Met het digitale gezondheidspaspoort 'de CommonPass' proberen de vliegtuigmaatschappijen de vliegtuigen weer de lucht in te krijgen. Als het een succes wordt, zouden landen de reisrestricties en quarantainemaatregelen kunnen versoepelen.

Vandaag test luchtvaartmaatschappij United Airlines de CommonPass, een app waarin de testresultaten en gezondheidsgegevens wereldwijd gestandaardiseerd zijn. Eerder werd dit coronapaspoort van de World Economic Forum (WEF) getest bij een Aziatische luchtvaartmaatschappij. Deze testrondes tussen de vluchten Hong Kong en Singapore verliepen zo goed, dat het experiment wordt vervolgd.

Gegevens afgeven

Maar de privacy is nog een dingetje. Want mag een luchtvaartmaatschappij in staat zijn om gezondheidsgegevens te verwerken? "Het is zeker niet vanzelfsprekend dat de luchtvaartsector daar inzage toe heeft", zegt Corrette Ploem, gezondheidsjurist en gespecialiseerd in privacy en dataprotectie. "Het gaat om de verwerking van bijzondere gegevens. Dat zou alleen maar mogen als er een juridische grondslag aan vast zit."

Die juridische grondslag gaat in feite om het verlenen van toestemming. "Maar zo makkelijk is dat niet, die toestemming krijgen," stelt Ploem. "Een luchtvaartmaatschappij kan bijvoorbeeld niet eisen dat je als reiziger de CommonPass downloadt, omdat je anders het vliegtuig niet in mag. Die toestemming is niet vrijelijk verkregen, dus dan gaat die grondslag niet door."

Belangen

Dan is het nog de vraag wie eindverantwoordelijk is voor de app en dus de gegevens. "Je kan het vergelijken met de CoronaMelder", zegt Ploem, die met een collega-jurist onderzoek heeft gedaan naar de nieuwe app van coronaminister Hugo de Jonge. "De eindverantwoordelijken van de CoronaMelder zijn de GGD en de overheid. Maar wie is eindverantwoordelijk voor de CommonPass?"

De Zwitserse non-profitorganisatie de Commons Project heeft het in samenwerking met de World Economic Forum (WEF) opgezet. "Je kan je afvragen welk belang zwaarder weegt in deze situatie. De luchtvaart en de mondiale economie hebben er het meest baat bij als de vliegtuigen in de lucht blijven. Maar het is nog niet bekend waar de persoonsgegevens uiteindelijk blijven", zegt de gezondheidsjurist.

Vaccinatieboekje

Uiteindelijk zal er wel iets in het leven worden geroepen om de luchtvaart zo veilig mogelijk te laten verlopen. "Het is alleen nog aftasten", geeft Ploem aan. "Het beste is als de gegevens nergens systematisch worden opgenomen. Denk aan het oude vaccinatieboekje. Je laat zien dat je negatief getest bent en hopt het vliegtuig in samen met je vertrouwelijke gezondheidsgegevens. Dat zou juridisch gezien het veiligst zijn."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.