Een VVD-motie met flinke extra investeringen in onderwijs, politie en wonen kreeg gisteren grote steun. Of dit de formatie vlot trekt, is de vraag. "Dat er blijkbaar wat te halen valt, is tegelijk het probleem", zegt politiek commentator Joost Vullings.

Een salarisverhoging voor de medewerkers in de zorg, extra geld voor onderwijspersoneel, de politie en boa's, voor defensie en een compensatie voor de hoge energieprijzen: het toont volgens Joost Vullings aan dat PvdA en GroenLinks een signaal aan VVD en CDA willen afgeven: dit is wat een minderheidskabinet je gaat kosten. "Ze hebben er alles aan gedaan om de prijs op te drijven."

Prijs opdrijven

De concessies van de VVD plaveien bepaald niet de weg naar een minderheidskabinet van VVD, CDA en D66, analyseert Joost Vullings. "Politiek gezien hebben PvdA en GroenLinks, gesteund door D66, er alles aan gedaan om de prijs op te drijven, om te laten zien aan demissionair premier Rutte dat een minderheidskabinet eigenlijk een slecht idee is."

"Het gaat je klauwen met geld kosten en we gaan nog dingen tegenhouden ook als het moet", is volgens Vullings de boodschap. "Om te laten zien wat de gevolgen zijn. 'Als je daarvoor kiest, dan krijg je dit', is het signaal dat ze op links willen geven. Dat zij altijd op zoek gaan om hun idealen te verwezenlijken."

Bekijk ook

'Oppositie zal hard zijn'

Het was wat Vullings betreft dan ook niet voor niets dat Jesse Klaver gisteravond in het debat een harde slotnoot had. "Als hier het idee zou zijn dat een rechts minderheidskabinet op een milde reactie van GroenLinks zou kunnen rekenen, dan komen jullie bedrogen uit. Onze oppositie zal stevig, zal hard zijn", zo sprak de fractievoorzitter van GroenLinks waarschuwend.

"Kortom, je gaat een hoge prijs betalen aan links als er een minderheidskabinet komt", ziet Vullings. "En reken niet op een makkelijke samenwerking."

Bekijk ook

Niet over rechts

De rechtse partijen, zoals JA21, de Groep Van Haga en de SGP, zien een minderheidskabinet wel zitten, denkt Vullings. "Die denken ook: we kunnen wat binnenhalen."

Maar op een aantal andere terreinen heeft de VVD van Mark Rutte de steun van links toch hard nodig. Zo wordt er bijna 7 miljard extra voor klimaatbeleid uitgetrokken. "En dat gaan die rechtse partijen Rutte niet geven", zegt Vullings. "Het idee van: we laten links links liggen en we gaan over rechts, dan kom je toch klem te zitten op het gebied van ontzettend belangrijke beleidsterreinen als stikstof en klimaat."

Bloedbad

De ChristenUnie biedt nog wel een mogelijkheid voor zo'n minderheidskabinet, maar dan duikt er weer een volgend probleem op. "Dat levert geen meerderheid op in de Eerste Kamer", legt Vullings uit.

"In de Tweede Kamer zou je het nog kunnen redden omdat de ChristenUnie meestemt, maar in de Eerste Kamer wordt dat een bloedbad", vreest hij.

Geen 'appeltje-eitje'

"De conclusie van dit debat is dat het de formatie niet heeft gehinderd, maar ook niet echt heeft geholpen. Hooguit kun je zeggen dat die 2 miljard uit de motie-Hermans de sfeer heeft verbeterd", vertelt Vullings.

"De politiek heeft laten zien dat ze kunnen samenwerken op de inhoud, maar niemand in Den Haag ging vannacht naar huis met het gevoel: dit is een cruciale stap om de formatie op gang te brengen. Informateur Johan Remkes kan kortom maandag gewoon weer vol aan de bak. Het is geen appeltje-eitje."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.