie je moet aankloppen of welke documenten ze willen. Zelfs als dat lukt, sturen ze je nog vaak van het kastje naar de muur", zegt de studente aan de TU Delft.
"Het was drie jaar geleden de bedoeling dat wanneer ik afgestudeerd zou zijn, Hanieh een baan zou hebben. Ik denk nu niet meer dat dat gaat lukken. Ik ben bijna klaar en Hanieh is nog maar weinig stappen verder. Het is nu maar hopen dat Hanieh, wanneer ik ooit kinderen krijg, mijn verloskundige kan zijn", zegt Lotte.
Lees ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.