Vakbond FNV naar de rechter omdat Wibra-personeel uren onbetaald moet inhalen: 'Lockdownrekening komt bij de werknemer'

Vakbond FNV stapt namens werknemers van winkelketen Wibra naar de rechter. De winkelketen dwong personeel om tijdens de lockdown minder te werken en die uren later onbetaald in te halen.

Uit onderzoek van EenVandaag en De Groene Amsterdam beelk eerdOmdat de winkelketen tijdens de lockdown wel overheidssteun kreeg, vindt FNV dat de uren moeten worden kwijtgescholden.

Niet te combineren

"Het is ongehoord dat Wibra deze 'lockdownrekening', die al door de belastingbetaler is betaald, ook nog eens bij z'n werknemers neerlegt. Wibra eet van twee walletjes", zegt vakbondsbestuurder Linda Vermeulen van FNV.

Zij vindt dat het bedrijf werknemers in de problemen brengt. "Veertig, vijftig, of zelfs honderd uur inhalen, combineer dat maar eens met een tweede baan, of met de zorg voor je gezin."

Voor eigen gewin

FNV had liever gezien dat de verantwoordelijk minister had ingegrepen. "We zijn nu genoodzaakt om naar de rechter te stappen. Aan de NOW (Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid, red.) moeten veel meer voorwaarden worden gesteld", zegt ze.

"Wij betalen als samenleving miljarden euro's. Kapitaalgestuurde bedrijven hebben te veel ruimte om de NOW puur voor eigen gewin in te zetten", zegt Vermeulen.

'Crisis geen gelijkmaker'

Hoogleraar Ton Wilthagen doet onderzoek naar de arbeidsmarkt in coronatijd, en vindt deze zaak een goed voorbeeld van wat de coronacrisis veroorzaakt: mensen die het toch al lastig hadden, hebben het nog moeilijker gekregen.

"Er is het gezegde 'een crisis is een grote gelijkmaker', maar als je naar de effecten van de crisis kijkt, is het helemaal geen grote gelijkmaker. Mensen die in een kwetsbare positie zitten hebben het extra moeilijk. Als er druk komt op het systeem, dan neemt de kwetsbaarheid toe."

Interne flex

Ook laat deze zaak volgens hem zien dat bedrijven steeds meer flexibiliteit binnen het eigen bedrijf willen organiseren. "Omdat externe flex-contracten onaantrekkelijker worden gemaakt door de overheid, komt er meer druk op de interne flex", zegt Wilthagen.

"Het gaat om niet-vaste werktijden, flexibel salaris en het intern wisselen van functies. Daarom kan dit een belangrijke rechtszaak worden."

Lastiger om aan tafel te komen

"Wij gaan naar de rechter omdat we willen dat de uren die al betaald zijn vanuit de NOW worden kwijtgescholden. En over de uren die overblijven willen we in gesprek met de directie", zegt Linda Vermeulen van FNV.

Het blijkt voor de vakbond moeilijk om in gesprek te komen met Wibra, omdat zij liever afspraken maken met andere bonden. Ook dat is een trend die Ton Wilthagen herkent: "Veel bedrijven zeggen, 'we doen een bedrijfs-CAO, of we sluiten hem af met bonden die met ons mee willen'. Bonden moeten vechten om om mee te blijven praten over wat er bij een bedrijf gebeurt."

Breder probleem

Ook bij andere bedrijven spreken steeds meer winkelmedewerkers zich uit. De FNV ziet dat ketens 'heel creatief' zijn en de rekening van de lockdown bij werknemers neerleggen. Zo probeert parfumerie Douglas de niet-gewerkte uren zonder instemming van werknemers te verrekenen met hun vakantiedagen.

FNV Winkelstraat heeft in dat geval succes geboekt, want Douglas heeft onder druk van de vakbond laten weten fout te zitten. Maar in de afzonderlijke winkels wordt toch druk gezet op medewerkers om straks onbetaald te komen werken.

Reactie Wibra

De Wibra laat EenVandaag weten de rechtszaak met vertrouwen tegemoet te zien. Het bedrijf laat onder andere weten dat het gebruik van plus-en-minuren 'in lijn is met de wijze waarop de CAO al jaren wordt toegepast in de branche.' En dat het bedrijf met individuele werknemers gaat kijken naar hun situatie en waar mogelijk flexibel omgaan met het inhalen van de uren.