Het jaar 2008 zal de geschiedenis ingaan als het jaar van de ‘grote ommekeer’. Na vijfentwintig jaar is er een einde gekomen aan een tijdperk waarin het neoliberale gedachtegoed dominant was. De roep die Reagan, Thatcher, Kohl en Lubbers in de jaren tachtig samen hebben gezet om meer markt en minder overheid is verstomd. De overheid is weer de oplossing, en niet langer slechts het probleem. De banken, de automobielindustrie, leasebedrijven ze hebben allemaal de politiek nodig om te overleven. Als gevolg hiervan zijn de grote bedrijven zijn in het defensief geraakt, en treden progressieve politici zelfbewuster op.
Is dit wensdenken? Natuurlijk - in ieder geval ook een beetje. We zitten nog te midden van onvoorspelbare gebeurtenissen. Het is nog veel te vroeg voor een afgerond oordeel. Maar toch, de trend ‘weg van het laissez faire’ is onmiskenbaar. De politiek zal de komende tijd en veel grotere rol voor zichzelf blijven opeisen. Maar op welke manier? Met welke richting? Eén ding is zeker: we gaan niet terug in de tijd, hoezeer sommigen daar misschien ook naar verlangen.
De politieke verhoudingen van het tweede kwart in de vorige eeuw zullen niet weerkeren. De traditionele sociaal- en christendemocratie uit die tijd is en blijft geschiedenis. Dat recept biedt geen perspectief niet meer, biedt geen oplossing voor de hedendaagse uitdagingen.Er is door de kredietcrisis een nieuwe politieke ruimte aan het ontstaan. Oude concepten zijn failliet en ongewis is nog welke nieuwe ideeën straks leidend gaan worden.
Wat komt er in de plaats van de neoliberale ideologie? Wie vult het politieke vacuüm dat is ontstaan? Hierover zal de politieke strijd en het politieke debat in 2009 gaan.Ik weet wel wat mijn inzet is: de tijd is rijp voor de groene jaren. In de jaren vijftig, zestig en zeventig werd de verzorgingsstaat opgebouwd. In de jaren tachtig, negentig en de eerste jaren van het nieuwe millennium globaliseerde de economie en explodeerde in de rijke wereld de welvaart. Nu zal het erop aan komen deze welvaart eerlijk over de wereld te verdelen én de manier waarop we welvaart creëren in overeenstemming te brengen met de draagkracht van de aarde. Want nu is iedere balans zoekgeraakt. Het krediet van de aarde is op. Dàt is de groene uitdaging.Een grote ommekeer? Wie doet er mee?
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.