De samenstelling van de Tweede Kamer zou heel anders zijn als alleen mannen of vrouwen mochten stemmen, of als alleen mensen in een bepaalde leeftijdsgroep naar de stembus zouden mogen. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag en onderzoeksbureau Ipsos.
We zochten uit hoe de zetelverdeling zou zijn als een specifiek deel van de kiezers naar het stemhokje zou gaan.
Vrouwen én jongeren stemmen vaker Partij voor de Dieren en GroenLinks
Als alleen vrouwen mochten stemmen, zouden vooral partijen aan de linkerkant van het politieke spectrum profiteren. De Partij voor de Dieren zou bijna vier keer zoveel zetels halen dan wanneer alleen mannen naar het stemhokje zouden gaan. Bij GroenLinks zie je een vergelijkbaar patroon: die partij krijgt ongeveer twee keer zoveel stemmen van vrouwen als van mannen. En ook D66 zou iets meer zetels halen als alleen vrouwen mochten stemmen.
Video: zo zou de Tweede Kamer eruit zien als alleen mannen of vrouwen mochten stemmen
Het zijn precies die partijen die het ook onder jongeren beter doen. Zo halen GroenLinks en de Partij voor de Dieren in de peiling maar liefst drie keer zoveel zetels bij mensen jonger dan 35 als bij mensen boven de 55 jaar.
Vrouwen en jongeren stemmen niet altijd links
Stemmen jongere mensen en vrouwen dan vaker op linkse partijen? Nee: die andere twee linkse partijen, de PvdA en de SP, beide met een vrouwelijke lijsttrekker, halen in de peiling onder mannen ongeveer evenveel zetels als onder vrouwen. En onder 55-plussers doen die partijen het zelfs beter dan onder jongeren.
Video: zo zou de Tweede Kamer eruit als alleen jongeren of ouderen mochten stemmen
Bovendien is er ook een partij aan de rechterflank met een bijna geheel jonge achterban: Forum voor Democratie. Als alleen mensen boven de 55 mochten stemmen, zou de partij in de peiling op één zetel komen, onder mensen onder de 35 zijn dat er in het onderzoek zeven.
CDA doet het beter onder mannen én ouderen
Vrouwen stemmen bovendien ook op partijen aan de rechterkant van het spectrum. De VVD is, ook bij vrouwen, de grootste partij in de peiling. Maar het verschil met mannen is groot: daar haalt de partij van Mark Rutte ongeveer 10 zetels meer. Hetzelfde beeld zie je bij het CDA, ook die partij doet het een stuk beter onder mannen.
Vooral het CDA scoort hoger onder ouderen. Die partij staat bij mensen onder de 35 jaar op ongeveer 11 zetels in de peiling, terwijl dat onder 55-plussers bijna drie keer zoveel is. De VVD en de PVV doen het vooral goed onder kiezers die tussen de 35 en 55 jaar zijn. Onder die groep zouden ze zo'n 10 zetels meer halen dan onder jongeren.
Peilingtrends
Op woensdag 17 maart gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Op onze speciale pagina Peilingtrends zie je met behulp van overzichtelijke grafieken hoe politici en partijen ervoor staan in de aanloop daar naartoe. Wie is de meest en minst betrouwbare lijsttrekker? Op hoeveel zetels kunnen de partijen rekenen en wat betekent dat voor de coalitievorming?
Over dit onderzoek
De zetelverdeling is gebaseerd op onderzoek van Ipsos onder een representatieve steekproef van 1.035 stemgerechtigde Nederlanders. De gegevens zijn verzameld van 12 tot en met 15 februari 2021. Het onderzoek is gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Voor de zetels gelden statistische marges van ongeveer één zetel bij kleinere partijen en ongeveer twee zetels bij grotere partijen.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.