Uit een Kamerbrief van asielminister Faber blijkt dat de 'vangst' van de intensieve grenscontroles die sinds december worden uitgevoerd maar weinig verschilt van de minder intensieve grenscontroles die in dezelfde periode een jaar eerder werden gedaan.

Sinds 9 december worden er grenscontroles uitgevoerd aan de binnengrenzen met Duitsland en België. In de eerste 3 maanden heeft de Koninklijke Marechaussee in totaal 41.750 personen gecontroleerd. Daarvan zijn 250 mensen de toegang tot Nederland geweigerd, omdat zij geen geldige reisdocumenten hadden of een gevaar zijn voor de veiligheid.

Asielaanvragen en aanhoudingen

Dit betekent dat er van 9 december 2024 tot en met 9 maart 2025 honderd mensen meer zijn tegengehouden ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder, toen er minder intensieve controles waren. Maar er werden vorig jaar ook minder mensen gecontroleerd: in totaal 38.600.

Dertig tegengehouden mensen hebben de afgelopen maanden aangegeven een asielaanvraag te willen doen in Nederland, zij zijn vervolgens doorverwezen naar het aanmeldcentrum in Ter Apel. Vorig ging het nog om honderd asielzoekers. Er zijn tussen december en maart ook mensen bij de grens aangehouden: negentig in totaal. Maar toen er minder intensieve controles werden uitgevoerd waren het er meer: in dezelfde periode vorig jaar ging het nog om 260 mensen. De arrestaties waren in het kader van mensensmokkel of drugscriminaliteit.

'We zien nauwelijks controles'

Jeroen Diepemaat is burgemeester van de gemeente Losser, die aan Duitsland grenst. Hij spreekt namens collega's in verschillende grensregio's. Die geven allemaal bij hem aan dat ze sterkte twijfels hebben bij de effectiviteit van de geïntensiveerde grenscontroles.

Diepemaat ziet dat er nauwelijks controles worden uitgevoerd. En als ze er wel zijn, leveren ze volgens de Twentse burgemeester weinig op. Op de vraag of hij de afgelopen maanden door de politie is bijgepraat over een 'vangst' bij de controles, blijft hij stil. "Ik heb daar niet direct een geslaagd verhaal bij. Eigenlijk is het beeld heel erg gelijk in al die grensregio's: we zien het nauwelijks."

Grenscontroles symboolpolitiek?

Hij noemt de invoering van de grenscontroles symboolpolitiek. "Die illegale mensenhandel vindt met name aan de Europese buitengrenzen plaats. Dus wat je aan de binnengrenzen pakt, is maar heel weinig, denk ik. Als je gaat controleren, vind je altijd wat. Dat is altijd zo. Maar of het proportioneel is, kun je je echt wel afvragen."

"Volgens mij was de doelstelling van dit kabinet om de instroom van illegale immigratie te beperken. Als het nou zeer hard en onomstotelijk kan aantonen dat dat met deze maatregel is gelukt, dan wil ik best overtuigd raken op dat punt. Maar ik heb daar grote twijfels bij", zegt de burgemeester van Losser tot slot.