De kogel is door de kerk: Kaag gaat tóch praten over een kabinet met de ChristenUnie. Kiezers van D66 zien daarmee een vrees werkelijkheid worden. Eerder deze week zei slechts een derde een herhaling van Rutte III acceptabel te vinden.
Dat blijkt uit onderzoek onder D66-kiezers uit het Opiniepanel van EenVandaag. Dinsdag, de laatste keer dat deze optie aan Kaags kiezers werd voorgelegd, vond slechts 37 procent dit aanvaardbaar. 51 procent ziet nog vier jaar Rutte III niet zitten.
'Niet opnieuw in die roestige auto'
"Als opnieuw instappen in die roestige auto nieuw leiderschap is, ben ik mijn geloof in Kaag kwijt", reageert een D66-kiezer in het onderzoek. Velen vinden dat het huidige demissionaire kabinet staat voor 'oude politiek', iets waar juist deze kiezersgroep vanaf wil.
Verder vrezen D66-kiezers voor het uitblijven van volgens het broodnodige veranderingen op het gebied van klimaat, de woningmarkt en, vooral, medische ethische kwesties. "Ik heb vaak D66 gestemd vanwege de medisch-ethische kwesties. In deze combinatie delft D66 weer het onderspit", zegt een ondervraagde. Samenwerken met de ChristenUnie kan, zeggen sommigen in het onderzoek, alleen als die partij ermee instemt dat hier vrij over gestemd mag worden.
Al maanden tegen
Het sentiment onder D66-kiezers is al maanden onveranderd. Ook een dag na de verkiezingen, toen de formatie zich nog niet in een lange voortslepende crisis verkeerde, vond nog niet de helft (46 procent) een voortzetting van Rutte III acceptabel.
Dat Kaag toch open staat voor samenwerking met de ChristenUnie, kan het imago van de partij en Kaag verder onder druk zetten. D66 is tussen april en september zeven zetels aan kiezers kwijtgeraakt. De partij komt nu op 19 zetels, 5 minder dan bij de laatste verkiezingen. Een onpopulair besluit om opnieuw met de ChristenUnie in zee te gaan, kan daar een flinke schep bovenop doen. Of D66-kiezers het met haar eens zijn dat onderhandelen beter is dan nieuwe verkiezingen, moet nog blijken.
CU-kiezers willen meedoen
Kiezers van andere huidige coalitiepartijen zijn wél te porren voor een herhaling van Rutte III, ook die van de ChristenUnie. "Het kabinet heeft het de afgelopen vier jaar, incidenten daargelaten, best goed gedaan. De ChristenUnie en D66 konden elkaar steunen, daar lag het niet aan", zegt een ChristenUnie-stemmer. "Liever een herhaling daarvan dan GroenLinks en de PvdA aan het roer."
Ondanks de redelijk positieve houding van ChristenUnie-kiezers noemen ook zij spontaan de medisch ethische kwesties als voorwaarde voor een samenwerking met D66: "Dat kan mits D66 voltooid leven verhaal voor nu laat liggen."
Over het onderzoek
Aan het onderzoek onder het Opiniepanel deden 23.533 mensen mee, waaronder 3.072 kiezers die bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen op D66 stemden. Het is gehouden op 27 en 28 september, voor het besluit van D66 om wel of niet mee te doen. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.