Niet maaien is geen bezuiniging, maar een manier om groener te worden: gemeenten zijn aan het verwilderen

Verschillende gemeenten zijn volop bezig om groener te worden. Verwildering is daarbij het sleutelwoord. Want verwilderd groen werkt goed tegen de hitte en het stikstofoverschot.

Volgens de Raad voor de Leefomgeving schiet het natuurbeleid in Nederland vooral in stedelijk gebied tekort. "Dat moet anders en snel ook", zegt lector Gideon Spanjar van de Aeres Hogeschool in Almere.

'Planten en insecten komen terug'

Al jaren houdt Spanjar zich als lector Innovatie & Groenstedelijke Ruimte bezig met het vergroenen van stedelijk gebied. "Daarom zijn we in Almere nu druk bezig met het vergroenen én het laten verwilderen van het centrum."

"Dat is gewoon echt nodig, omdat het erg slecht is gesteld met de biodiversiteit. Maar als je het gras niet meer maait, zie je dat planten en insecten terugkomen."

Groene stappen

Hoewel het centrum van Almere nog erg 'stenig' is volgens Spanjar, is de stad volgens hem op de goede weg. Bermen, gebouwen en voortuinen: overal waar je kijkt, is wel iets van verwildering te zien.

En het wordt gewaardeerd door de inwoners. "We hebben een onderzoek uitgevoerd, waaruit blijkt dat vier op de tien Almeerders blij zijn met het verwilderde groen. We zijn er dus echt klaar voor om grote, groene stappen te zetten."

Opgeruimd en netjes

Toch zijn er ook nog veel mensen die sceptisch staan tegenover het 'wildgroen' dat overal opkomt. "Het zit niet in 'onze' natuur", legt Dik van der Meulen uit. Hij schreef een boek over de Nederlandse manier van bosbeheer: 'Het gedwongen bos'.

"Jarenlang hebben we onze natuur opgeruimd en netjes gehouden. Terwijl nu door de klimaatcrisis 'verwildering' juist nodig is", legt hij uit.

Geen keurige bossen meer

"Sinds 1871 hebben we jarenlang het idee gehad dat onze bossen keurig onderhouden moesten zijn. Maar daar zijn we mee gestopt. Omgevallen bomen ruimen we na een storm niet meer op, die laten we liggen. En we planten verschillende bomen door elkaar. Het bos is daardoor veel diverser geworden", vertelt Van der Meulen.

"We zien dat de biodiversiteit erdoor herstelt. Het gaat goed met onze bossen, blijkt uit de zevende bosinventarisatie van vorige week. En daar kan de stad van leren: variatie en verwildering zorgen voor meer rust en verkoeling."

Eigen wijk vergroenen

Hilversum is daar ook hard mee bezig. "Ons nieuwe groenbeleid is dat we hier minder maaien en dat we het maaisel langer laten liggen", vertelt wethouder Bart Heller. "Daarom zien we geen strak gemaaid gras meer, maar kleurrijke weides."

"Het lijkt een beetje op onkruid, maar je ziet dat het insecten aantrekt. Verder ondersteunen we burgerinitiatieven als Hilversum100, een platform met ondernemers, inwoners en verenigingen. Onlangs konden inwoners een gratis Groei&Bloei-pakket ophalen om hun eigen wijk mee te vergroenen."

Onkruid bestaat niet

Het Hilversumse Groei&Bloei-pakket bestond niet uit rododendrons en geraniums, maar uit inheemse wilde planten als knoopkruid en ereprijs. En dat leidde tot verbazing bij sommige inwoners. "Sommige mensen zien knoopkruid nog als onkruid, maar dat is het niet", vertelt buurtbewoner Sietze, die ook met een pakket aan de slag ging en bioloog is.

"Onkruid bestaat niet. Het voordeel van juist deze planten is dat ze inheems zijn, wat betekent dat ze oorspronkelijk uit dit gebied komen. Ze zijn heel belangrijk voor de biodiversiteit en zijn goed bestand tegen weersextremen, zoals lange periodes van droogtes."

Investering in de toekomst

"De keus voor andersoortige planten wordt door sommige mensen uitgelegd als een verkapte bezuiniging", constateert wethouder Heller. "Maar dat is niet zo. Het is juist een investering in de toekomst."

"Het is goed voor de natuur en dus goed voor de mensen. Daarbij zijn wilde inheemse planten ook nog eens heel mooi. En dat beginnen gelukkig steeds meer mensen te zien."