radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Beroepseed geeft financiële sector nieuw aanzien

Beroepseed geeft financiële sector nieuw aanzien

Sinds 1 januari 2013 dienen alle bestuurders en commissarissen van alle financiële instellingen in Nederland een beroepseed af te leggen. Hun 250.000 medewerkers zullen hen dit jaar daarin volgen. De eed (of -belofte) geldt voor bankiers, verzekeraars, beleggingsinstellingen, pensioenfondsen, financiële tussenpersonen en nog meer financiële dienstverleners.

Door Hans Ludo van Mierlo

Er bestaat hier en daar nogal wat scepsis over de eed. Daarom meteen maar een reactie op de meest gehoorde vooroordelen: de beroepseed voor financiële dienstverleners is geen panacee voor alle problemen, geen sanctie, geen keurmerk en ook geen garantie, dat er nooit meer iets mis zal gaan. De eed is een noodzakelijk toegangsbewijs tot het beroep van financiële dienstverlener. De eed formuleert de minimumeisen aan financiële dienstverleners en gaat over collegialiteit, een keurmerk gaat over concurrentie.

De berg wet- en regelgeving die nu over de financiële sector wordt uitgestort, verandert het werk van financiële dienstverleners ingrijpend, de beroepseed verandert de financiële dienstverlener zelf. Dan Ariely, hoogleraar gedragseconomie aan het Massachusetts Institute for Technology, heeft aangetoond dat een beroepseed effect heeft op het gedrag van vrijwel alle mensen als ze daar herhaaldelijk aan herinnerd worden. Dat laatste is de medeverantwoordelijkheid van de toezichthouders, politiek en klanten. De gewenste cultuurverandering in de financiële sector ontstaan alleen bij voldoende druk van buiten.

Het is niet mogelijk achter iedere financiële dienstverlener een toezichthouder te plaatsen, maar met de eed is het wel mogelijk in iedere financiële dienstverlener een toezichthouder te plaatsen.

De eed emancipeert ook de individuele medewerkers. De eed biedt een gedeelde taal en vormt zo een instrument om het zelfreinigend vermogen van de sector vorm te geven. De eed gaat een rol spelen bij werving en selectie, bij opleidingen, bij beoordelingsgesprekken en bij de beloning en ook bij productontwikkeling en marketing.

Financiële dienstverleners vormen en vormden geen geïsoleerde groep in de maatschappij. Ze zijn ook niet als enigen verantwoordelijk voor de financiële crisis. De hele maatschappij was ontremd in overwegend monetair denken, in ik-denken en in het geloof in marktwerking. We zoeken nu de weg terug naar een gezonde balans. De financiële sector, waar de cultuurcrisis als eerste tot explosie leidde, is de sector die het eerst de weg terug zoekt. De beroepseed voor financiële dienstverleners past daar in. Deze eed kan het begin zijn van een omkeer in de hele maatschappij. De financiële sector als gidslicht naar een duurzame maatschappij, dat is echt geen irreële gedachte.

Dit is de boodschap, die geen enkele beroepsgroep zal misstaan:

Ik zweer/beloof ,

dat ik mijn functie integer en zorgvuldig zal uitoefenen.

dat ik een zorgvuldige afweging zal maken tussen alle belangen die bij de onderneming betrokken zijn, te weten die van de klanten, de aandeelhouders, de werknemers en de samenleving waarin de onderneming opereert.

dat ik in die afweging het belang van de klant centraal zal stellen en de klant zo goed mogelijk zal inlichten.

dat ik mij zal gedragen naar de wetten, de reglementen en de gedragscodes die op mij van toepassing zijn.

dat ik geheim zal houden wat mij is toevertrouwd.

dat ik geen misbruik zal maken van mijn kennis.

dat ik mij open en toetsbaar zal opstellen en ik ken mijn verantwoordelijkheid voor de samenleving.

dat ik mij zal inspannen om het vertrouwen in de financiële sector te behouden en te bevorderen.

Zo waarlijk helpe mij God Almachtig!/Dat verklaar en beloof ik!

Hans Ludo van Mierlo is oud-bankman en stond aan de basis van de beroepseed voor financiële dienstverleners.

 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hoe de omgekeerde vlag tijdens coronacrisis gekaapt werd: 'Eigenlijk ging het om de aandacht'

Hoe de omgekeerde vlag tijdens coronacrisis gekaapt werd: 'Eigenlijk ging het om de aandacht'
Jurian Wols demonstreerde tijdens de coronacrisis tegen de overheid
Bron: EenVandaag

De omgekeerde vlag werd 5 jaar geleden hét symbool van verzet in Nederland. Wat begon in de regio, vond in de coronacrisis een hele andere voedingsbodem. "Gekaapt is een beetje een lelijk woord. Maar de vlag is wel overgenomen."

