Respect en aandacht meest gemist van vroeger: ‘De achterdeur was altijd open’

Wat was er vroeger beter dan nu? EenVandaag vroeg het aan ruim 26.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel. We missen vooral respect, saamhorigheid en échte tijd en aandacht voor elkaar. "Geen appje, maar een écht telefoongesprek. De achterdeur was altijd open voor onverwacht bezoek", schrijft een deelnemer. De invloed van de kerk en de verzuiling zien we liever niet meer terug.

Wat was vroeger beter?

Omdat mensen niet meer precies weten hoe alles vroeger was is in het onderzoek gekeken wat er in de beleving van de deelnemers is blijven hangen over de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw.  De top 10 van terreinen waar het volgens hen vroeger beter was ziet er als volgt uit:

1. Normen en waarden
2. Saamhorigheid
3. Opvoeding
4. Nederlandse identiteit
5. Ouderenzorg
6. Veiligheid
7. Gezelligheid
8. Gezondheidszorg
9. Onderwijs
10. Zorg voor zwakkeren in samenleving

Respect voor trambestuurder

Sleutelwoord bij de normen en waarden is ‘respect.’ Er waren duidelijke regels waar iedereen zich aan hield.  Er was meer sociale controle en er was respect voor gezagsdragers en hulpdiensten. Een deelnemer zegt: ‘Trambestuurders en controleurs, daar keek je tegenop. Die hadden toen ook gezag. Moet je nu eens kijken...’

Opvoeden met thee

Ook de saamhorigheid van toen wordt gewaardeerd. In de samenleving, maar ook in het gezin. ‘Als ik uit school kwam zat mijn moeder klaar met de thee en speelden we met z’n allen buiten. En we gaven geen grote mond’, aldus een panellid.

‘Vroeger was het veiliger op straat’

Tweederde van de ondervraagden (68%) denkt dat het vroeger veiliger was op straat dan nu. Dit komt vooral omdat de politie voor het gevoel van veel mensen dichterbij en zichtbaarder was. Zo schrijft iemand: ‘Toen mijn brommer gestolen was belde ik direct naar de wijkagent en die was er binnen 3 minuten. Nu moet ik bellen naar de centrale van de hele regio en krijg ik met een beetje geluk na tien minuten iemand aan de lijn.’ Veel mensen hebben het gevoel dat ze tegenwoordig in een anonieme bureaucratie belanden en maar moeten hopen dat er iets met hun aangifte gedaan wordt.

Invloed kerk onprettig

Maar natuurlijk was vroeger niet álles beter. Op de vraag wat mensen absoluut niet missen van vroeger staat de invloed van de kerk met stip op nummer één. Ook de verzuilde samenleving met de regels en controle van je eigen zuil voelde voor veel deelnemers als benauwd en bekrompen. Verder zijn we blij dat de dienstplicht is afgeschaft en dat roken op het werk en in de horeca tot het verleden behoren.

Uw beeld van vroeger

De deelnemers aan het onderzoek stuurden massaal foto’s in met hun beeld van vroeger.

Over het onderzoek 

Aan het onderzoek deden 26.416 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het heeft betrekking op de beleving van de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw. Panelleden die deze periode niet bewust hebben meegemaakt konden ook meedoen en het beeld schetsten dat zij van dit tijdperk hebben. 

Het is onderzoek is gehouden van 21 tot en met 24 augustus 2018. 

Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017.