Met de deelname van Anouk in 2013 kwam er een einde aan de 8 magere jaren waarin Nederland niet één keer de finale van het Songfestival haalde. "Het ging te lang te veel over de poppetjes en te weinig over de muziek", zegt Songfestivalwinnares Lenny Kuhr.

Songfestivalkenner en fan Tony Groenendijk zat vanaf 2000 steeds vaker gekweld naar de Nederlandse inzendingen te kijken. "Daarvoor hadden we nog af en toe een succes. In 1993 werd Ruth Jacott zesde met 'Vrede' en in 1996 werden we zevende met 'De eerste keer' van Maxine en Franklin Brown. Maar vanaf 2004 werden er halve finales georganiseerd, en begonnen we met het inzenden van een flink aantal vreselijke nummers. Noem maar een Sieneke, een Joan of de Toppers. Zo hebben we een hele lijst van namen die gewoon bij voorbaat al gedoemd waren te mislukken. Acht keer op rij hebben we de finale toen niet gehaald."

Het lachertje van het Songfestival

Ook Tony's vriendin Hanneke Ouwerkerk zat in die jaren met plaatsvervangende schaamte te kijken. "Het was om moedeloos van te worden. Dat nummer van Sieneke is heel leuk voor hier en ze zingt goed, maar je moet kijken waar je aan meedoet en of het past. Ik denk dat ze met 'Sha-la-lie' het gevoel van Nederlandse knusheid en kneuterigheid naar het festival wilde sturen, maar onze gezelligheid kun je niet overbrengen op een internationaal publiek." Tony is blij dat ze er achter zijn gekomen dat het niet de succesformule was. "We waren toen echt het lachertje van het Songfestival."

Bron: EenVandaag

Journalist én commentator van het Songfestival Cornald Maas herinnert zich die tijd ook nog goed. "Er keken toen meer mensen naar 'Eigen Huis en Tuin' dan naar het Songfestival."

Wakker geschud

Maas werkt op dit moment aan een documentaire 'De Weg naar de Winst' waarin hij onderzoekt waarom het al die jaren niet is gelukt om hoge ogen te scoren. "We waren een beetje in slaap gesukkeld en werden ingehaald door liederen uit Oost-Europa, gezongen door artiesten die met veel meer bravoure het podium opkwamen."

"De Oost Europese landen zorgden voor nieuw repertoire, maar wij verdachten hen van onderlinge bondjes en zeiden: 'Die doen het met elkaar, we kunnen nooit meer winnen als al die Oostblok-landen elkaar maar punten blijven geven'. Ik zag dat anders. Ik heb altijd gezegd: "Als je zelf goed genoeg bent en voor onderscheidend durft te kiezen, dan kan het wel."

Bron: EenVandaag

'Er is geen formule voor succes'

Lenny Kuhr won het Songfestival voor Nederland in 1969 met het lied 'Troubadour' en zag ook met lede ogen aan hoe het Songfestival steeds meer 'festival' en steeds minder 'song' werd. "Er was een tijd dat ik zelfs helemaal niet meer keek, toen het orkest verdwenen was en het alleen maar om de poppetjes ging. We staarden ons blind op cocktails en formules voor winnende liederen. Het moest stampen, het moest in het gehoor liggen, er moest een modulatie in. Het werd toepaste kunst in plaats van kunst. Niemand die het meer had over de ziel van een lied."

Kuhr vindt het onbegrijpelijk dat er zo'n lange tijd niet werd gekozen voor een lied van een singer-songwriter dat al geschreven was. "Want wanneer maak je nou een prachtig lied, dat gebeurt niet vaak en zeker niet op commando. Het is iets onnoembaars dat je probeert te vangen in een melodie, in tekst en hoe je het brengt. Er is geen formule, nooit. Dan krijg je dogma's en lees Nietzsche er maar op na, dogma's brengen nooit iets goeds."

Bron: EenVandaag

In 2021 naar Maastricht

Het is vooral Anouk, die in 2013 voor een ommekeer heeft gezorgd, stelt Cornald Maas. "Zij kreeg de gelegenheid van de toenmalige TROS-directeur Remco van Leen om haar eigen liedje te kiezen. Zij koos voor een symfonische ballad, en haalde daarmee de finale én de top10." Ook Songfestivalkenner Tony Groenendijk is lyrisch over die inzending. "Toen Anouk optrad konden we eindelijk ontspannen kijken en hoefden we niet bang te zijn of het wel goed gaat, want je weet met Anouk: die nailt het."

Maar het 'Birds' van Anouk dat goed scoorde is totaal anders dan 'Arcade' van Duncan Laurence. "En dat is nou het leuke en ook het macabere van het Songfestival: er is geen succesformule", zegt Maas. "Het enige wat we zeker weten is dat we standplichtig moeten blijven aan het lied, het verhaal en de eigen goede vocalen. Music first, zoals Duncan zo mooi zei, ook komend jaar. Dan winnen we hopelijk weer, en kunnen we alsnog naar Maastricht!"

