Van rietjes tot ondergoed en van meubels tot medicijnen, we zien het ondertussen overal in terug: bamboe. Maar het wordt nog veel geïmporteerd uit Azië, terwijl er volgens experts genoeg mogelijkheden zijn in Europa. Ook in Nederland.

"We hebben nu echt momentum", zegt Joost Borneman. De 27-jarige ondernemer richtte samen met verschillende experts het bedrijf BambooLogic op, waarmee hij hoopt op grote schaal bamboe te verbouwen in Europa.

Bamboevelden

"We zijn ruim 2 jaar geleden begonnen in Portugal en hebben daar ondertussen 115 hectare aan bamboevelden", legt hij uit. Het mogen volgens hem geen 'bamboebossen' heten.

"Het is een agriproduct dat je moet oogsten. De velden moeten daarbij intensief onderhouden worden om te voorkomen dat het gaat woekeren en je er niet meer doorheen kan."

Veel interesse

De experts met wie Joost het project heeft opgezet werken al hun hele carrière met bamboe op alle continenten, behalve Europa. "Tot 5 jaar geleden was globalisatie nog een hot topic: waarom zou je sperziebonen uit Nederland halen, als het een cent goedkoper is als je ze uit Zuid-Amerika haalt?"

Die manier van denken verdwijnt nu steeds meer door bewustwording over klimaat en duurzaamheid, ziet hij. En dat merken ze bij BambooLogic. Veel bedrijven en boeren tonen interesse, en het veld in Portugal zal flink worden uitgebreid. "Het is breed bekend dat je meubels, textiel, eten, medicijnen en zelfs bouwmaterialen kan maken van bamboe. Het kan uiteindelijk verschillende vormen van tropisch hardhout vervangen en is een alternatief voor staal en beton."

Bekijk ook

Net zo goed?

De vraag is dan nog wel: is de bamboe die in Europa groeit van dezelfde kwaliteit dan die uit Azië? "De mechanische en chemische verschillen zijn wij aan het onderzoeken", vertelt Jeroen van den Eijnde. Samen met verschillende wetenschappers, ondernemers en studenten onderzoekt hij hoe het Portugese bamboe kan worden omgetoverd tot meubels. "In 2024 willen we het eerste buitenmeubilair hebben gemaakt. Zo kunnen we het helemaal testen."

Ook het project van Van den Eijnde trekt veel aandacht uit het bedrijfsleven. "Het helpt dat BambooLogic de intentie heeft om het hele proces 100 procent transparant te maken. Naast dat bamboe uit Azië een grotere voetafdruk heeft, is het nooit duidelijk geworden waar het precies vandaan komt en hoe het wordt verbouwd en verwerkt."

Bmboe
Bron: BambooLogic
Een van de bamboevelden van BambooLogic

Niet of of, maar en en

Mochten die resultaten allemaal positief zijn - wat wel verwacht wordt - zijn de mogelijkheden voor Joost en zijn collega's grenzeloos. "Bij bamboe is het niet of of, het is en, en. En je hebt duurzaam materiaal, én het neemt ongelooflijk veel CO2 op", vertelt hij trots.

"Daarbij nemen niet alleen de plant en de wortels CO2 op, ook de geoogste bamboe die je voor de bouw gebruikt dienst als een lange termijn carbon opslag."

Bekijk ook

Nederland

Alleen maar positiviteit over bamboe, dus waarom bouwen we Nederland er niet vol mee? "Ik word daar dan wel een beetje zenuwachtig van", zegt UvA-hoogleraar Franciska de Vries (Earth Surface Science). Ze is enthousiast over het potentieel van bamboe, maar waarschuwt voor het gebrek aan onderzoek. "Er is in de wetenschap nauwelijks iets bekend over wat het met de grond in Europa zou doen.

Tegelijkertijd is De Vries ook enthousiast over de plannen van BambooLogic. "Het is een heel interessant gewas en het idee om het in bouwmateriaal CO2 te laten vasthouden is veelbelovend."

Bamboeboeren

"Het is cruciaal waar het zou komen", legt De Vries uit. "Het is vooral belangrijk dat er nooit bamboe wordt gebouwd op de plek waar nu natuur of bos staat, om te voorkomen dat CO2 die in de grond is opgeslagen vrijkomt. Maar we gaan hopelijk een landbouwtransitie tegemoet, waarbij we hopelijk minder grond voor veevoer en dierlijke producten, dan zou je hopen dat er grond vrijkomt voor vezels en bouwmaterialen."

Het idee van bamboeboeren klinkt voor De Vries als een goed plan, al zou ze dan wel precies willen weten wat er in de bodem gebeurt. "De lange termijn effecten nog niet helemaal onderzocht in Europa, dus je moet goed letten op wat het met de bodem en biodiversiteit doet. Ook moet je verspreiding voorkomen."

Bekijk ook

Expertise

"En dat doen we", reageert Joost. "In Portugal ligt ons veld op een plek waar veel woestijnvorming plaatsvindt en nauwelijks een ecosysteem over. Daar hebben we goed bodemonderzoek gedaan; daarvoor hebben we de juiste expertise in ons team. Voor aanplant in Nederland zouden we inderdaad vooral naar 'gedegradeerde grond' en bestaande akkerbouw kijken."

Om verspreiding te voorkomen plaatsen ze greppels of slootjes. "Bamboe groeit vanuit de wortels. Die gaan maximaal 50 centimeter diep en houden niet van natte voeten. Zo voorkom je dat er bij de buren opeens bamboe uit de grond springt.

100.000 hectare

Gezien alle ontwikkelingen durft Joost ver te dromen met zijn bedrijf. "We gaan graag het gesprek aan met landeigenaren en boeren in Europa om ze te helpen over te schakelen naar het verbouwen van bamboe."

"Zo kunnen we ervoor zorgen dat er uiteindelijk op 100.000 hectare in Europa bamboe verbouwd wordt. Dat is minder dan 0,1 procent van alle landbouwgrond van Europa. Maar die ambitie is voorlopig nog een stipje aan horizon."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.