Dierenactivisten laatste jaren steeds radicaler: 'Een gevaar van extremisme is imitatiegedrag'

De brandstichting bij een eendenslachterij in Ermelo is volgens de directeur het werk van dierenactivisten. Zijn slachthuis is volgens hem al langer het doelwit van intimidatie en bedreigingen.

Bij de brand vannacht bij eendenslachterij Duck-to in Ermelo gingen vijf vrachtwagens in vlammen op. Er vielen geen slachtoffers. Volgens directeur Gertjan Tomassen van het bedrijf is de brand vermoedelijk het werk van dierenactivisten.

Jerrycans

"Op camerabeelden is te zien dat er iemand met twee jerrycans met benzine op het terrein loopt", zegt Tomassen. Met één jerrycan werd de vrachtwagens begoten, de ander werd in de fabriek geplaatst. Deze is niet afgegaan. "Als dat was gebeurd, dan was de hele fabriek weg."

Of zijn vermoedens juist zijn, moet Tomassen nog afwachten. De technische recherche is bij het bedrijf nog bezig met onderzoek. De slachterij krijgt al langer kritiek van dierenwelzijnsorganisaties. "Als je kijkt wat de laatste jaren gebeurt is met demonstranten, sta ik daar vaak nuchter in. Maar dit is wel een nieuw niveau. Hier heb je geen woorden voor. Als dit acceptabel is in Nederland, dan gaan we de verkeerde kant op."

Verharding

Hoogleraar sociale psychologie Kees van den Bos is gespecialiseerd in radicalisering. Hij doet al langer onderzoek naar radicalisering bij dierenrechtenactivisten en ziet de afgelopen jaren een verharding ontstaan. "Het geweld is vaak een uiting van een opstapeling van frustratie. Je begint bijvoorbeeld met het analyseren van misstanden en je schrijft er een rapport over. Wanneer dat rapport weinig aandacht krijgt, zoeken sommigen na verloop van tijd hun toevlucht in geweld."

Ook de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid besteedt in de meest recente jaarverslagen aandacht aan milieu- en dierenrechtenactivisten, deze worden specifiek benoemd als gevaar. Acties van milieu- en dierenrechtenactivisten vielen de laatste jaren op tijdens de bezetting van een varkensboerderij in Boxtel en bij de dump van asbest waar windmolenparken gepland staan. "Je ziet dat de meeste mensen die voor dierenrechten opkomen dit op activistische wijze doen. Wat je vannacht zag, is mogelijkerwijs een vorm van extremisme om op die manier je gelijk te halen", vervolgt van den Bos.

Imitatiegedrag

Het bedrijf heeft nog niet eerder te maken gehad met brandstichtingen, maar dat de brand nu is uitgebroken is volgens Tomassen geen toeval. "Ze willen de eendensector weghebben uit Nederland. Ze hebben dit eerder gedaan bij kippenslachterijen. Bij ons wordt het personeel ook bedreigd via telefoon en mail. Dat gaat een tandje te ver", vertelt Tomassen.

Hoogleraar Van den Bos waarschuwt dat bij verschillende vormen van extremisme een extra gevaar schuilgaat. "Wat bij alle vormen van extremisme gevaarlijk is, is dat mensen elkaar gaan imiteren. Dit gebeurde in Ermelo, ik kan dit ook gaan doen bij anderen. Daar moeten we niet naïef in zijn", vertelt van den Bos.

Animal rights

Dierenrechtenorganisatie Animal Rights laat in een reactie weten dat methoden als brandstichtingen bij slachterijen geen praktijken zijn die zij hanteren. "Wij voeren actie op een democratische manier. Burgerlijke ongehoorzaamheid is niet erg, maar brandstichting is niet onze stijl", zegt woordvoerder Erwin Vermeulen.

"We zien het slachthuis liever verdwijnen en als dat zonder slachtoffers gebeurt laten wij daar geen traan om."