Hoe het jaar was weten we nu wel zo ongeveer. Misschien dat u thuis mazzel heeft gehad, maar overwegend samengevat viel het jaar niet mee. Alles wat we niet verwachtten of juist vreesden is gebeurd. Juist daarom durf ik de voorspelling voor 2017 aan: niks is uitgesloten, alles is mogelijk.

Kan zo maar zijn dat de trend in de peilingen nu eens wel werkelijkheid wordt en Geert Wilders als grootste partij na de verkiezingen als eerste aan zet is. Geheel nuchter kreeg ik laatst op een donkere winteravond een visioen en zag ik Dion Graus op Economische Zaken zitten met de portefeuille Landbouw, was Martin Bosma bij Onderwijs en Wetenschappen verantwoordelijk voor het Mediabeleid en stond Tony van Dijck op de site van Financiën als staatssecretaris. Zo flitst bij mij de laatste tijd wel meer rarigheid door het hoofd. Zo zie ik in gedachten Theo Hiddema van Forum voor Democratie, niet gewoon overdressed gezellig aan de bar staan in een Amsterdams café, maar orerend in de Tweede Kamer. Soms komt op onbewaakte momenten ook Sylvana,  als ik aan het Binnenhof denk, voorbij. Ik verbaas mij er dan over dat haar fractie uit drie vrouwen; bestaat niet beseffend dat zij op één dag zo vaak van kleding, bril en kapsel wisselt dat ik steeds denk dat het iemand anders is. 

Jan Roos, Jan Dijkgraaf, Peter Plasman van de Partij voor Niet-Stemmers, Johan Vlemmix en de lijsttrekker van Jezus Leeft, God Allemachtig, het is niet uitgesloten dat ze allemaal een vaste plek op het Binnenhof krijgen. Zat ik maar in de adviesraad van de Kiesraad want ze hebben zich daar allemaal aangemeld alsof het Marktplaats.nl is.

Uit de Europese Unie, geen migranten meer, elke dag een referendum, ik weet nu al dat het een druk jaar wordt. Sowieso. Krijgt de SP op 16 maart een nieuwe leider? Is Lodewijk Asscher desnoods bereid tijdens de formatie belastingverlaging te accepteren om vooral maar te voorkomen dat de PvdA buiten de regering valt en hij in de Tweede Kamer moet gaan zitten? Hoeveel meer ministers komen er? Veiligheid en Justitie wordt vast weer opgeknipt en het klimaat is mogelijk een aparte minister waard, maar is dat genoeg om het pluche in een vier- of meer partijencoalitie te verdelen? Komt er toch een pleidooi – om de electorale verdeeldheid beheersbaar te houden - voor een nationaal kabinet, een brede coalitie, of zoals Alexander Pechtold eerder in Kamerbreed zei een “nationaal gebeuren-kabinet”? Vast staat dat de trefwoorden het komend binnenlands verkiezingsjaar emotie en polarisatie zijn. Naast het onverwachte voorspellen is er misschien toch ook hoop. Het is campagnestrategie om de onderlinge verschillen uit te vergroten en te overdrijven. Maar wie de verkiezingsprogramma’s van de partijen rond het midden goed leest, ziet eerder overkomsten dan verschillen. Bovendien is het bijna kiezersbedrog te doen alsof je over alles hemelsbreed principieel verschilt, wetende dat je, om dit land nog bestuurbaar te houden, toch moet slikken en samen moet regeren. Aan de premier zal het niet liggen, want Mark Rutte is tot veel bereid als hij maar kan aanblijven. Als je immers elke week zegt dat je met de PvdA over bijna elk punt van standpunt verschilt en toch de coalitie bijeen houdt, dan is er veel mogelijk. Dan kan bestuurlijk voorkomen worden dat het onverwachte en dat wat we vrezen toch gebeurt.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.