Huizenbezitters maken zich ondanks wekenlang hoogwater weinig zorgen om schade, kopers letten wél beter op de risico's

Het waterpeil was de afgelopen weken hoog. Toch liggen huiseigenaren, zelfs in de risicogebieden, niet wakker van de kans op schade. Voor nieuwe kopers is dat wel een aandachtspunt: bijna de helft houdt hier rekening mee bij het zoeken naar een huis.

Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 26.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel. Hoewel zo'n 60 procent van Nederland risico loopt om bij een dijkdoorbraak of overstroming van een rivier (deels) onder te komen staan, maakt minder dan een vijfde (16 procent) zich daar zorgen over.

Zorgen ondanks noodweer niet toegenomen

Ook in de zogeheten risicogebieden, hieronder weergegeven in het blauw, maakt een relatief kleine groep (21 procent) zich druk over de kans op overstromingen. Ondanks het hevige noodweer en de hoge waterstanden van de afgelopen weken, zijn de zorgen daarmee niet toegenomen ten opzichte van vorig jaar, toen 20 procent van hen zich zorgen maakte.

Zo'n 8 op de 10 (79 procent) van leden in deze regio's verwachten dat het wel mee zal vallen met de wateroverlast in hun leefgebied. Zij geven onder meer aan vertrouwen te hebben in de voorzorgsmaatregelen en toezichthouders in de omgeving: "De dijkbewaking is goed, de duinen worden opgehoogd. Zolang dat gebeurt, maak ik me weinig zorgen."

Schade aan woningen

Volgens de Autoriteit Financiële Markten zouden huiseigenaren toch alert moeten zijn op de mogelijke gevolgen van extreem weer. Onverwachte kosten bij weerschade, of aanpassingen die nodig zijn om dit te voorkomen zijn vaak niet meegenomen in de aankoopprijs. Slechts 6 procent van de huiseigenaren in een risicogebied hield daar bij de koop van hun woning rekening mee. "Toen wij ons huis kochten, was dit nog geen issue", laat een panellid weten.

Ook wanneer huiseigenaren naar de toekomst kijken, maken zij zich nog weinig zorgen over het letterlijk en figuurlijk onder water komen van hun huis. Slechts 8 procent is bang dat hun koophuis in waarde zal dalen als gevolg van een overstroming.

Meer aandacht voor overstromingsrisico onder kopers

Opvallend is dat woningzoekers in het onderzoek wél behoorlijk rekening houden met de overstromingsrisico's van hun toekomstige woning. Bijna de helft (44 procent) van de ruim 500 mensen in het onderzoek die een koophuis willen, weegt het risico op hoogwater mee in hun zoektocht.

"Ik heb bij verschillende kennissen gezien wat een overstroming voor ellende veroorzaakt. En ik koop liever geen kat in de zak", geeft een panellid aan. Wel ligt het aandeel dat hier rekening mee houdt een stuk lager onder jongeren (16 procent). Voor hen is dat "een luxe die je je als starter niet kan veroorloven".

Huizen onvoldoende voorbereid

Onlangs leidde het hoge waterpeil op diverse plekken in Nederland tot overlast of schade. Rondom het Markermeer liepen verschillende kelders onder, en in Maastricht kwam een woonboot in botsing met een brug. Op dit moment denkt slechts een vijfde (21 procent) van de bewoners in de risicogebieden dat hun woning voorbereid is op overstromingsgevaar. De helft (50 procent) denkt dat dit niet het geval is.

Ruim een kwart (28 procent) geeft aan op dit moment niet te weten of hun woning voldoende is voorbereid. Om het risico op waterschade door een overstroming te verkleinen, kunnen huiseigenaren bijvoorbeeld kiezen voor een tuin waarin water kan wegzakken, of zandzakken plaatsen om water buiten te houden.

'Verhuizen geen optie'

Wie zijn voeten zeker droog wil houden, kan ook overwegen om naar een plek te verhuizen waar de kans op een overstroming kleiner is. Maar een massale 'hoogwatermigratie' lijkt er niet aan te komen: slechts 15 procent van de bewoners uit de risicogebieden overweegt op termijn te verhuizen naar een andere plek.

Voor driekwart (75 procent) is dat geen optie. Zij geven bijvoorbeeld aan gebonden te zijn aan hun werk, familie, of gehecht te zijn aan hun woonplaats en sociale netwerk. En mocht de nood aan de man komen, verwachten zij dat de overheid wel inspringt: "Een heuse volksverhuizing uit de Randstad is onrealistisch. Het zal noodzakelijk zijn om deze gebieden te beschermen, en dat stelt mij gerust", vertelt een panellid.