De ouderenzorg blijft alleen voor iedereen beschikbaar als we die organiseren in zorgzame gemeenschappen. Dat zijn dorps- en wijkinitiatieven die zich bezighouden met welzijn, zorg en wonen. Gezondheidseconoom Marcel Canoy deed er onderzoek naar.
Verpleeghuizen zijn overvol en de thuiszorg kampt met een groot personeelstekort. Tegelijkertijd bestaan er in ons land allerlei initiatieven die laten zien hoe de ouderenzorg beter georganiseerd kan worden, ziet gezondheidseconoom Canoy. Hij overhandigt morgen een bundel met geslaagde burgerinitiatieven op het gebeid van wonen en zorg van ouderen aan de Tweede Kamer.
Terug naar lokaal
De hoogleraar is ervan overtuigd dat de zorg voor ouderen lokaal organiseren, zoals dat vroeger gebeurde, een oplossing biedt voor de vastgelopen ouderenzorg. "Ongeveer de hele wetenschappelijke wereld is het erover eens: de toekomst ligt bij de zorgzame gemeenschappen."
Een voorbeeld van zo'n geslaagde zorgzame gemeenschap is een monumentaal klooster in Dongen, dat nu bewoond wordt door vitale en minder vitale ouderen. Er wordt zorg aangeboden, maar het doet niet aan als een zorginstelling.
Bekijk ook
Geen medisch team maar een leefcoach
De zorg die geboden wordt in het Dongense klooster lijkt kostenbesparend. Dit komt omdat er niet continu gebruik wordt gemaakt van een medisch team, maar van een leefcoach die voor meerdere bewoners de zorg regelt. Zo overziet deze coach voor welke financiële ondersteuning een bewoner in aanmerking komt en speelt een rol in het aanvragen.
Met bewoners van het klooster en hun familie wordt steeds besproken of ze er nog kunnen blijven wonen en wat daar specifiek voor nodig is. Omdat de leefcoach niet steeds weer grote stapels formulieren in te vullen om de zorg te regelen, zou dit bijna 40 euro per cliënt minder kosten dan het gemiddelde gebruik van ouderenzorg.
Woningcorporatie
Initiatieven zoals in Dongen vragen om genoeg geschikte woningen. Canoy zegt dat woningcorporaties daar een positieve rol in kunnen spelen. Woningcorporatie Habion heeft in Hilversum bijvoorbeeld een oud-verpleeghuis zo aangepast dat er nu ouderen kunnen wonen, zonder dat het nog lijkt op een zorginstelling. De woonruimtes en de gezamenlijke ruimte zijn zo huiselijk mogelijk ingericht.
Het idee is dat mensen er gaan wonen en niet meer hoeven te verhuizen. Wanneer mensen intrekken wordt er besproken wat mensen zelf nog kunnen en aan welke hulp en zorg ze behoefte hebben. Ook als bewoners achteruit gaan wordt ernaar gestreefd ter plekke de juiste zorg aan te beiden, eventueel ook de zwaardere verpleegzorg.
Bekijk ook
Van het kastje naar de muur
Makkelijk is het niet, om initiatieven als het klooster in Dongen en het omgebouwde verpleeghuis in Hilversum van de grond te krijgen. De bekostiging van ouderenzorg moet vaak uit verschillende potjes komen. Dat belemmert vaak dit soort initiatieven, zegt Canoy.
"Het meest in het oog springende obstakel waar initiatiefnemers tegenaan lopen zijn de verschillende financieringsbronnen waaruit activiteiten betaald worden. Dat leidt regelmatig tot frustraties omdat zij van het kastje naar de muur gestuurd worden. Mede door het niet structureel financieren van bewezen succesvolle initiatieven."
'Het betaalt zich terug'
Canoy doet daarom een beroep op de politiek en zorgverzekeraars om te leren van bewezen succesvolle initiatieven: "Laat financiering niet een sta-in-de-weg zijn."
"Niets is dodelijker voor zo'n initiatief dan wanneer een zorgverzekeraar geen betaaltitel kan vinden of een gemeente het bij nader inzien toch te ingewikkeld vindt. Zorg voor permanente financiering, want de investering gaat zich geheid terugbetalen."
Vragen? Stel ze!
Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen, stuur ons dan een appje op telefoonnummer 06-22468988.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
