Erna deelt aardappels uit in Moldavië: 'Als je hoort dat er dagelijks 3.000 vluchtelingen in de rij staan, schrik je wel even'

Als iemand uit een van de armste landen van Europa om aardappelen vraagt, kun je twee dingen doen: het laten gaan, of helpen. Erna Kiers uit Zwartsluis koos een tijd geleden voor het laatste. Vandaag vertrekt ze voor de vijfde keer naar Moldavië.

"Wat er op dit moment heel hard nodig is, is voedsel en brandstof om de kwetsbaarste mensen te kunnen laten overwinteren", vertelt Kiers. In haar hand heeft ze haar telefoon, waarmee ze in nauw contact staat met een tolk uit Moldavië over de hulp die ze geeft. "Hij heeft zichzelf Nederlands geleerd, dus dat is makkelijk praten met elkaar."

3.000 vluchtelingen

Kiers kwam via een werkgroep in contact met Moldavië. Nu vroeg de tolk of Kiers kon helpen om aan aardappels te komen voor vluchtelingen in de Moldavische plaats Belts. De tolk vraagt nu hoe veel hij kan inkopen met Kiers. "'Want dan moet ik gaan reserveren en zoeken', zegt hij."

Kiers vertelt: "Toen dacht ik: stel we kunnen daar 10 zakken van 35 kilo krijgen, zou dat supermooi zijn." Maar met die gedachte kwam ze van een koude kermis thuis. "Hij zei: er zijn hier 3.090 vluchtelingen die zakjes met aardappels komen ophalen." Mensen staan in de sneeuw in rijen op aardappels op te halen, zegt Kiers. "Het is er nu tussen de min 6 en plus 2, maar het kan daar natuurlijk veel kouder worden. Je ziet daar veel golfplaten, huizen waar de ramen uit zijn, dan wordt het in de winter wel heel snel heel koud."

Armoede

Kiers twijfelde niet of ze mensen in Moldavië zou gaan helpen. "ik heb er 10 seconden over nagedacht. Ik had geen gegronde reden om nee te zeggen. Dus ik ben gegaan." De eerste keer was wel even wennen. "Als je daar voor het eerst komt, zie je best mooie huizen. Maar als je dan goed kijkt, kom je erachter dat daar vier gezinnen in wonen. En dan zie je in oude Sovjetflats een moeder met vijf kinderen in een kamer wonen, van 2 bij 3. Met z'n allen in een stapelbed."

"Er heerst echt nog armoede. Mensen halen nog water uit een put. Er wordt gewerkt met dagloners, die een tientje per dag verdienen. Maar daar moet je dan ook de winter mee doorkomen, waneer je geen werk hebt", vertelt Kiers.

Oekraïense vluchtelingen

Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak kreeg Moldavië er ineens veel vluchtelingen van het buurland bij. Afgelopen zomer kwam de 400.000ste vluchteling binnen, op 2,6 miljoen inwoners. "Het raakt me dat mensen met zo weinig rondkomen en toch doen voor het land wat mogelijk is. Het is een land dat tussen Europa en Rusland in zit en tussen Oekraïne en Roemenië. Dus het is heel moeilijk om daar je dagelijkse dingen te kunnen doen."

"Het is schrijnend", vertelt Kiers. "Het land vangt nu Oekraïners op. Maar de mensen die daar worden opgevangen zijn ook arm." Want als je geld hebt, ga je niet naar Moldavië. "Deze mensen hadden geen auto of konden niet met een vliegtuig weg."

Plaatselijk geregeld

De aardappelen voor de mensen zijn inmiddels geregeld, met het geld dat Kiers heeft ingezameld. "Ik heb eerst geprobeerd een transport vanuit Nederland die kant op te krijgen. Maar aardappels kunnen niet met vorst vervoerd worden. En de prijs hier, inclusief transport wordt duur."

"Ondertussen zijn ze daar ook gaan zoeken naar aardappels en zijn die gevonden", vertelt Kiers. Het bleek voordeliger om het daar te doen. In totaal is er nu zo'n 6.000 euro opgehaald, vertelt ze. "Maar ik kreeg vanmorgen een appje dat er vanuit de kerk ook nog weer geld overgemaakt is. Elke kilo aardappels is er een. Ik ben echt blij met alle hulp, maar ook hier in Nederland kunnen mensen het geld natuurlijk maar één keer uitgeven."