Novavax trekt vaccintwijfelaar Gemma over de streep: 'Deze techniek bestaat al langer, dat geeft een veilig gevoel'

Veel maatregelen verdwijnen, maar corona is niet weg. Binnenkort komt er zelfs een nieuw vaccin: Novavax. En er zijn mensen die daar reikhalzend naar uitkijken. Want het maakt gebruik van een oude techniek waar twijfelaars wél vertrouwen in hebben.

Uit principe maar ook een beetje uit wantrouwen heeft Gemma Pellicaan zich niet laten vaccineren. "Ik ben er niet tegen, maar wel tegen de dwang die erachter zit", zo vertelt ze.

Alleen Pfizer

Gemma is een vaccintwijfelaar; sceptisch, maar niet per se tegen. "Als ik had kunnen kiezen had ik Janssen gekozen maar dat kon toen niet", zegt Gemma. Net als AstraZeneca is Janssen een zogeheten 'vectorvaccin', dat is een andere techniek dan die achter Pfizer en Moderna.

"Ik kon alleen Pfizer krijgen en heb toen besloten me voorlopig niet te laten vaccineren. Het voelde gewoon niet goed." Ze wacht nu op Novavax, een vaccin dat binnenkort op de markt komt. Het is nieuw, maar gebaseerd op een oude techniek.

Eiwitvaccin

"In Novavax zit een enkel eiwit dat door het lichaam wordt opgenomen", legt hoogleraar vaccinologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, Anke Huckriede, uit.

"Dat eiwit zit ook in het coronavirus, maar er kan, eenmaal in het lichaam, geen infectie uit voortkomen. Het wordt opgenomen door de lichaamscellen en dan moet het je vervolgens tegen een corona-infectie beschermen."

Rijksvaccinatieprogramma

Het is een andere techniek dan bij Pfizer of Moderna, die zijn gebaseerd op de zogenaamde mRNA-techniek, legt Huckriede uit. "Daarbij wordt een blueprint, een soort bouwplan van het virus, in het lichaam gespoten. En daar zijn mensen huiverig voor. Zij vinden het een eng idee dat genetisch materiaal van een virus in hun lichaam terechtkomt."

Dat is niet iets om ongerust over te zijn, want bij elke infectie gebeurt precies hetzelfde, zegt de vaccinoloog. "Maar we hopen dat mensen alsnog zullen kiezen voor Novavax. De techniek van dat vaccin kun je vergelijken met alle vaccins uit het Rijksvaccinatieprogramma, zoals mazelen, polio of de jaarlijkse griepprik. Die maken ook allemaal gebruik van een eiwit. En dat is heel succesvol gebleken."

'Informatie verwarrend'

Gemma Pelicaan is lang niet de enige twijfelaar. Het RIVM deed onderzoek naar de redenen om niet te vaccineren. De meestgenoemde argumenten waren dat mensen zich zorgen maken over de langetermijneffecten van het vaccin en dat ze zich onder druk gezet voelen door de overheid.

"Dat er zo'n dwang achter zat, vond ik echt vervelend. Ik vond ook de informatie vanuit de overheid heel verwarrend en vaak ook tegenstrijdig. En ik wilde helemaal niet meedoen aan de QR-code, dat was echt een reden om mij niet te laten vaccineren."

'Corona niet voorbij'

Novavax zou een uitkomst zijn voor mensen als Gemma. 20 tot 25 procent van hen zou een vaccinatie in de toekomst namelijk overwegen als ze een nieuw vaccin, gebaseerd op een oude techniek, zouden kunnen krijgen.

Nederland heeft 840.000 Novavax-vaccins besteld en hoewel het lijkt alsof corona bijna voorbij is, zijn deze zeker nog nodig, volgens vaccinoloog Huckride. "We hebben nu te maken met de omnikronvariant, waar je gelukkig niet heel erg ziek van wordt. En de meest kwetsbare mensen zijn geboosterd. Dat helpt om de ziekenhuizen te ontlasten, maar omikron is zeker niet de laatste variant. Hoe de volgende eruit zal zien weten we niet. We hopen natuurlijk dat het virus uitdooft maar het kan heel goed dat het weer oplaait. We zijn eerder onaangenaam verrast door corona."

Op vakantie

Gemma heeft nooit vertrouwen gehad in de mRNA-techniek. En ze is blij dat ze binnenkort het Novavax-vaccin kan krijgen. "Deze techniek bestaat al veel langer. Je hoort minder over bijwerkingen, dat geeft mij een veilig gevoel". En dan is er nog iets. Binnenkort gaat ze maar haar gezin op vakantie naar de Verenigde Staten. En daar kom je niet binnen zonder vaccinatiebewijs. "Dat is misschien niet helemaal consequent, maar er staat nu wel een mooie vakantie tegenover."

Het ministerie van Volksgezondheid, Wetenschap en Sport hoopt dat Novavax medio maart beschikbaar wordt voor iedereen die er gebruik van wil maken. Op dit moment wordt de uitvoering voorbereid door het RIVM en de GGD.