De apotheeksector is in opstand. Apothekersassistenten zijn al een tijd bezig met stakingen, want hun salaris blijft al jaren achter. En dat is vreemd, want de politiek heeft ooit geld beschikbaar gesteld om de lonen mee te laten groeien.
Het is topdrukte in de apotheek in Zwaag. "Dat heb je als een dag dicht bent geweest door stakingen", zegt apothekersassistente Sylvia van Ruit. "Mensen bellen op, er moeten extra bestellingen worden afgeleverd, kortom: het is topdrukte."
Stakingen 'broodnodig'
"En dat we mogelijk volgende week ook gaan staken, zorgt voor extra drukte", gaat ze verder, "want voor die dagen moeten we ook zaken voorbereiden."
En volgens Sylvia zijn deze stakingen 'broodnodig'. "Onze lonen zijn in vergelijking, zeker met andere MBO-opleidingen gewoon gigantisch achtergebleven en daardoor is het vak ook veel minder interessant geworden. Ik ben alleenstaande moeder en de enige manier waarop ik het nu red, is dat mijn dochter ook werkt en meebetaalt aan de rekeningen."
Nieuwe aanwas minimaal
Daarbij is de aanwas van nieuwe assistentes minimaal, bij de opleidingen waren er dit jaar bijna geen aanmeldingen.
"Als jij van school komt en je verdient net iets meer dan het minimumloon - terwijl je bij de supermarkt gewoon bijna meer of hetzelfde verdient, terwijl je daar niet voor hoeft te leren - dan is het niet echt interessant op die manier. Daarom willen we volgende week ook staken om een signaal af te geven."
Kort geding om staking
Donderdag 19 december spanden werkgevers een kort geding aan om de aangekondigde landelijke stakingen van volgende week te stoppen. De apothekers vreesden dat de veiligheid van patiënten in het geding zou komen als er rond de kerstdagen door de assistenten werd gestaakt.
De assistenten wilden op maandag 23 december, dinsdag 24 december en vrijdag 27 december staken. Hierdoor zou de apotheek tijdens de feestdagen volledig dicht zijn, behalve voor spoedgevallen.
De rechter besloot op vrijdag 20 december dat apotheken niet mogen staken rond de kerstdagen.
OVA-gelden
De klacht van de assistenten is niet onterecht. De lonen blijven al jaren achter, ondanks de hoge inflatie. En dat is apart, want er wordt ieder jaar wel geld beschikbaar gesteld vanuit de overheid om die te compenseren.
Dat wordt gedaan via de zogenaamde OVA-gelden (Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling). Deze zijn bedoeld om lonen in de zorgsector te laten meestijgen met de inflatie. Ze worden door de overheid uitgekeerd aan de zorgverzekeraars, die weer uitkeren aan de werkgevers. Die moeten het vervolgens verwerken in de cao.
'Wij staan met lege handen
Maar deze middelen bereiken de apothekersassistenten niet. "Verzekeraars en apothekers wijzen naar elkaar, maar wij staan met lege handen", zegt Sylvia.
Ralph Smeets van vakbond FNV benadrukt dat de huidige loonachterstand al jaren een probleem is. "We zien in de cao-onderhandelingen dat er weinig ruimte is voor verbetering, mede door het ontbreken van transparantie over waar het geld blijft. Terwijl apothekersassistenten zo wel tientallen procenten, dus honderden euro's per maand, achterlopen."
Geld om tekorten op te lossen
Ook assistente Sylvia stoort zich hieraan. "Er is dus inderdaad geld vrijgemaakt om onze salaristekorten op te lossen. Alleen waar die gelden gebleven zijn, ik weet het niet."
"De verzekering zegt: 'Wij hebben ze betaald aan de apotheker.' En de apotheker zegt: 'Ja, wij hebben ze niet gehad.' Kijk, linksom of rechtsom, wij zijn de pineut. Wij zitten er middenin."
Politiek weet het ook niet
Hoewel de politiek het geld beschikbaar heeft gesteld, weten ze zelf ook niet waar het blijft. Laatst werden nog twee Kamermoties aangenomen om te ontdekken waar het geld gebleven is. Maar deze gaat zorgminister Agema niet uitvoeren. Zij zegt namelijk geen partij te zijn in de cao-onderhandelingen.
Dat tot onbegrip van vakbondsbestuurder Ralph Smeets. "Je zou zeggen dat de Nederlandse zorgautoriteit wel toezicht houdt, maar dat valt tegen. Die kunnen alleen ingrijpen als er een melding wordt gedaan. Ik kan die niet doen want ik zit niet bij die onderhandelingen, dus het is een heel schimmig verhaal."
Bekijk ook
Onderhandelingen
Ondertussen zitten de onderhandelingen nog muurvast. "Ik hoop dat er snel een oplossing komt en we volgende week niet hoeven staken", laat vakbondsbestuurder Ralph Smeets weten. "We hebben de zorgverzekeraars gevraagd om ook een extra bijdrage te geven om de achterstand in gaan lopen voor deze mensen. Er is nog een verzekeraar - VGZ - die dwars ligt, daar hebben we deze week ook actie om gevoerd."
VGZ laat in een reactie aan EenVandaag weten dat ze de zorgen begrijpen en ook zien dat de lonen al jaren achterblijven. Maar ook dat ze alle OVA-gelden alle jaren hebben doorgezet aan de werkgevers, en dat de werkgevers nu aan zet zijn.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.