Anouk maakte het Songfestival weer cool

Ook Sietse Bakker, hoofdproducent van het Eurovisie Songfestival 2020 en al jaren werkzaam bij het EBU, is Anouk dankbaar voor haar besluit om mee te doen met het Songfestival. "Zij heeft het Songfestival credible gemaakt."

Tijdens de acht magere jaren waarin Nederland al in de halve finales werd uitgeschakeld was 'werken bij het Songfestival' volgens Bakker niet iets dat aanzien had. "Op feestjes werd ik uitgelachen als ik vertelde wat ik deed. Maar toen kwamen Anouk en de Common Linnets en mensen zagen dat het weer cool was. Ze zeiden tegen me: 'Wat is dat Songfestival veranderd!' Maar eigenlijk is het Songfestival niet radicaal veranderd. Wat veranderde is hoe Nederland het op het Songfestival deed."

Bron: EenVandaag

Kaartjes regelen

De successen van de afgelopen jaren hebben een positieve impact op het imago van het Songfestival als geheel, ziet Bakker. "Mensen willen nu op feestjes van me weten of ik kaartjes voor hen kan regelen (dan is het antwoord steevast 'nee, helaas'). En ze zien dat je met een goede inzending een mooi visitekaartje kan afleveren aan de rest van Europa."

Bakker is trots om mede-eindverantwoordelijk te zijn van het evenement dat op 16 mei 2020 in Rotterdam wordt gehouden. "Het is de grootste en meest complexe tv-productie ooit gemaakt in Nederland. Ik hoop dat de mensen op maandagochtend bij de koffie-automaat trots zijn op het visitekaartje dat we hebben afgegeven. Het buitenland kent Nederland van de molens en de klompen. Maar we zijn zoveel meer. Nederland barst van de mensen die mooie dingen met elkaar doen. En dat willen we Europa laten zien."

Melissa is een van de duizenden toeslagenouders die door de belastingdienst als fraudeur werd aangewezen. Ze voelde zich niet gehoord, tot ze sprak met een 'luisterend schrijver'. "Dat heeft alles voor me veranderd."

Begin dit jaar stelde een externe spoedadviescommissie onder leiding van Chris van Dam vast dat de hersteloperatie voor de toeslagenaffaire veel te traag verloopt. Een van de belangrijkste adviezen van de commissie aan het kabinet: de getroffen ouders moeten sneller en ruimhartiger worden gecompenseerd.

Methode Stichting Gelijkwaardig Herstel

De methode van de Stichting Gelijkwaardig Herstel, ook wel de methode Laurentien genoemd, zou het meest geschikt zijn voor de schadeafhandeling van nog niet behandelde dossiers, volgens de commissie.

Morgen komt het kabinet met een reactie op dit advies. Melissa Renken is toeslagenouder en heeft gebruik gemaakt van de methode van de Stichting. Zij hoopt dat deze leidend wordt.

Machteloos tegenover Belastingdienst

Melissa werd op haar 19de moeder. "Ik was de meest gelukkige vrouw ter wereld. Mijn kinderwens kwam uit." Ze studeerde nog en bracht haar baby naar de crèche. Maar toen ze verhuisde, werd ze opeens als fraudeur bestempeld. "De belastingdienst belde naar de verkeerde opvang, maar deze administratieve fout was niet zo gemakkelijk recht te zetten."

Melissa voelde zich machteloos tegenover de dienst. "Ik wist alleen dat ik veel geld moest terugbetalen. Ik moest met allerlei bewijzen komen." Ze raakte in paniek en wilde zo snel mogelijk haar schulden afbetalen. "Daarom ben ik gaan ondernemen. Maar ik was veel te jong, te onervaren en had te weinig mensenkennis. Ik ben uiteindelijk met de verkeerde mensen in zee gegaan." Dit liep fout en uiteindelijk werd haar schuld steeds groter.

'Ik wilde niet meer leven'

Ook Melissa's partner verliet haar. "Ik raakte in paniek. De stress, de onwetendheid, alles bij elkaar leidde uiteindelijk ook tot lichamelijke klachten." Melissa werd ziek en belandde in een rolstoel. Er werd polyneuropathie, een aandoening aan het zenuwstelsel, vastgesteld. Melissa legt de link met haar situatie. "Jarenlang slecht voor mezelf te zorgen - stress, slechte voeding en vitaminetekort - heeft tot zenuwbeschadiging geleid."

Uiteindelijk werd het haar allemaal te veel. "Er was een periode dat ik niet meer wilde leven. En ook een poging daartoe heb gedaan. Ik ben blij dat ik dat nu nog kan navertellen."

