'Als IS-kinderen worden teruggehaald, komen de vrouwen vanzelf mee'

Vandaag besloot de rechter dat de Nederlandse overheid zich moet inspannen om 56 kinderen van Nederlandse IS-vrouwen terug te halen naar ons land. Volgens oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen zal dat betekenen dat de vrouwen zelf ook meekomen.

De Nederlandse staat is in juridische termen 'inspanningsplichtig' om de kinderen terug naar Nederland te halen. De IS-vrouwen zelf komen niet in aanmerking voor zo'n terughaalactie, maar als dat een voorwaarde is om de kinderen hierheen te krijgen, zal dat ook moeten gebeuren. Dat laatste is volgens Melissen zeker, omdat de Koerden die over de IS-gevangen gaan, deze eis altijd hebben gesteld.

'Staat heeft tik op de vingers gekregen'

Volgens Jeffrey Jordan, een van de advocaten die namens de IS-vrouwen het kort geding heeft aangespannen, is de uitspraak een duidelijk signaal: "De rechter heeft de staat een tik op de vingers gegeven en gezegd dat ze er meer aan moeten doen om die kinderen terug te krijgen."

Volgens Jordan is de uitspraak een eerste stap. "Ik hoop dat iedereen meekijkt of de staat ook doet wat de rechter heeft aangegeven."

Ophalen is geen probleem

Er zit wel een duidelijke voorwaarde aan de plicht voor de Nederlandse staat. Mocht het te onveilig of onmogelijk zijn om de kinderen uit het kamp te halen, dan vindt de rechter dat hij dat niet kan eisen.

Dat zou volgens Melissen geen probleem moeten zijn. Hij verwijst naar de aanwezigheid van Nederlandse troepen in Noord-Irak, in de buurt van het kamp waar de Nederlanders verblijven. "Er kan gewoon een Chinook [legerhelikopter voor troepentransport, red.] heen vliegen die alle vrouwen en kinderen ophaalt, zonder beschoten te worden."

Onderhandelen met Assad

In België deed een rechter een jaar geleden eenzelfde uitspraak, maar vooralsnog heeft de Belgische overheid geen acties aan de uitspraak verbonden. Mocht Nederland het net zo rustig aan doen, dan zou dat nog wel eens in hun voordeel kunnen gaan uitpakken, vertelt Hans Jaap Melissen.

"Ik verwacht dat over een paar maanden de leiding van de kampen weer in handen van de Syrische troepen zal vallen. Dan moet je onderhandelen met Assad in plaats van met de Koerden. Dat zou de situatie een stuk gecompliceerder maken."