Oproep tot ontslag van demonstrerende ambtenaar vindt Haagse PvdD-fractie 'heel slecht': 'Schadelijk voor politiek proces'

'Onacceptabel en wat ons betreft reden voor ontslag'. Harde woorden van de Haagse VVD-fractie over een ambtenaar die werd aangehouden bij een protest van Extinction Rebellion. "Ze gooien iemand voor de bus die zich niet kan verdedigen."

Sam Schwenke, de ambtenaar om wie het gaat, is ook gemeenteraadslid namens GroenLinks in Rijswijk.

'Leidt sneller tot een conflict'

"Het feit dat je ambtenaar bent, wil niet zeggen dat je niet mag demonstreren", zegt hoogleraar sociaal recht aan de Universiteit Leiden, Barend Barentsen. "Het leidt wel sneller tot een conflict met je werkgever, dan wanneer je bij de bakker op de hoek werkt."

Het leidt vooral tot een conflict als er een strafbaar feit wordt gepleegd, legt de hoogleraar uit. "In de rechtspraak is gebleken dat wanneer een ambtenaar een strafbaar feit pleegt, die ambtenaar daar eerder last van heeft in termen van ontslag, dan de gemiddelde werknemer. Ook als het strafbare feit in privétijd is gepleegd."

Ingewikkelde situatie

Het hangt dus af van de vraag of Schwenke een strafbaar feit heeft gepleegd. Het demonstratierecht mag schuren en ze is voorlopig nog niet veroordeeld voor strafbare feiten. De Haagse VVD-fractie liet zich daar niet door tegenhouden en beargumenteerde dat het 'reden voor ontslag' is.

Daarbij noemen ze ook dat Schwenke bij de gemeente werkzaam is als klimaatadviseur en het protest waarbij zij aanwezig was tegen fossiele subsidies was. Ze was één van de acht actievoerders die zich aan elkaar hadden vastgeketend voor het partijkantoor van de VVD in Den Haag.

Gedragscode geschonden

De oproep tot ontslag van de VVD is nieuw voer voor discussie in de Haagse gemeentepolitiek. Robert Barker van de Partij voor de Dieren noemt de oproep van zijn VVD-raadsgenoten 'heel slecht'. "Ze gooien een ambtenaar voor de bus die zich niet kan verdedigen en daarmee creëert de VVD een onveilige werksfeer." Omdat Schwenke in de gemeente Den Haag alleen ambtenaar is, kan zij in politieke context niet reageren op de oproep van de VVD-fractie.

De gemeenteraadsleden hebben volgens Barker de gedragscode geschonden. "Daarin staat dat de gemeenteraad het over de inhoud moet hebben en niet over personen."

Politiek opportunisme

Barker beargumenteert dat ook voor ambtenaren geldt dat ze onschuldig zijn, tot het tegendeel is bewezen. "Dan kan de werkgever er iets van vinden. Maar het is niet aan individuele raadsleden om individuele ambtenaren te besmeuren dat is schadelijk voor het politieke proces."

Het raadslid van de PvdD denkt daarbij dat de aanstaande verkiezingen een rol spelen bij de harde uitspraak van de VVD-fractie. "Politiek opportunisme speelt dan een rol, waarbij ze even een ambtenaar onder de bus gooien."