radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

5 vragen aan verslaggever Sjoerd Fennema over het conflict in Oekraïne

5 vragen aan verslaggever Sjoerd Fennema over het conflict in Oekraïne
Bron: AFP

Al weken wordt er gepraat over een Russische inval in Oekraïne, maar voor de gewone burger in Kiev draait het leven gewoon door. Sjoerd Fennema peilde de stemming op straat en beantwoordt vijf vragen over hoe de burgers tegen het conflict aankijken.

Hoe gaan de inwoners van Kiev om met de dreiging?

"Er is niemand die echt kan geloven dat het hier in deze stad Kiev tot een oorlog kan komen. Dit is een volledig functionerende stad. Het leven gaat hier gewoon normaal door. Alleen als je het de inwoners vraagt, dan zegt iedereen: 'Als de Russen echt onze manier van leven bedreigen, dan willen we vechten'. Het is zo onwerkelijk dat er een soort propagandistisch oorlogsspel over hun hoofd wordt gespeeld. Maar eigenlijk merk je daar hier op straat niet eens zoveel van."

Wat vinden ze van de buitenlandse staatshoofden die nu langskomen?

"Premier Rutte was hier, de Britse premier Boris Johnson was hier deze week. Ze zijn hier blij met alle vrienden die ze maar kunnen krijgen. Maar nu komt de Turkse president Erdogan en hangen overal in de stad Turkse vlaggetjes naast de Oekraïense vlag. Erdogan vinden ze dus echt wel belangrijk. En hij heeft een paar goede deals gesloten. Ze hebben die Turkse drones waar de Russen bang voor zijn en die verkopen ze aan iedereen die ze maar wil hebben. Ze gaan hier de Russische luchtmacht niet mee bedreigen, maar het is iets nieuws en het is gevaarlijk. En dat heeft Erdogan in handen. Iedereen die ons steunt is onze vriend, is de gedachte."

Bekijk ook

Welke rol speelt het verleden in het conflict met de Russen?

"Ze willen en van Rusland, en van de gedachte aan die verschrikkelijke sovjettijd af. Er zit overal nog onverwerkte pijn. Ze hebben hier eigenlijk meer zelfvertrouwen en niet dat vijandbeeld van het westen dat de Russen hebben. Ze voelen zich ook wel westers, ze voelen zich niet minderwaardig aan het westen. Ze willen daar gewoon bij horen. Ik sprak een man, die zei: 'Als Oekraïne niet communistisch was geworden, dan was het een van de rijkste landen van Europa geweest. Dan was het een soort Lombardije geweest en leek Kiev op Milaan. Dat zelfvertrouwen hebben de Poetins van deze wereld weer minder."

"Eigenlijk is er maar één vijand en dat is Poetin. Niet eens Rusland. Ze hebben geen hekel aan Rusland. Ze willen niet vechten met de Russen. 'We willen alleen maar ons huis verdedigen", hoor je dan. Neem die vrouw met dat scherpschuttersgeweer. 'Ik wil helemaal niet op Russen schieten', zegt ze."

Hebben ze vertrouwen dat het goed komt?

"Maidan was hét moment. Iedereen had hoop dat alles anders zou worden. Die energie van Maidan, die euforie, is echt wel weg. Het elan van Maidan, dat ze echt iets van zich afwierpen. Ze verdedigen zich nog wel, maar hebben niet het idee dat ze nog vechten voor een ideaal. Janoekovitsj ging weg, toen kwam Poronsjenko en na hem kwam Zelensky. Ik heb iemand gesproken die zei: 'Met al die oligarchen is het misschien beter dat je een grote baas hebt, dan is het toch rustiger. En nu hebben we allemaal kleine bazen die allemaal hun dealtjes willen maken en is het chaos. En daar wordt het land minder van'. Zelfs dat geluid hoor je nu."

"Het pessimisme van 'Rusland zal altijd dreigen en zal ons nooit helemaal loslaten' is heel sterk. Mensen zien het als 'die grote botte broer naast ons. Als die een mep uitdeelt moeten we gewoon onze bek houden. Daar komen we toch nooit vanaf. Wij zijn het wat verfijndere deel van het gezin, maar die grote broer is gewoon sterker'. Of ze daarvan af gaan komen, dat geloven ze zelf niet. 'Daar moet je dan maar mee leren leven', is de gedachte."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Sociaal contact en mentale uitdaging: in Kerkrade proberen ze dementie te voorkomen met de 'ontmoetingbus'

Sociaal contact en mentale uitdaging: in Kerkrade proberen ze dementie te voorkomen met de 'ontmoetingbus'
Remco van Vliet van Leger des Heils en wethouder Jo Paas van Kerkrade
Bron: EenVandaag

Voor dementie is geen medicijn, maar door je levensstijl aan te passen kan je je hersenen wel actief houden. Een onderdeel daarvan? Sociaal contact. Daarom rijdt in het Limburgs Kerkrade de 'ontmoetingsbus'.

