Gevluchte Oekraïense kinderen kunnen in Nederland naar school: 'Voor veel scholen improviseren, maar ze doen erg hun best'

De eerste gevluchte kinderen uit Oekraïense zijn inmiddels in Nederland en hebben hier ook recht op onderwijs. "Voor veel scholen is het improviseren, maar scholen doen heel erg hun best", zegt voorzitter Freddy Weima van de PO-raad.

Vanmiddag maakte staatsecretaris Eric van der Burg bekend dat gevluchte Oekraïners geen asiel hoeven aan te vragen, maar wel op een opvanglocatie worden geregistreerd. "Dan komen Oekraïners bijvoorbeeld terecht op grote locaties als Ede en dan is er sprake van registratie, deze registratie helpt ook bij het geven van gezondheidszorg."

Improviseren

Er wordt gewerkt aan het mogelijk maken van onderwijs voor gevluchte Oekraïense kinderen. "Op dit moment zijn we vooral aan het kijken waar er hulp nodig is. Op een klein aantal scholen wordt al les gegeven aan Oekraïense kinderen", vertelt Weima van de PO-raad.

"We zitten op dit moment al met een nijpende situatie in het onderwijs waardoor het voor veel scholen betekend dat er geïmproviseerd moet worden." Er is een tekort aan personeel en door corona is het ziekteverzuim in het onderwijs ook hoog. "Voor veel scholen is het improviseren, maar scholen doen heel erg hun best." De wil om dit goed te doen is er zeker, hoort Weima terug van scholen.

Hoe groot de groep is

Wat de situatie complex maakt, is dat het nu nog niet duidelijk is hoeveel kinderen er hier naar school gaan en hoe lang ze zullen blijven. "We weten het niet, maar we verwachten wel dat het er veel zijn", vertelt Weima.

Weima wil graag de expertise in de regio's gebruiken om te kijken hoe kinderen het beste opgevangen kunnen worden. "Je krijgt les in het Nederlands, dus je moet bijvoorbeeld iets regelen met taalscholen en taalklassen die we in Nederland hebben en daar zullen we een groot beroep op doen de komende tijd."

Veilig en welkom laten voelen

Kiet Engels, bekend van de documentaire De Kinderen van Juf Kiet over onderwijs voor vluchtelingenkinderen, verwacht maandag de eerste Oekraïense kinderen in haar klas. "Het eerste kind is net aangemeld en die begint aanstaande maandag", vertelt ze.

Over de oorlog wordt in de klas weleens gepraat, maar het gaat er vooral om dat kinderen zich veilig voelen, zegt ze. "Ze komen op de normale manier binnen, worden aangemeld en we maken meteen een tafeltje voor hun klaar. Daar leggen we dan bepaalde spulletjes op zoals een etui, om de leerling zich meteen thuis te laten voelen. Daarna starten we."

Omgaan met trauma

Op de school in Brabant waar juf Kiet les geeft zitten allerlei verschillende kinderen op school. "Sommige kinderen hebben nog nooit school gehad of komen uit een opvangkamp. Met het omgaan met kinderen met een eventueel trauma, heeft ze ervaring. "Wat opvalt bij kinderen met een trauma is dat ze heel druk kunnen zijn. Dat ze vaak van hun stoel vallen, dat soort dingen." Er kan ook hulp worden ingeschakeld van specialisten.

"Als kinderen nog heel erg in hun trauma zitten en nog niet aan leren toekomen, schakelen we die in. Wij geven allemaal extra expertises die leerlingen over het algemeen erg leuk vinden, je kan dan denken aan bijvoorbeeld dansles. Het is dus van belang dat kinderen zich op hun gemak voelen.''

Contact met ouders

Contact houden met ouders die de taal niet spreken kan lastig zijn, maar daarnaast verschilt het Nederlandse onderwijssysteem ook nog erg met onderwijs in andere landen, vertelt Kiet. "Vaak begrijpen ouders niet goed wat wij bedoelen en verwachten. Daarom hebben wij heel erg intensief contact met ouders door bijvoorbeeld op huisbezoek te gaan."

"Vaak is het ook zo dat ouders denken 'mijn kind gaat naar school, dus dan is het goed', maar zo werkt het niet altijd. Wij leggen dan uit dat het kind nog wat hulp nodig heeft en dat wij die hulp kunnen bieden." Juf Kiet geeft als tip mee aan leraren die binnenkort Oekraïense kinderen in de klas krijgen: "Kijk naar het kind en heet het kind welkom. Het belangrijkste is dat het kind zich veilig voelt."