Waarom 'tanlines' gevaarlijke trend zijn op TikTok en Instagram: 'Gezond bruin is een fout idee'

#sunburntanlines, #sunpoisoning en #sunstroke, het zijn hashtags waarmee mensen op TikTok en Instagram hun tanlines laten zien aan hun volgers. Sommigen geven daarbij het advies om tanlines te krijgen zonder te verbranden, maar er zijn ook zat mensen die daadwerkelijk de zon opzoeken om 'sneller' bruin te worden.

Extra gevaarlijk in jeugd

Dermatoloog Annemie Galimont, die zelf ook op TikTok en Instagram zit, waarschuwt voor deze gevaarlijke trend. "Het is nu natuurlijk een modetrend, maar het gaat wel om medisch risicovol gedrag." Want voor jonge mensen is verbranden door UV-straling extra gevaarlijk.

"Verbranding leidt tot DNA-schade en als je in je jeugd verbrandt, is het nog schadelijker", legt ze uit. Die schade kan uiteindelijk namelijk tot huidkanker leiden. En dat is de snelst toenemende vorm van kanker in Nederland: "We zitten nu tegen de 80.000 nieuwe gevallen per jaar."

'Eerst tomaatje, dan chocolaatje'

Dat bruin worden populair is, is ook helemaal niet nieuw, weet Galimont. "In de jaren 60 en 70 was het al hip, het bekende 'eerst een tomaatje dan een chocolaatje'."

"Je moest bruin terugkomen van vakantie, dat was een soort van elitestatus", gaat ze verder. Maar later veranderde dat volgens haar: "In de jaren 90 werd het juist gezien als slonzig." Veel mensen wilden in die tijd dan ook geen bruinere huid.

Rol van social media

Het grote verschil tussen vorige keren dat een zongebruinde huid in de mode was en nu, is dat social media in de huidige digitale tijd een zeer grote rol spelen in het ontstaan en verspreiden van dit soort trends, benadrukt Galimont.

"Iedereen met een smartphone kan in minuten een eigen variant bedenken en die wereldwijd delen. Vroeger stroomde het langzaam via catwalks en glossy's door naar het grote publiek." Daardoor was er volgens haar ook meer tijd en ruimte om te waarschuwen voor de schadelijke gezondheidseffecten.

Influencers vs dokters

De posts van influencers draaien toch vooral om likes en viral gaan op social media, zegt de dermatoloog. "Mensen herkennen zich ook veel meer in een influencer dan in een dokter", merkt ze. "Als ik als dokter een verhaal vertel, dan is dat ingewikkeld. En omdat het ingewikkeld is, kom ik onbetrouwbaar over."

"Ik sta al 1-0 achter tegenover een influencer die zegt de oplossing voor jouw probleem te hebben gevonden." Als voorbeeld noemt Galimont het fenomeen 'zontraining'. Daarbij wordt gezegd dat je juist langzaam de zon in moet om er gewend aan te raken en niet te verbranden. "Leuk bedacht, maar dat is helemaal niet zo."

'Gezond bruinen bestaat niet'

Maar waar ligt de grens tussen je huid 'gezond' bruinen in de zon en verbranden? Die is er niet, maakt Galimont duidelijk. "De bruine laag is een soort zonneparasol die je huid zelf maakt, zodat UV-straling niet dieper komt", legt ze uit. "Bruinen is in feite een stressreactie van je huid."

"Dat bruine kleurtje is dus geen teken van gezondheid, maar van beschadiging", gaat de dermatoloog verder. "Je huid maakt het pigment aan omdat er al schade is opgetreden. Hoe sterker de UV-blootstelling, hoe meer pigmentvorming." En daarmee ook hoe groter het risico op gezondheidsproblemen als huidkanker. "Gezond bruin is een fout idee."

Verantwoorde tanlines

Toch is het niet moeilijk om van de zon te genieten zonder te verbranden, zegt Galimont tot slot. "Probeer jezelf zoveel mogelijk te kleden met UV-werende kleding en wat niet bedekt is, smeer je in." Ook raadt ze aan om tussen 12 en 3 uur 's middags uit de directe zon te blijven.

Verder is er een manier om de 'tanline-look' te krijgen zonder te verbranden. "Kijk, als je het met een 'fake tan' doet, bijvoorbeeld met een zelfbruiner of poeder, dan heb ik er geen probleem mee."