De bus, waar mensen bij elkaar komen om contact te houden, sluit goed aan bij een campagne van Alzheimer Centrum Limburg die gisteren van start ging. Deze campagne, genaamd 'We zijn zelf het
medicijn', moet mensen
bewust maken van de invloed van een gezonde leefstijl op de hersengezondheid.

Gezonde levensstijl

Het initiatief voor de bus
werd opgestart vanuit een vitaliteitsproject van gemeente
Kerkrade, in samenwerking met inwoners en maatschappelijke
partners zoals het Leger des Heils. Remko van Vliet van Leger des Heils vertelt: "Een medicijn is er niet tegen dementie. Wat je wel kunt doen, dat is een gezonde levensstijl nastreven: voldoende bewegen, goede voeding, mentale uitdaging en voldoende interactie."

Dat laatste is waar de 'ontmoetingsbus', omgebouwde SRV-wagen, in het spel komt. Die staat de hele week op zes verschillende locaties in Kerkrade. Mensen komen er bij elkaar onder het genot van een kop koffie en - op z'n Limburgs - een stuk vlaai. "De bedoeling is dat mensen achter de voordeur uitkomen, participeren, meedoen in de maatschappij en het gezellig hebben", vertelt Van Vliet.

'Ze vinden iets hier'

Een vaste ontmoetingsplek - zoals de bus - kan helpen, vertelt hij. Op die manier kunnen ook ouderen die minder mensen om zich heen hebben contact houden met anderen.

"Als ze hier 2 uur zijn, zeggen ze misschien zes zinnen, maar ze komen iedere week terug." Waarom precies, daar kan hij de vinger nog niet op leggen. "Maar ik denk dat ze iets vinden hier, dat ze erbij mogen horen."

info

Dementie in Nederland

In Nederland waren in 2019 114.000 gevallen van dementie bekend bij de huisarts, deze mensen hebben dus een diagnose. Op basis van bevolkingsonderzoek hadden er naar schatting 290.000 mensen dementie in 2021.

In de gemeente Kerkrade leefden in 2023 naar schatting 1.000 mensen met dementie. Naar verwachting zal dat in 2050 stijgen met 60 procent, volgens gemeente Kerkrade.

Hoogste ziektekosten

Ook wethouder van Integraal Ouderenbeleid in Kerkrade Jo Paas kent deze cijfers. "Alleen al de kosten van dementie van 2020: 10,6 miljard. De hoogste ziektekosten van alle ziektes van Nederland. En in 2040 komen we 50.000 bedden tekort voor mensen die in een verzorgingstehuis opgenomen moeten worden als gevolg van dementie", somt hij op.

"We hebben geen bedden, het kost veel te veel geld en er is geen medicijn." Dus, is de wethouder van mening, moeten we zelf zorgen dat we fysiek en mentaal in beweging blijven. "We zijn zelf het medicijn", herhaalt hij de naam van de campagne.

Bekijk ook

Extra functie

Naast dat de bus zorgt voor sociaal contact, heeft die ook nog een andere functie. Van Vliet: "Wij ontmoeten allerlei soorten mensen uit de samenleving en als wij merken dat mensen extra zorg nodig hebben, dan weten we ook bij wie we terecht kunnen in de gemeente Kerkrade."

Hij gaat verder: "Dus ja, de bus heeft als eerste functie: komen, zijn en ontmoeten. Maar als we zien en proeven dat er meer nodig is, dan weten we naar wie we ze kunnen doorverwijzen. En daar zijn we heel blij mee." Ook wethouder Paas voelt dit: "We hebben zicht op wat er gebeurt en je krijgt dan ook een gevoel dat je weet: hoe zit het nou in onze maatschappij?"

Meer zicht

Ook wethouder Paas voelt dit: "We hebben zicht op wat er gebeurt en je krijgt dan ook een gevoel dat je weet: hoe zit het nou in onze maatschappij?" Hij is dan ook groot voorstander van de campagne en initiatieven zoals de ontmoetingsbus. "Het moet indalen bij mensen dat ze aan het voorkomen of vertragen van het proces van dementie zelf iets kunnen doen." Zelf is hij 71 en probeert zichzelf mentaal uit te blijven dagen, sluit hij af.

De aftrap van de campagne 'We zijn zelf het medicijn' wordt de komende tijd uitgerold over heel Zuid-Limburg.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Eerst Cito, nu de doorstroomtoets: waarom er steeds kritiek is vanuit scholen op de eindtoets

Vier basisscholen die eerder hadden aangekondigd om de verplichte doorstroomtoets niet af te nemen, moeten dat van de staatssecretaris nu alsnog doen. Anders volgen er financiële sancties. De scholen uiten kritiek dat de toets te weinig meet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant