In 10 jaar tijd is het aantal bestuurders dat met drank of drugs werd aangehouden niet zo hoog geweest. Wordt er meer gecontroleerd of stappen mensen makkelijker onder invloed in de auto? "Bij alle controles wordt nu ook standaard op drugs gecontroleerd."
De cijfers liegen er niet om. Nadat het aantal bestuurders dat onder invloed op de weg reed na 2012 langzaam daalde, van ruim 40 duizend naar 25.426, zijn de aantallen weer opgelopen. Nu gaat het om meer dan 43 duizend bestuurders.
Meer mensen vallen door de mand
In die jaren is er wat veranderd in de manier waarop de politie controleert, stelt Robert Mazier die met zijn bedrijf Trafieq voor het CBR gedragscursussen bedenkt en geeft. "De politie heeft nieuwe methodes om te meten, dat zorgt ervoor dat er meer mensen door de mand vallen."
"Bij alle controles wordt nu ook standaard op drugs gecontroleerd", vertelt hij. Mazier vindt de stijging zorgelijk. "Wat je in het verkeer ziet, is ook een afspiegeling van wat er gebeurt in Nederland. Als drugs geaccepteerd zijn, dan zal het vaker voorkomen dat iemand onder invloed deelneemt aan het verkeer."
De overtreder betaald
En dat is niet de bedoeling, zegt Mazier. "We willen allemaal veilig verkeer en veilig thuis komen." Om drugsrijders aan te pakken, komt er per 1 april een speciale cursus 'drugs en verkeer'. Wie tijdens een politiecontrole betrapt wordt, krijgt direct de nieuwe maatregel opgelegd.
Naast een boete, die op kan lopen tot vele honderden euro's, moet ook het bedrag van de cursus door de overtreder zelf betaald worden. "Die kosten zijn best hoog", zegt Mazier. De cursus kost bijna 1.100 euro, voor een programma van drie dagdelen over 5 weken.
Wat is rijden onder invloed?
Rijden onder invloed van drank of drugs is een misdrijf. Het is verboden om een voertuig (ook fiets of scooter) te besturen met meer dan 0,5 promille alcohol in het bloed. Voor beginnend bestuurders is dit 0,2 promille. Drugs, ook in combinatie met alcohol, in het verkeer zijn verboden. Op rijden onder invloed staat een hoge geldboete of straf. Wordt iemand binnen 5 jaar nog een keer betrapt, dan kan het rijbewijs voor 10 jaar ingenomen worden.
Onwetendheid over drugs
Jaarlijks worden er steeds meer mensen betrapt die drugs hebben gebruikt terwijl ze achter het stuur zitten. Uit een onderzoek van de politie blijkt dat de drugsovertreders in de helft van de gevallen cannabis gebruikten. Er is nog onwetendheid over de effecten van een joint op je rijgedrag.
"Het kan natuurlijk ook zo zijn dat als je iets tot je genomen hebt, je niet meer de goede afweging kunt maken", zegt Mazier. "Er zijn ook mensen die in een bubbel zitten van mensen die een joint roken en het oké vinden."
Spijt en schaamte
Vaak hebben de overtreders spijt en schamen zich. "Maar soms worden mensen ook boos", vertelt hij. "Dan hebben we een hele klus te klaren." Hij zegt ervoor te waken niet met een opgeheven vingertje klaar te staan.
"Ik kan me goed voorstellen dat mensen in Nederland denken dat je deze mensen goed moet aanpakken", zegt Mazier. Maar tijdens een cursus wil hij mensen laten nadenken over hoe ze op dit punt zijn gekomen. Ook wil hij de overtreders met elkaar in contact brengen zodat ze ook naar elkaar kunnen luisteren.
Alcohol en drugscontroles
De politie is de laatste jaren anders op alcohol en drugs gaan handhaven. Vaak werden grote blaascontroles bekend en namen gebruikers een andere route. "We zijn actiever gaan controleren in het verkeer en monitoren op gedrag", vertelt een woordvoerder.
Wel worden nog altijd controles gehouden op plekken waar bijvoorbeeld festivals of feesten worden gehouden. Op alcohol wordt gecontroleerd met een blaastest, voor drugs is er sinds 2017 een speciale speekseltest. Als die test positief is, volgt ook nog een bloedtest.
Gedronken? Ga niet rijden
Bij de cursus over alcohol en verkeer werkt Mazier met een koffertje waar hij verschillende soort glazen uit haalt. "Dan vragen we aan mensen welk glas ze normaal gesproken zouden pakken", zegt hij. "Dan pakken ze een mooie bel en laten we ze het glas inschenken.Vervolgens kom je erachter dat de meeste mensen toch verder inschenken dan de standaard eenheid."
Zo mogen ervaren bestuurders bijvoorbeeld twee glazen. "Je kunt je behoorlijk vergissen als je twee behoorlijke glazen inschenkt", zegt hij. "Mijn advies is: heb je gedronken, ga dan niet rijden."
Mensen die het wel oppikken
Soms schrikken ze tijdens de cursus en verandert er iets. Er zitten altijd mensen tussen die het oppikken en die het niet oppikken. "Dat kan met van alles te maken hebben. Bijvoorbeeld dat je vervelend uit je werk gekomen bent, naar een cursus moet en daardoor niet openstaat voor wat verteld wordt."
Het kan ook anders. "Ik heb een keer gehad dat iemand zei: 'Ik besef nu dat ik mijn leven om moet gooien'." Ook zijn er cursisten die hij opnieuw terugziet. "Meestal zeggen we tegen de deelnemer: 'Dan heb je nu een herhaling. We verwachten je niet meer terug'."
'Er zijn genoeg alternatieven'
Iedereen kan op een van zijn cursussen belanden, zegt Mazier. "Er kan altijd een situatie zijn waarin je je niet helemaal houdt aan de regels zoals die gelden." Hij noemt als voorbeeld dat je plots een telefoontje krijgt van je moeder en dat je toch in de auto stapt terwijl het niet mag.
"Er zijn altijd wel mogelijkheden dat je in zo'n cursus terechtkomt. Wij helpen om te voorkomen dat dat nodig is", zegt Mazier. Hij leert cursisten te denken aan alternatieven, zoals de taxi of een buurman. "Uiteindelijk zijn er genoeg andere opties."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.