De eerste boerenprotesten waren eind 2019, maar in de jaren erna kreeg Nederland meer crises te verduren. De vlag dook plots regelmatig op bij demonstraties tegen het coronabeleid.

Steeds minder bij boeren

Volgens BBB-leider Caroline van der Plas kreeg de vlag daardoor opeens een heel andere lading. "Je kreeg echt wel dat anti-overheidsgevoel erbij. Mensen die vonden dat de overheid hen bedonderde." Door de lockdowns voelden sommige burgers zich volgens haar onrechtmatig behandeld of ze wilden zich niet laten vaccineren.

"Zij werden neergezet als de mensen die ons dood zouden maken met corona. De overheid luisterde niet", gaat ze verder. "Toen bleef je de vlag zien, steeds minder bij boeren, maar meer bij burgers die zich zorgen maakten over andere zaken."

'Heftig in de emoties'

"Die mensen zaten soms zo heftig in de emoties, dat ze mij ook niet vertrouwden", zegt Van der Plas. Ook de leider van 'boerenpartij' BBB werd in die tijd gezien als onderdeel van het probleem.

"In die tijd kwamen er ook veel dreigementen aan mijn adres binnen", vertelt ze. "Ik had geen idee waar het vandaan kwam. Ik voelde mij toen ook niet meer prettig om naar grote publieke bijeenkomsten te gaan."

Bekijk ook

'Iets negatiefs geworden'

Of de omgekeerde vlag in die tijd door andere groepen gekaapt werd van de protesterende boeren, wil Van der Plas niet zeggen. "Gekaapt is een beetje een lelijk woord. Maar de vlag is wel overgenomen."

"Op een gegeven moment gingen mensen, ook in mijn omgeving, de omgekeerde vlag associëren met de anti-overheidsgroepen", legt ze uit. "Een treurig, maar wel mooi symbool voor de wanhoop die er was, werd iets negatiefs, en dat is wel jammer."

'Wakker' worden

Een van de mensen met dat anti-overheidsgevoel tijdens de coronacrisis was Jurian Wols. Zijn frustratie werd aangewakkerd door de boerenprotesten: "Ik vond het goed dat mensen eindelijk eens wakker werden en op gingen staan tegen alles wat er gebeurde."

Wat hem toen vooral stoorde was dat hardwerkende boeren werden tegengewerkt, vertelt hij. "Zeker omdat ze vroeger veel werden gevraagd om te gaan investeren in hun bedrijf en uit te breiden, en nu juist gezegd wordt dat het niet goed gaat en de boeren moeten inkrimpen."

Hoe de omgekeerde vlag tijdens coronacrisis gekaapt werd: 'Eigenlijk ging het om de aandacht'
Hoe de omgekeerde vlag tijdens coronacrisis gekaapt werd: 'Eigenlijk ging het om de aandacht'

'Ik was pislink'

Jurian stond in die tijd met de omgekeerde vlag in de hand op viaducten. Ook schilderde hij een omgekeerde driekleur op zijn auto, met daarbij teksten als 'Great, Reset, Wake Up' en 'Liever honderd boeren in het land, dan één reset bij de hand'. Hij was naar eigen zeggen 'pislink' en droeg overal waar hij kwam een boerenzakdoek.

Zijn activisme werd niet overal even enthousiast ontvangen, merkte hij. "Veel mensen keken weg, omdat het confronterend is. Iedereen wil gewoon zijn eigen leven leiden. En al die onzin, of wat zij zien als onzin, daar willen ze geen interactie mee."

Gevoel van saamhorigheid

Hij werd volledig opgeslokt door de anti-overheidsbeweging en vond online een groep gelijkgestemden, waar hij ook regelmatig mee afsprak. "Ik voelde echt die saamhorigheid, van: we gaan samen knokken. Maar onbewust - realiseer ik me nu - ging het eigenlijk om de aandacht. Want je hoorde ergens bij, je kon meedoen."

Jurian kwam destijds net uit een burn-out en was daar nog niet echt van hersteld: "Negativiteit wordt gevoed met negativiteit, en het wordt alleen maar sterker. Het voelde voor mij allemaal een beetje als doorgestoken kaart. Er klopten gewoon heel veel dingen niet meer. En ik had zoiets van: hebben mensen nou niet het gevoel dat de dingen niet kloppen?"

Bekijk ook

'Er is maar één waarheid'

Hij ging op zoek naar meer informatie en raakte naar eigen zeggen in de war. Hij vertrouwde de overheid en media niet en kwam in een dubbelstrijd terecht. 2 jaar geleden gooide hij het roer om. "Toen viel bij mij het kwartje: er is maar één waarheid, en dat is die van mezelf. En die ligt in mij, en niet buiten mij. Toen is eigenlijk mijn zoektocht naar mezelf gestart."

