Wat te doen met verouderde productieplatforms in de Noordzee? Op eentje wordt nu groene waterstof gemaakt

Alleen al in het Nederlandse gedeelte van de Noordzee staan tussen de 130 en 150 verouderde olie- en gasplatforms. Sommige krijgen een nieuw leven. Met windenergie wordt daar groen waterstofgas uit zeewater gemaakt.

Een van de productieplatforms met een nieuwe bestemming is de Q13a. Hier werkt Neptune Energy met onder andere onderzoeksbureau TNO samen aan project 'PosHydon'.

'Eerste op deze schaal'

"Op de Q13a wordt nog steeds olie en gas gewonnen, maar sinds kort wordt hier ook waterstofgas gemaakt uit zout water met windenergie", vertelt directeur Lex de Groot van het bedrijf Neptune Energy, de grootste gas- en olieproducent in het Nederlandse gedeelte van de Noordzee.

"Dit offshore demonstratieproject is wereldwijd het eerste op deze schaal. Nog nooit eerder is er geëxperimenteerd met de productie van waterstofgas uit zeewater en het vervoeren ervan via gasleidingen."

Bestaand netwerk gebruiken

Op het productieplatform Q13a wordt groene waterstof gemaakt en daarbij komt geen CO2 vrij, vertelt De Groot. "95 procent van de waterstof die in de wereld geproduceerd wordt is 'grijze' waterstof, daarbij komt wel CO2 vrij. Dat is dus niet the way to go voor de toekomst. Waar we naartoe willen, is fossielvrije waterstof. We onderzoeken nu hoe we dat straks op grotere schaal kunnen maken."

Bron: EenVandaag

Het waterstofgas kan ingezet worden in de industrie of voor elektriciteitsvoorziening van huishoudens, legt De Groot uit. Omdat er vanaf de productieplatforms al gasleidingen liggen, kan het zonder veel problemen naar wal worden gebracht. Nieuwe stroomkabels trekken vanaf windmolens op zee is dus niet nodig en dat scheelt veel geld, legt De Groot uit. Vooral toekomstige windparken ver op zee zouden hier op termijn gebruik van kunnen maken én stroom leveren voor de waterstofproductie.

Niet genoeg windmolens

Waarom er op dit moment alleen nog op de Q13a wordt geëxperimenteerd, en niet op pakweg tien andere platforms? "Voor waterstofproductie is elektriciteit nodig, veel windenergie en we hebben nog niet genoeg windmolens", legt De Groot uit.

"Maar we werken keihard om het zo snel mogelijk voor elkaar te krijgen. Hoe sneller we groene waterstof op zee kunnen opschalen, hoe sneller industrie zoals chemie en staalproductie kan verduurzamen."

Houdbaarheidsdatum bereikt

Naast de Q13a staan er tussen de 130 en 150 afgeschreven platforms in het Nederlandse deel van de Noordzee, maar die zijn lang niet allemaal geschikt voor de productie van waterstofgas. Toch breken de oliebedrijven ze niet af. Het is namelijk duur om de installaties te ontmantelen, en met de huidige gas- en olieprijzen kan het ook lucratief zijn om de productie langer op gang te houden.

Voor directeur Sylvia Boer van Amsterdam IJmuiden Offshore Ports (AYOP) gaat het in elk geval allemaal veel te langzaam. Sinds vorig jaar zijn tien offshore bedrijven uit de Amsterdam / IJmuiden-regio de samenwerking aangegaan onder de noemer Decom Mission Blue.

Gezamenlijk kunnen zij in een paar maanden een oud platform voor 97 procent recyclen. Naar verwachting zal in de toekomst 90 procent van de platforms worden gesloopt. 10 procent van de installaties komt in aanmerking voor hergebruik, schat Boer. Maar met de stijgende gasprijs in het achterhoofd en de stijgende vraag naar gas in Europa, wachten veel bedrijven met ontmanteling.

Bron: EenVandaag

'Maak opruimen verplicht'

"Ik zit steeds te wachten op een ontmantelingspiek. Elk jaar denk ik: nu komt 'ie. Maar dan wordt het weer uitgesteld", zegt Boer. "De urgentie is niet zo groot en dat komt doordat het niet verplicht is. We moeten het zo regelen als in Australië, waar bedrijven hun schroot op zee verplicht binnen een bepaalde termijn moeten opruimen."

Ze is er duidelijk over: "Ik vind dat je als bedrijf je verantwoordelijkheid moet nemen. Je hebt zo lang kunnen profiteren van de Noordzee, van de reserves die er zijn. Je hebt daar heel veel geld mee verdiend. Je hebt gewoon de verplichting, ook naar de Nederlandse overheid toe, om die platformen te ontmantelen."

'Oud moet plaatsmaken voor nieuw'

Dat is belangrijk, zegt Boer, omdat de Noordzee steeds voller raakt. "De zee is ontzettend groot, maar we hebben ook nog de scheepvaart, de visserij en de ecologie. Het oude fossiele moet plaats maken voor groene energie en andere activiteiten die we op de Noordzee doen."

Eigenaar van productieplatform Q13a Lex de Groot heeft met zijn bedrijf nog 29 andere platformen waar op dit moment gas wordt gewonnen. "Als daar geen gas meer wordt gewonnen heeft veruit het grootste gedeelte daarvan geen functie meer voor hergebruik. Die zullen we dan zeker weghalen. Daarnaast zijn er een aantal grote knooppunten waar platforms samenkomen met grote gasleidingen richting land. Daar kunnen we elektrolyse toepassen zodat we de energietransitie zo goedkoop en schoon mogelijk doen."