"Mij is het vertrouwen gegeven dat het nieuwe kabinet een substantieel bedrag voor de leraren opneemt in de begroting van 2018". Aldus PvdA-partijleider Lodewijk Asscher. Met deze verklaring komt een eind aan de dreiging die hij eerder uitte dat hij uit het demissionaire kabinet zou stappen.

Lodewijk Asscher waarschuwde premier Rutte al aan het begin van deze zomer. Hij wilde als demissionair vicepremier alleen een handtekening onder de begroting zetten als de leraren meer salaris krijgen. Gebeurde dat niet, dan zou de PvdA uit het demissionaire kabinet verlaten.

Crisisberaad

De VVD en de PvdA waren deze week in crisisberaad. Er moet een begroting voor volgend jaar naar de Raad van State worden gestuurd terwijl de formatie voor een nieuw kabinet nog bezig is. Het is niet gebruikelijk dat een demissionair kabinet dan nog grote beslissingen neemt, zoals over de miljoenen voor onderwijs. Van een demissionair kabinet wordt vooral verwacht dat ze ‘op de winkel passen’.  

Zo’n begroting zoals nu wordt opgesteld heeft ook weinig waarde. Een nieuw kabinet, dat na Prinsjesdag gevormd zal worden, gaat ook weer haar eigen begroting opstellen.

1,4 miljard

Toch wilde Asscher koste wat ‘t kost dat in de begroting van dit demissionaire kabinet óók extra geld beschikbaar werd gesteld voor het onderwijs. Dat zou een uitgave van 275 miljoen extra moeten worden. Dat bedrag wordt zelfs door de demonstrerende leraren nog veel te laag gevonden: zij willen eigenlijk 1,4 miljard. CDA, ChristenUnie en D66 wilden geen groen licht geven voor de eis van Asscher. Zij zitten aan de formatietafel, de PvdA niet. De formerende partijen zouden liever zelf beslissen wat ze doen met de begroting voor onderwijs. De discussie leek vooral een politiek spel over wie straks de eer krijgt voor de verhoging van de lerarensalarissen. Is die eer voor het nieuwe kabinet óf is de eer nog voor de PvdA? Die laatste partij betaalde een hoge prijs voor regeringsdeelname. Ze vielen terug van 38 naar 9 zetels in de Tweede Kamer.

Het crisisberaad eindigde vandaag toen Mark Rutte de PvdA-leider wist te overtuigen om de formerende partijen tijd te geven om het budget voor de lerarensalarissen zelf te kunnen bepalen in het nieuwe regeerakkoord. Asscher heeft het vertrouwen. Premier Rutte zegt hier weliswaar zelf over: "Ik heb een inspanningsbelofte gedaan. Het is geen garantie anders stond het nu al in de begroting."

Tijdens de regeerperiode van de PvdA en VVD werd de PvdA door de eigen achterban vaak verweten niet hard genoeg voor de eigen idealen te vechten. Neemt Asscher, nu hij zijn poot stijf hield, een aanloop naar de toekomst in de oppositie? En was dat verstandig of overspeelde hij zijn hand? 

EenVandaag spreekt met oud-minister voor de PvdA Willem Vermeend. Hij noemt de houding van Asscher "ongeloofwaardig en slecht voor de politiek". Ook gaan we langs bij Astrid Oosenbrug. Zij is kandidaat voorzitter voor de PvdA. Ze roemt Asscher om zijn standvastigheid: "Hij brengt weer kleur op de wangen van de partij."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.