Sindsdien probeert Jurian zo 'soeverein' of 'autonoom' mogelijk te leven. Door zelf te bepalen hoe hij leeft, eigen keuzes maken en niet afhankelijk te zijn van anderen. Hij stopte met werken voor de gemeente en ging hondentrainingen geven. Hij heeft geen tv meer, kijkt geen nieuws en probeert dicht bij zichzelf te blijven.

In connectie met de natuur

"Ik wil echt kunnen zijn wie ik wil zijn. Ik wil de connectie met de natuur terug en wat meer in de basis gaan leven", zegt hij over zijn nieuwe levensfilosofie. "Al die moderne dingen: het is leuk en makkelijk. maar het geeft mij niets extra's in het leven."

In de toekomst zou Jurian graag zijn eigen lap grond willen hebben om daar een huisje op te bouwen en een gemeenschap te stichten. "Ik wil de mensen terug in contact brengen met zichzelf, met elkaar en met de natuur. Dat probeer ik te doen door middel van hondentraining."

Geen geld voor soevereiniteit

Voorlopig kan Jurian nog niet als volledig autonome soeverein door het leven. Hij blijft op bepaalde vlakken afhankelijk van de overheid. "En ik ben nog niet zo ver in mijn hoofd. Ik weet nog niet hoe ik dat moet verwezenlijken. Ik heb de financiën niet. Want als je soeverein gaat leven, moet je alles zelf bekostigen. Als je je been breekt moet je alles zelf betalen."

"Ik zou dat heel graag willen, maar ik heb het geld niet", zegt hij. "Maar ik sta eigenlijk in de beginfase. En ik kan wel over de toekomst gaan nadenken, maar nu ben ik hier. Dus dan zou ik vergeten om in het nu te leven."

Bekijk ook

'Machine bepaalt ritme'

Rechtendocent aan de Rijksuniversiteit Groningen Luuk de Boer onderzoekt 'autonomen' en ziet het beeld dat Jurian schetst vaker terugkomen. "Het breed gedeelde gevoel is dat de Nederlandse overheid er niet meer voor ons is, maar dat wij er voor de overheid zijn."

Hij vergelijkt het met de industriële revolutie. "Als je voor die revolutie iets wilde maken, pakte je een hamer of schaar als je die nodig had. Maar met de komst van de lopende band bepaalt de machine wanneer jij als mens iets doet." Zo kan het nu, met alle nieuwe technologieën, volgens hem ook voelen.

Van overheid afhankelijk

Mensen hebben het idee dat ze geen controle meer hebben over hun leven, ziet de onderzoeker. "'Wij als boeren zijn niet langer meester over ons eigen leven' of 'wij als soevereinen zijn niet langer meester over ons eigen leven'. Maar die autonomie is ons wel beloofd."

Wat ook meespeelt, is dat mensen financieel afhankelijker zijn geworden van wet- en regelgeving van de overheid, waar ze zelf geen inspraak op hebben. "Al die afhankelijkheidsrelaties schuren eigenlijk een beetje met de belofte van vrijheid en zelfbeschikking. En die frictie creëert op een gegeven moment meerdere crises, zoals de boerencrisis, en dat komt op een gegeven moment tot een uitbarsting."

Bekijk ook

Radicalisering van soevereinen

In Nederland zijn er tienduizenden aanhangers van het soevereine gedachtengoed. Veruit de meesten van hen vinden de overheid onrechtmatig, maar kiezen ervoor om zich wel aan wetten en regels te houden. Zij kiezen niet voor geweld en willen niet de democratische rechtsorde ondermijnen.

Maar er zijn ook soevereinen die zich wel helemaal afkeren van de overheid, waarbij ze ook geen geweld lijken te schuwen. Zo werd afgelopen jaar voor het eerst een groep soevereinen opgepakt op verdenking van lidmaatschap van een terroristische organisatie. Zij geloven dat een gewelddadige confrontatie met de overheid uiteindelijk onvermijdelijk zal zijn.

'Geweld maakt het alleen maar erger'

Jurian ziet zichzelf ook als soeverein maar voelt naar eigen zeggen niets voor het plegen van geweld. "Als ik zou moeten gaan knokken en ik zou een wapen moeten pakken, dan maak ik het alleen maar erger."

