Buiten de Randstad bouwen om woningnood tegen te gaan? In Groningen zagen ze dat het werkt

Omdat de Randstad tegen zijn grenzen aan loopt, wil het kabinet grootschalige nieuwbouw in zes regio's. Deze regio's moeten in de toekomst verstedelijken. Project Blauwestad in Groningen heeft dit jaren geleden gedaan. "Corona heeft geholpen."

Delen van Limburg, Gelderland, Twente, Noord-Brabant en de noordelijke provincies moeten verder worden volgebouwd. Bouwen buiten de Randstad wordt als oplossing voor de huidige woningnood gezien. Een voorbeeld van zo'n woningbouwproject is Blauwestad in Oost-Groningen, waar uiteindelijk een volledig nieuwe stad uit de grond werd gestampt.

Armoede en uitzichtloosheid

Journalist Karin Sitalsing deed onderzoek naar Blauwestad en schreef hier een boek over. "Ze zijn met dit project begonnen om de regio Oost-Groningen uit het slop trekken. Daar is al sinds jaar en dag armoede en uitzichtloosheid: allemaal dingen die je niet wil als regio", vertelt de journalist.

Daar moest volgens twee mannen verandering in komen. "Een ambtenaar en architect staken de koppen bij elkaar. Samen bedachten ze de aanleg van dure huizen, met als gedachte dat iedereen naar Blauwestad zou komen." Maar dat bleek nog niet zo makkelijk.

Alleen dure huizen

In eerste instantie leek het project uit te lopen op een mislukking. Dat kwam volgens Sitalsing doordat er alleen dure woningen werden gebouwd voor de rijken, met als gevolg dat er nauwelijks kavels werden verkocht. Uiteindelijk zagen de projectleiders volgens de journalist ook in dat het geen zin had om alleen dure woningen beschikbaar te stellen.

"Een paar jaar later werden er, tegen de afspraken in, goedkopere huizen gebouwd om toch mensen aan te trekken", legt Sitalsing uit. Volgens haar heeft Blauwestad ook geluk gehad door corona. "Doordat toen de gedachte was: 'je kan overal thuiswerken, dus ook in Oost-Groningen. Dan kan je ook daar wonen', trok het woonproject uiteindelijk genoeg mensen aan om er te gaan wonen."

'Game changer'

En dat hielp, het project werd een succes."De knieval naar goedkopere huizen is echt een 'game changer' geweest", vertelt Sitalsing.

Zo zorgden de nieuwe woningen ook voor andere verandering in de omgeving. "Er is veel meer toerisme gekomen, en de jeugd heeft meer mogelijkheden om te recreëren." Volgens haar heeft dit ervoor gezorgd dat uiteindelijk meer mensen naar de regio komen.

Rust, ruimte en groen

Wethouder wonen Helmut Hermans van de gemeente Zeewolde vindt dat Blauwestad een 'prima voorbeeld' is van een geslaagd woonproject. Ook in zijn gemeente is de wethouder druk bezig met het aanleggen van de nieuwe woonwijk 'De Groene Eem' in Oosterwold: een overgangszone van stedelijke Almere naar landelijke Zeewolde.

Volgens de wethouder kan de gemeente nog veel leren van Blauwestad. "De rust, ruimte en het groen willen wij ook in Oosterwold." Nieuwe woonwijken zoals Blauwestad blijven hard nodig. Zo duurt het nu nog ongeveer 10 jaar voordat er ook echt een nieuwe woonwijk verschijnt. Als die projecten stil komen te liggen of mislukken, ontstaat er na 2030 weer een huizentekort.