Omvang duidelijk

Het verhaal van Melissa staat niet op zich. Veel toeslagenouders raken gedupeerd. Bij sommige van de gedupeerden raakte hun leven ontwricht door onder meer verlies van baan of huis en/of psychische problemen. Ook werden kinderen door jeugdzorg uit huis geplaatst.

In de Tweede Kamer namen Pieter Omtzigt, Renske Leijten en Farid Azarkan het voor hen op. De omvang van de ernst werd steeds duidelijker. Er kwam een parlementaire enquêtecommissie onder leiding van Chris van Dam, en uiteindelijk leidt de toeslagenaffaire in januari 2021 tot het aftreden van kabinet Rutte 3.

Vastlopen hersteloperatie

Er kwam een hersteloperatie op gang om de ouders te compenseren, maar begin dit jaar werd dus vastgesteld dat de operatie vast is gelopen: het compenseren gaat te langzaam. En nu adviseert de commissie-Van Dam om de methode van de Stichting Gelijkwaardig Herstel, die Melissa ook gebruikte, ruim baan te bieden.

Bij de methode luistert een vrijwilliger naar het verhaal van de ouders, en schrijft hun verhaal vervolgens op. Voor Melissa was dit een heel fijne manier om haar relaas te doen. "In alle rust zit er ineens iemand tegenover me, die me overrompelt met zoveel warmte en aandacht. Dat moment heeft alles voor me veranderd."

Ruimhartig compenseren

Het verhaal dat de luisterende schrijver opschrijft, gaat naar de letselschade adviseurs van de Stichting. Die kijken naar de schade en vervolgschade.

"Het idee erachter is ruimhartig compenseren, geen verdere juridische acties, eindelijk een streep eronder. Dan gaat het geheel naar het Ministerie van Financiën voor de financiële vergoeding", legt Melissa uit. Haar belangrijkste advies aan de politiek: "Woorden zijn zo belangrijk, politici moeten kwetsbaar durven te zijn. Laat hen verantwoordelijkheid nemen en schuld betalen. En nog belangrijker: geef een oprecht sorry, dat ontbreekt nu."

'Laurentien cruciaal'

Het is opvallend dat deze methode door de commissie-Van Dam wordt aangeraden omdat er veel kritiek was op de grondlegger ervan, prinses Laurentien. Uit WhatsApp-berichten zou blijken dat zij nogal fel tekeer kon gaan tegen de ambtenaren van het departement.

Melissa ziet dat geheel anders, zij vindt dat Laurentien cruciaal is geweest voor de stappen die nu worden gezet. "Ik kijk alleen maar vol trots naar die vrouw. Ik vind het oneerlijk dat iemand die zo haar best doet voor de gedupeerden zo wordt afgestraft."

'Eindelijk weer regie'

Melissa heeft inmiddels een nieuwe partner, haar dossier is ondertussen naar tevredenheid financieel afgehandeld en ze kan weer werken aan een toekomst. Zo heeft ze een onderwijsmethode ontwikkeld om kinderen te helpen die een regulatiestoornis hebben ontwikkeld door stress, zoals haar zoon.

"Eindelijk heb ik weer de regie over mijn leven. Dat is wat ik heb geleerd uit dit alles: geniet van het leven. En dat is nu mogelijk. Maar als alles van je afgepakt wordt, ben je iedere seconde bezig om te overleven, dan ben je de regie volledig kwijt."

De verdachten die vastzitten voor de dodelijke explosie aan de Tarwekamp in Den Haag kunnen rekenen op levenslang of een hoge gevangenisstraf van 30 jaar. Dat zeggen strafrechtdeskundigen en advocaten in gesprek met EenVandaag.

Bij de explosie op 7 december 2024, midden in een Haagse woonwijk, kwamen eind vorig jaar zes onschuldige bewoners om het leven. Vier anderen werden zwaargewond naar het ziekenhuis gebracht. Doelwit van de aanslag was een bruidswinkel, maar het wooncomplex erboven en ondernemingen in de omgeving werden vrijwel volledig weggevaagd. Vijf vragen over de start van de rechtszaak.

1. Wie hebben ze gearresteerd voor betrokkenheid bij de dodelijke explosie?

Deze week moeten de vier verdachten voor het eerst voor de rechter komen. Dat zijn opdrachtgever Moshtag B. (33) - de ex-partner van de eigenaresse van de bruidsmodezaak - en de uitvoerders van de aanslag: twee mannen uit Roosendaal (29 jaar en 23 jaar) en een man uit Oosterhout (33). Bij de aanslag op de bruidszaak gebruikten ze bijna 200 liter benzine en zwaar vuurwerk. Ze kregen hier 1.500 euro voor.