Bij een volgende crisis wil hij niet meer mee in die negativiteit: "Het allereerste wat ik dan ga doen, is dicht bij mezelf blijven. En kijken wat echt noodzakelijk is voor mij en van daaruit kijken wat er mag gebeuren voor de mensen om mij heen. Wat we kunnen doen om de saamhorigheid behouden. En eigenlijk vanuit licht en liefde gaan leven, zonder boosheid, wrok, agressie, jaloezie en al die dingen."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Geef je bus een nieuwe klus': hulporganisaties zamelen bestelbusjes die hier nu 'verboden' zijn in voor Oekraïne

'Geef je bus een nieuwe klus': hulporganisaties zamelen bestelbusjes die hier nu 'verboden' zijn in voor Oekraïne
Farid Berikov van Eyes on Ukraine bij het dieselbusje van stukadoor Eric Raus
Bron: EenVandaag

Wat te doen met al die bestelbusjes die vanaf vandaag sommige binnensteden niet meer in mogen? Twee hulporganisaties hebben wel een idee: ze zamelen de voertuigen in voor Oekraïne, waar het leger ze goed kan gebruiken. "Van levensbelang aan het front."

In dertien gemeenten geldt per 1 januari 2025 een zero-emissiezone voor vrachtwagens en bestelbusjes op benzine of diesel: daar zijn alleen nog voertuigen die elektrisch of op waterstof rijden in het centrum toegestaan. Maar waar moeten 'afgedankte' busjes nu heen?

'Rijdt nog als een zonnetje'

Ook in Amsterdam is vandaag de zero-emissiezone ingevoerd dat betekent dat stukadoor Eric Raus niet meer overal in de stad mag komen met zijn rode dieselbusje. "Terwijl hij nog als een zonnetje rijdt. Ik heb mijn busje goed verzorgd door de jaren heen."

Toch maar naar de sloop brengen? Eric peinst er niet over: hij overhandigt zijn busje aan hulporganisatie Eyes on Ukraine. Die heeft samen met Protect Ukraine inmiddels al zo'n 150 voertuigen ingezameld voor het land dat in oorlog is met Rusland.

Bekijk ook

Busjes niet 'werkloos' laten staan

Nu richten ze zich op het inzamelen van bestelbusjes die door de strengere regels afgedankt worden. "Geef je bus een nieuwe klus", zegt Farid Berikov van Eyes on Ukraine. De actie loopt volgens hem tot nu toe redelijk goed: "We hebben al meer dan tien wagens ingezameld."

De hulporganisaties benadrukken dat het erg zonde zou zijn om de voertuigen hier 'werkloos' te laten staan of zelfs te slopen terwijl ze aan het front in Oekraïne letterlijk van levensbelang zijn.

Schakelen en remmen

De ingezamelde voertuigen worden namelijk gebruikt om gewonden van het front naar (veld)hospitalen te brengen, troepen te bevoorraden of burgers te evacueren uit oorlogsgebied.

De eigenaren krijgen een vriendenprijsje voor hun busje of de sloopwaarde wordt vergoed, al mag gratis doneren natuurlijk altijd. Berikov: "Schade maakt niet uit, zolang de wagen motorisch maar goed is: je moet kunnen schakelen en remmen."

Bekijk ook

Rusland als grote buurman

Dat zit met je dieselbusje van stukadoor Eric dus wel goed. "Ik ben er van de zomer nog naar Finland mee gereden." De motivatie om zijn wagen aan Oekraïne te schenken is dan ook niet geheel toevallig: zijn moeder is Fins.

"Er is daar door de geschiedenis een paraatheid voor Rusland, de grote buurman die ze niet vertrouwen", legt hij uit. "Ik heb van mijn grootouders de hele historie van verhalen over de strijd tegen de Russen gehoord."

Zelf naar Oekraïne?

"Het idee dat de mensen in Oekraïne nu gewoon de strijd leveren die mijn oma ook geleverd heeft", gaat Eric verder. "Ik denk dat dat voor mij misschien een extra zetje is geweest om niet mijn auto te laten slopen, maar naar Oekraïne te rijden."

Hij is namelijk van plan om zijn dieselbusje hoogstpersoonlijk af te leveren. "Ik ben gewoon benieuwd aan wie ik het geef. Je leert daar mensen kennen, zij vertellen hun verhalen en die kan ik hier dan weer vertellen."

Bekijk ook

Band opbouwen belangrijk

Het opbouwen van zo'n band is erg belangrijk, weet Berikov van Eyes on Ukraine. Dit soort mond-op-mond-'reclame' zorgt er volgens hem namelijk voor dat anderen ook horen over de noodzaak om de Oekraïners te blijven ondersteunen met middelen, zoals voertuigen.

En zo komen er meer busjes binnen, hoopt hij. Met die van Eric zijn de hulporganisaties in ieder geval erg blij. "Hier kan je van alles in vervoeren", constateert Berikov tevreden. "En ook voorwielaandrijving, mooi. Goed voor de modder en de sneeuw daar."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant