Vanavond worden de notulen van de ministerraad onthuld. Daarbij geeft de politiek een zeldzaam inkijkje in de onderlinge discussies onder bewindslieden. Volgens parlementair historicus Anne Bos is dit een hele uitzonderlijke gebeurtenis.
De ministerraad besloot de notulen te onthullen naar aanleiding van een reconstructie van RTL Nieuws, die geheime notulen in handen kreeg. "Het is uniek omdat ze dus voor iedereen toegankelijk worden gesteld. We hebben al wel eens gezien dat voorzitters bij hoge uitzondering inzage hebben gekregen in de notulen, maar het toegankelijk maken voor iedereen is een unicum", zegt parlementair historicus Bos.
Kabinet spreekt als één
Volgens Bos blijven de notulen normaal gesproken geheim, omdat anders de eenheid van het beleid wordt aangetast. "Je moet vrij kunnen spreken voordat je een besluit neemt en vervolgens spreekt het kabinet met één mond."
Volgens politiek verslaggever Marloes Lemsom van EenVandaag is het nog niet helemaal duidelijk wat er precies in de notulen staat die vanavond naar buiten komen. "We weten het pas echt vanavond. De verwachting is dat ze pas later vanavond online komen te staan. Om 17.30 uur gaat het kabinet bij elkaar zitten, wordt er nog één keer over gesproken en wordt er nog een brief naar de Tweede Kamer gestuurd."
Is er opzettelijk informatie achtergehouden?
Volgens Lemsom is de grote vraag of er dingen in de notulen staan waaruit blijkt dat er opzettelijk informatie over de toeslagenaffaire is achtergehouden voor de Tweede Kamer. "Het zou in theorie zelfs zo kunnen zijn dat er iets in staat wat in tegenspraak is met wat Rutte en Hoekstra tegen de parlementaire ondervragingscommissie over de toeslagenaffaire hebben gezegd. Als dat zo is, zouden ze zelfs meineed hebben gepleegd."
Lemsom zegt ook dat het interessant is om te weten hoe CDA'er Wopke Hoekstra gepraat heeft over zijn collega Pieter Omtzigt. "We weten via RTL al dat hij gezegd heeft: 'We hebben geprobeerd de heer Omtzigt te sensibiliseren, maar dat is niet gelukt'. Alle informatie die daar nog bij komt, is interessant, omdat dat riekt naar een politieke reden vinden om geen informatie te geven. En Rutte heeft in de verhoren juist gezegd dat er geen politieke reden was om geen openheid van zaken te geven."
Wie heeft de notulen gelekt?
Volgens Lemsom is het niet duidelijk wie de notulen heeft gelekt, maar ze zegt ook dat een onderzoek waarschijnlijk niks zal opleveren. "Lekken uit de ministerraad is strafbaar, want het gaat om een staatsgeheim. Rutte wordt al boos als de agenda van de ministerraad voortijdig op straat ligt, laat staan als er inhoudelijk uit gelekt wordt."
"Het kabinet overweegt de rijksrecherche in te zetten om te onderzoeken wie er heeft gelekt, maar de geschiedenis wijst uit dat er bijna nooit een schuldige wordt gevonden. De vraag is dus of ze dat de moeite waard vinden."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.