Volgens de advocaat van Moshtag B., Gerard Spong, wilden ze alleen jurken en de zaak in brand steken. Maar de brand had vreselijke gevolgen. "Er zijn zes mensen dood. En dan heb ik het nog niet over de schade en het verdriet van de andere mensen", zegt advocaat Spong. Volgens hem hebben z'n cliënt en 'zijn kompanen' het risico onderschat. "Geen van allen hebben ook maar kunnen bevroeden dat daar dodelijke slachtoffers zouden vallen."

2. Waarom wilde Moshtag B. een aanslag plegen op de bruidsmodezaak?

Verschillende media citeerden uit het strafdossier waarin Moshtag B. wordt neergezet als jaloerse, controlerende partner. Waar B. in het begin van de relatie met de onderneemster strooide met cadeautjes hield hij haar daarna in de gaten door met een truc haar WhatsApp-gesprekken mee te lezen. Hij dacht dat ze een ander had en wilde wraak. Het plannen van de aanslag begon al in de zomer van 2024.

B's advocaat Spong bevestigt dat het motief van de explosie ligt in 'een soort liefdesverdriet'. Wraak, omdat zijn ex-vriendin een relatie zou hebben met iemand anders. "Uiteindelijk kwam men op het idee om daar brand te stichten." Een 'overreactie', zegt de advocaat. "Daar wordt ook op dit moment wel psychologisch onderzoek naar gedaan." Volgens Spong wil zijn cliënt volledige openheid van zaken geven. "Ik wens ook te benadrukken dat hij vanaf dag één een bekennende proceshouding heeft ingenomen."

3. Twee mannen werden een week voor de explosie nog gearresteerd. Speelt dat een rol in de zaak?

De twee mannen uit Roosendaal werden een week voor de explosie ook al aangehouden omdat ze zich 'verdacht ophielden' in een busje. De politie trof daarin zwaar vuurwerk en jerrycans met benzine bij de mannen aan. De spullen werden in beslag genomen, de mannen mochten weer gaan. Kort daarna gaan de mannen in Telegram-groepen opnieuw op zoek naar zwaar vuurwerk en tanken ze een paar uur voor de explosie voor honderden euro's.

Ze worden ervoor vervolgd in de komende strafzaak. Al heeft de arrestatie de aanslag niet voorkomen. "Als je dan de band terugspeelt dan had je gewild dat de heren ofwel langer vast hadden gezeten ofwel dat ze waren gevolgd zodat dit voorkomen had kunnen worden", zegt hoogleraar strafrecht Sven Brinkhoff (UvA). Het OM moet hier uitleg over geven vindt hij. "Er moet duidelijkheid over komen, in ieder geval voor de maatschappij."

4. Welke straf hangt de verdachten boven het hoofd?

Drie van de vier mannen worden vervolgd voor moord dan wel doodslag op zes personen, de poging daartoe op de andere in het huizenblok aanwezige personen, brandstichting de dood ten gevolge hebbend, brandstichting in een auto en het op 1 december voorbereiden van brandstichting.

Daarvoor kan een levenslange gevangenisstraf geëist worden, zegt hoogleraar Brinkhoff. Hij noemt het 'zeer voorstelbaar' dat deze straf opgelegd wordt. "Op deze feiten staat de levenslange gevangenisstraf, maar ook een hoge, tijdelijke, gevangenisstraf, van bijvoorbeeld 30 jaar." Advocaat Spong houdt voor zijn cliënt Moshtag B. ook rekening met de maximumstraf. "Ik zal er naar streven om een zo laag mogelijke straf voor hem in de wacht te slepen."

5. We zijn iets meer dan 3 maanden verder. Hoe is het nu aan de Tarwekamp in Den Haag?

Het ongeloof en verdriet in de periode na de explosie was groot. Het Openbaar Ministerie had eind januari 37 aangiftes ontvangen van nabestaanden, bewoners en ondernemers. Een crowdfunding van de Lichtpuntjes van de Mariahoeve haalde een bedrag op van ruim 654.000 euro. Daar kwam nog eens 45.000 bij die de Chinese gemeenschap had ingezameld. Het bedrag is verdeeld onder 43 getroffen huishoudens en ondernemers uit de buurt. Zij kregen elk 15.572 euro.

Ook wijnhandelaar Ingo Wever werd door de crowdfunding gesteund. "Dat heeft ons echt enorm geholpen", zegt hij hierover. De komende weken wordt bekeken hoe het pand herbouwd kan worden. Mondjesmaat openen er weer bedrijven, zoals de tandarts binnenkort. Wever denkt zelf tegen de zomer weer in zijn pand te kunnen zodat hij kerstpakketten kan voorbereiden. Voor de lange termijn hoopt hij dat het pand verkoopbaar blijft. "In feite is in onze levensfase dit de zekerstelling van ons pensioen."