Waarom wil PostNL niet meer elke dag brieven bezorgen? En andere vragen beantwoord

Niet 1 dag, maar 2 of 3 dagen: PostNL wil graag langer de tijd krijgen om brieven te bezorgen. Daarom wil het postbedrijf graag dat de Postwet wordt aangepast. Voor EenVandaag Vraagt vroegen we wat jullie willen weten over het versturen van post.

Woordvoerder Dagna Hoogkamer van PostNL en hoogleraar economie aan de Universiteit van Tilburg Eric van Damme beantwoorden jullie vragen. Van Damme doet onder andere onderzoek naar de postmarkt.

1. Waarom wil PostNL niet meer elke dag brieven bezorgen?

Omdat we veel minder brieven versturen, legt econoom Van Damme uit. "Vroeger was dat het enige communicatiemiddel, als je wilde communiceren met mensen op afstand. Dat is nu anders."

PostNL-woordvoerder Hoogkamer vertelt dat drie trends grote impact hebben gehad op het postbedrijf. "In de afgelopen 20 jaar is het aantal poststukken met 70 procent gedaald. Waar we 20 jaar geleden dagelijks drie brieven op ieder huisadres bezorgden zijn dat er nu minder dan vier per week."

Ook is er steeds minder behoefte aan urgente post, vervolgt ze. "Onderzoeken tonen aan dat 80 procent van de consumenten het prima vindt als hun brief binnen 2 of 3 dagen bezorgd wordt. Daarnaast zien we het volume van de 24-uurpost - de spoedbezorgingen - sterk dalen."

Tot slot heeft PostNL te maken met sterk gestegen kosten, zegt de woordvoerder. "Met name voor arbeid. Zo is het minimumloon in de afgelopen 2 jaar met 25 procent gestegen. Dat is kostbaar en met de krappe arbeidsmarkt ook nog eens erg lastig."

2. Kan de post niet gewoon dagelijks bezorgd worden door pakketbezorgers die toch al in de straat zijn?

Dat gaat niet zo makkelijk, zegt Hoogkamer. "Er zijn 5 dagen per week 15.000 postbezorgers op pad om iedere dag 6,9 miljoen brieven te bezorgen."

"Het aantal pakketbezorgers komt neer op 4.500, die 7 dagen per week op pad zijn om iedere dag 1,1 miljoen pakketten te bezorgen. Dat maakt dat deze twee stromen op dit moment nog niet te combineren zijn", legt de woordvoerder van PostNL uit.

3. Hoe controleert PostNL of de post binnen de gestelde termijn door de bezorgers wordt rondgebracht?

PostNL heeft de UPD-verplichting om post die vandaag in de brievenbus gepost wordt, de volgende dag te bezorgen, legt Hoogkamer uit. Dit is in de wet vastgelegd met als doel te zorgen dat het versturen en ontvangen van post voor iedereen in Nederland toegankelijk blijft.

Hoogkamer: "Of de post binnen de gestelde termijn door de bezorgers wordt rondgebracht, controleren we zelf. De Autoriteit Consument & Markt controleert weer die gegevens."

4. Wat wordt dan de frequentie van post bezorgen?

Het voornemen van PostNL is om zo snel mogelijk van 'vandaag gepost, morgen bezorgd' naar 'vandaag gepost, binnen 2 dagen bezorgd' te gaan, zegt Hoogkamer. "Op termijn willen we zelfs naar 'binnen 3 dagen bezorgd' gaan."

Dit jaar zal er nog niets veranderen, vervolgt ze. "Op z'n vroegst pas in 2025 als de politiek ons hierin steunt. Dan kunnen we ook in meer detail zeggen hoe dit er exact uit komt te zien."

"Overigens zal PostNL ook na de een eventuele wetsverandering de mogelijkheid bieden om prioriteitspost binnen 24 uur te bezorgen, tegen een ander tarief", benadrukt de woordvoerder.

5. Welke winsten heeft PostNL gemaakt de afgelopen 5 jaar?

PostNL rapporteert per kwartaal en jaarlijks over de financiële resultaten. Die zijn hier te bekijken.

De post die volgens de Postwet moet worden bezorgd is verlieslatend geworden, zegt Hoogkamer. "Dat zal op termijn voor het hele postbedrijf het geval zijn, als er niets verandert."

6. Wie hebben er de afgelopen jaren hoeveel verdiend aan de postmarkt?

Hoogleraar Van Damme: "De afgelopen jaren heeft alleen PostNL geld verdiend aan de postmarkt, want dat bedrijf is de enige speler op de markt. Tot 2019 was er nog een concurrent, Sandd. Dat bedrijf is in 2019 overgenomen door PostNL."

Toezichthouder ACM had die fusie verboden, vervolgt hij. "Het argument was dat de concurrentie zou verdwijnen waardoor de tarieven omhoog zouden gaan." Maar door een bijzonder artikel in de Mededingingswet is de fusie tóch doorgegaan. Daar heeft toenmalig staatssecretaris van Economische Zaken Mona Keijzer voor gezorgd.

Daar zijn uiteindelijk ook nog rechtszaken over geweest, weet Van Damme. "Toen werd geoordeeld dat het besluit van de ACM wel juist was. Maar daarna kon die fusie niet meer ongedaan worden gemaakt."

7. Wat gaat een nieuwe wet aan de huidige situatie verbeteren?

Dat is volgens Van Damme nog niet helemaal duidelijk: 'Omdat het ervan afhangt wat er precies aangepast gaat worden aan de wet. Er ligt nu een voorstel bij de Kamer."

"Ik denk dat het hierbij wel belangrijk is dat er eerst een gedegen onderzoek plaatsvindt, naar de behoefte van de consument en wat haalbaar is", zegt de hoogleraar daarover.