De strijd voor gelijke rechten voor vrouwen gaat in 2018 nog altijd door. Toch was het daar eind jaren '70 nog veel slechter mee gesteld. "Vrouwen kwamen niet aan het woord", vertelt programmamaker Agna Rudolph. Dat moest anders. Rudolph begint in 1975, samen met vijf andere vrouwen, het programma 'Ot...en hoe zit het nou met Sien?'. Het werd het eerste 'vrouwenprogramma' op de Nederlandse televisie.

Als ze terugdenkt aan die tijdsperiode is het maken van het programma het eerste waar Agna Rudolph (destijds nog Arens) aan denkt. "We hadden een hoop ideeën met een aantal vrouwen en kwamen met een format, zoals je dat nu zou noemen. We vonden dat vrouwen ook eens aan het woord moesten komen, want dat was nog niet gebeurd." Het programma begon als een documentaireserie en kreeg later meer de vorm van een talkshow. Uiteindelijk werkten acht vrouwen aan de show, die tot begin jaren ’80 werd uitgezonden. Zeven van hen staan op de groepsfoto, met Rudolph als derde van links.

info

In de serie 'Vroeger was alles beter' blikt EenVandaag terug op andere tijden. De leden van het Opiniepanel hebben foto's opgestuurd die voor hen typerend zijn voor 'vroeger'. EenVandaag gaat op zoek naar het verhaal achter de foto. 

'Met mannen in de clinch'

Het was in het begin niet makkelijk het feministische programma op tv te krijgen. De 'mannen van de NOS' kwamen met verschillende voorwaarden. "We moesten bijvoorbeeld veel hoor en wederhoor toepassen, en ook vrouwen uitnodigen die minder radicaal waren.” De dames van 'Ot...en hoe zit het nou met Sien?' gingen vervolgens gewoon hun eigen gang. Met het programma maakten ze vrouwen bewust over kwesties als seksualiteit, het recht op abortus, of de voor- en nadelen van parttime werken. "We waren lekker belangrijk aan het doen, over feminisme en alles. Toch waren we wel de voorlopers die al die onderwerpen aan de kaak stelden." Dat ging niet altijd zonder slag of stoot. "Met al die mannen hebben we regelmatig in de clinch gelegen", lacht Rudolph, als ze vertelt over aanvaringen met de directie.

Toch waardeert ze de houding van de omroep destijds enorm. "Het is toch fantastisch dat we alsmaar door mochten gaan?" Het programma kreeg namelijk ook veel kritiek. Iemand die veel over hen schreef, was columnist Leo Derksen van de Telegraaf. Hij schreef vreselijke dingen, zo herinnert Rudolph zich. "In grote recensies probeerde hij ons klein te maken, op het onbeschofte af. Uiteindelijk dreigde hij zelfs onze telefoonnummers bekend te maken, zodat een ieder ons scheldend zou kunnen opbellen." Dat gebeurde gelukkig niet. "Er was nog geen social media, dus dat ging veel lastiger in die tijd."

Een van de columns van Leo Derksen over 'Ot...en hoe zit het nou met Sien?'

Seksualiteit en geweld

Een aantal van de onderwerpen die in het programma werden besproken, springen er voor Rudolph bovenuit. "We maakten een prachtige serie in de studio met drie generaties: grootmoeders, moeders en dochters." Er werd gesproken over zaken die elke vrouw meemaakt, zoals eerste vriendjes of de eerste menstruatie. "Die grootmoeders wisten niet wat ze hoorden als ze hun kleindochters daar openlijk over hoorden praten."

Ook zware onderwerpen kwamen aan bod. "De combinatie seksualiteit en geweld was iets waar veel vrouwen mee te maken hadden. Dat kan je vergelijken met wat nu de #MeToo-discussie is", zegt Rudolph. De verhalen die vrouwen vertelden maakten diepe indruk. "Ze konden allemaal hun verhaal kwijt. Het ging over liften en dan door vrachtwagenchauffeurs gepakt worden, seksuele intimidatie, misbruik door vader en moeder... Het was allemaal vreselijk." Bij haar in de buurt werd de programmamaker er zelfs op aangesproken. "Meisjes vertelden me dan hun verhaal, bijvoorbeeld over de opa van 80 die zich vergreep aan de buurmeisjes. Dat was wel bijzonder spectaculair."

‘Ongemerkt heel veel veranderd’

Helaas merkte Rudolph niet dat er na zulke uitzendingen veel veranderde. "Daar hoorden we eigenlijk later nooit meer wat van." Toch is ze positief over hoe de positie van vrouwen sinds toen is verbeterd. "Er is ongemerkt hartstikke veel veranderd tussen toen en nu. Dat zie je niet altijd direct, maar het is er wel."

Een moderne versie van 'Ot...en hoe zit het nou met Sien?' lijkt haar dan ook niet van groot belang. De zaken die nu zouden worden aangekaart verschillen erg van vroeger. "Het gaat nu veel meer over economische gelijkheid, over mannen en vrouwen die niet gelijk betaald worden." Rudolph weet niet of dat aantrekkelijke televisie oplevert. "De seksuele revolutie was wat dat betreft wel een topper."

Kijk & lees ook:

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.