Zijn er meer regels nodig voor het houden van exotische dieren? 'Groot risico als ze ontsnappen'

In Lelystad moeten deuren en ramen dicht blijven, omdat een giftige slang kwijt is. Het is niet de eerste keer dat dit gebeurt. Moeten er meer regels zijn rondom het houden van dit soort dieren? "Van de zotte dat er bijna geen regels zijn."

De slang - een schildneuscobra van 50 centimeter lang - is gisteren mogelijk uit de woning verdwenen. Dat gebeurt wel vaker, zo was er afgelopen najaar een groene mamba verdwenen in Tilburg.

Geen specifieke regels

Het houden van gifslangen is in Nederland legaal, vertelt ecoloog Sterrin Smalbrugge. En regels specifiek over het houden van deze dieren, zijn er niet. "Wel moet je je gewoon aan de algemene wet- en regelgeving houden."

"Dus het kan wel zijn dat de gemeente bij jou op bezoek komt - en ze zien dan dat jij een glazen terrarium in een woonkamer hebt met giftige slangen terwijl er ook twee kleuters rondlopen - dat ze daar wat van zeggen." Maar hetzelfde geldt voor bepaalde hondenrassen, voegt ze toe.

Niet gevaarlijk

Al is de slang giftig, mensen hoeven zich geen zorgen te maken, zegt Smalbrugge. "Ik kreeg berichtjes van mensen die zeiden: 'Ik durf niet meer te slapen'. Dat vind ik heel jammer, want dat is gewoon niet nodig." Ze legt uit: "Een slang zal alleen een mens aanvallen om zichzelf te verdedigen, dus dan moet je hem echt pijn doen of echt niet de kans geven om te ontsnappen."

"De slangen specifiek uit deze familie vluchten bij de minste of geringste trilling die voelen. Voelen ze jouw voetstappen aankomen, dan zullen ze vluchten. Dus de kans dat je gebeten wordt is gewoon nihil. Die zal dat echt alleen doen als hij zelf denkt dat hij in levensgevaar is. En daarover heb je heel veel controle als mens."

Risico voor dierenwelzijn

Veel gevaar voor mensen is er dus niet, maar voor exotische dieren zelf is er wel een risico, vertelt Niels Kalkman van de dierenbescherming. "De echt giftige dieren, dat zijn vaak ook tropische dieren. Dieren die in ons klimaat normaal gesproken niet zouden overleven in het wild. Op het moment dat het risico is dat zij kunnen ontsnappen, dan is wat ons betreft dierenwelzijn natuurlijk ook een risico."

"Zo'n dier dat door een straat, een wijk, loopt waar hij zich helemaal niet prettig in thuis voelt, niet weet waar die is, dus het risico dat zo'n dier ontsnapt snijdt ook aan twee kanten."

Alleen zoogdieren

Op dit moment zijn bijna alle dieren toegestaan om te houden in Nederland. Daar komt dit jaar verandering in, vertelt Kalkman. "Er komt 1 juli een huis- en hobby-dierenlijst zoogdieren. En daarmee is wetenschappelijk gekeken naar een hele stapel dieren en gekeken: kun je die dieren houden wat betreft dierenwelzijn, maar ook wat betreft de risico's." Dieren die op de lijst staan mogen gehouden worden, en als een dier er niet op staat mag het automatisch niet.

Maar de lijst gaat alleen over zoogdieren. "Reptielen zijn niet beoordeeld, dus ook na 1 juli mag je eigenlijk zo gek niet bedenken of je mag het houden in Nederland."

'Van de zotte'

Terwijl er wel zo'n methode voor slangen en andere reptielen zou moeten komen, vindt de dierenbescherming. "Het is eigenlijk wel van de zotte als je bedenkt dat er op dit moment bijna geen regels zijn voor het houden van slangen. Wat de dierenbescherming betreft, moet daar snel verandering in komen."

Ook Smalbrugge is het hier mee eens. "Wat mij betreft worden de regels een stuk strenger, ook om het dierwelzijn te waarborgen en om dit soort dingen wat meer te voorkomen. Want dit kun je grotendeels voorkomen, daar ben ik echt van overtuigd."

Afsluitbare gifkamer

Volgens Smalbrugge moet bijvoorbeeld bij het houden gifslangen een 'afsluitbare gifkamer' verplicht zijn. "Als mens kan je altijd een foutje maken, je kan vergeten een terrarium dicht te doen, er kan iets kapot gaan, slangen kunnen door kleine kiertjes heen. Dus het is aan jou om ervoor te zorgen dat wanneer dat gebeurt, die slang in een ruimte terecht komt, waar die niet uit kan."

Praktisch gezien: "Dat gaat er dan om dat je een stripje onder je deur doet, dat die deur op slot zit. En dan hebben we dit gedoe niet. Want zie je dat je slang er niet is, dan weet je: ik moet alleen in deze kamer gaan zoeken, ik hoef niet de wijk te melden dat er iets aan de hand is. Want de kans dat hij hieruit ontsnapt, die is nihil."

'Geen reden om naar buiten te gaan'

Dat de slang in Lelystad door de wijk aan het glibberen is, denkt de ecoloog overigens niet. Volgens haar is de kans groot dat die gewoon ergens in het huis verstopt zit.

"Deze slang heeft op dit moment geen enkele reden om naar buiten te gaan. Slangen zijn koudbloedige dieren, die zijn eigenlijk van de omgeving afhankelijk voor de regulatie van hun temperatuur. Dus zij zullen kou ten alle tijden vermijden."