Waarom Anthony uit Bonaire naar de klimaattop gaat: 'Wij komen als eerste Nederlandse gemeente onder water te staan'

Door de zeespiegelstijging komt het zuidelijke deel van Bonaire onder water te staan, blijkt uit onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam. Anthony Janga gaat daarom naar de klimaattop in Egypte om de problemen op zijn eiland aan te kaarten.

"De gedachte dat dit straks onder water staat is echt enorm pijnlijk voor mij", vertelt de 22-jarige Anthony, die is geboren op Bonaire. Nu is hij Junior Innovation Officer bij het Bonaire Innovation and Technology Lab, een denktank waar jongeren met politici mogen meedenken aan oplossingen.

'Wij draaien op voor CO2-uitstoot'

Anthony woont inmiddels voor zijn werk in Nederland, maar was een maand geleden nog op het Caribische eiland. Hij merkt nu al dat er daar veranderingen plaatsvinden: "De buien worden steeds heviger."

Daarom is hij de komende 2 weken op de klimaattop in Egypte. "Ik wil de problemen in Bonaire onder de aandacht brengen van de wereldleiders. Wij hebben weinig tot niets bijgedragen aan de klimaatverandering, maar moeten wel opdraaien voor de CO2-uitstoot van andere landen. Dat vind ik heel oneerlijk."

Meerdere scenario's voor Bonaire

En de nood is hoog voor de Bonairianen: uit onderzoek door de VU blijkt dat als de aarde 1,5 graden opwarmt het eiland al voor een groot deel onder water zal komen te staan. De studie werd geleid door Pieter van Beukering, hoogleraar Milieueconomie aan de universiteit.

Hij vertelt dat het nog erger kan worden. "We hebben drie scenario's geschetst: een opwarming van 1,5 graden, 2,7 graden en 4,4 graden. Bij het laatste scenario staat over 100 jaar hoofdstad Kralendijk deels onder water."

'Harde maatregelen nodig'

Anthony is blij dat er eindelijk een rapport is. "Nederland kende deze scenario's al voor zichzelf, Bonaire nog niet. Met dit onderzoek hebben we bewijs op tafel om te kunnen aantonen hoe ons eiland er in de toekomst uit gaat zien."

In een klimaatrapport van de VN dat vorige week uitkwam staat dat de aarde afstevent op 2,5 graden opwarming. Dat gebeurt zelfs als alle landen hun klimaatdoelen halen. Anthony schrikt daarvan: "We moeten in korte tijd harde maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat we straks nog een eiland hebben."

Geen geld om te verhuizen

En dat is niet het enige punt dat voor paniek zorgt op Bonaire, weet de jonge klimaatactivist. Door de stijgende zeespiegel moeten veel mensen verhuizen en dat is duur. "40 procent van Bonaire leeft in armoede", legt hij uit. "Veel mensen hebben het al moeilijk om elke dag voedsel op tafel te krijgen voor hun familie, en daar komt dan deze stress bij."

Niet alleen andere landen, maar ook Nederland zelf moet hulp bieden aan Bonaire, vindt Anthony. De eilandbewoners wachten volgens hem al erg lang op beloofde hulp vanuit Nederland. "Op papier zijn we 1 land, maar in de praktijk zijn we 2. We worden achtergesteld door Den Haag en moeten iedere keer zelf gaan lobbyen."

Kwetsbaarder voor klimaatverandering

Klimaatminister Rob Jetten zegt de zorgen van Bonaire zeer serieus te nemen: "Het kabinet heeft extra verantwoordelijkheid richting Bonaire, maar ook richting andere eilanden in Caribisch Nederland, omdat zij kwetsbaarder zijn voor klimaatverandering en ook extreem weer. Denk aan meer intensiteit van orkanen, maar ook de stijgende zeespiegel die Bonaire zal raken."

Jetten zegt dat de deltacommissaris specifiek onderzoek gaat doen naar de risico's van de stijgende zeespiegel voor Bonaire. Daarnaast komt er ook een 'klimaattafel', belooft hij. "We zullen in de breedte kijken hoe we met dit klimaatbeleid de eilanden in het Koninkrijk beter kunnen beschermen."

'Eerst zien, dan geloven'

Het is wel moeilijker om grote maatregelen te treffen op een klein eiland, zegt de minister. "Dus je moet er 2 dingen doen: heel slim adaptief aan de slag met bijvoorbeeld beter watermanagement, maar ook echt zorgen dat de CO2-uitstoot daar naar beneden gaat."

Anthony vindt het een goed plan, maar heeft wel zijn twijfels. "Eerst zien, dan geloven", zegt de Bonairiaan. "Het is goed dat er een klimaatminister is, dat betekent dat Nederland het belangrijk vindt. Maar ik weet niet of we alle gestelde doelen gaan halen."