radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Microbioloog na nieuw Amerikaans advies: 'Zo snel mogelijk mondkapjesplicht voor openbare binnenruimtes in Nederland'

Microbioloog na nieuw Amerikaans advies: 'Zo snel mogelijk mondkapjesplicht voor openbare binnenruimtes in Nederland'
Bron: ANP

Volgens het Amerikaanse RIVM zijn 'hele kleine druppeltjes' een van de belangrijkste verspreiders van het coronavirus en daarom worden mondkapjes nogmaals aangeraden. "Maar wij in Nederland zijn een van de laatste die het nog niet hebben."

Het Amerikaanse RIVM, het CDC, schrijft in hun nieuwste advies dat 'ademhalingsdruppeltjes of kleine deeltjes, zoals die in aerosolen, bijdragen aan het verspreiden van het coronavirus als een besmet persoon hoest, niest, zingt, praat of ademhaalt'. Microbioloog Amrish Baidjoe ziet graag zo snel mogelijk een mondkapjesplicht. "Het is hoog tijd. Nederland is een van de laatste bastions ter wereld waar we nog niet de maskers aanbevelen openbare binnenruimtes, waar we geen anderhalve meter afstand kunnen houden", zegt hij.

Nederland een van de laatste ter wereld

Binnen de wetenschap is er nog discussie over de invloed van aerosolen op de verspreiding van het virus. Het RIVM 'weegt alle informatie af' zeggen zij desgevraagd. OMT-lid Andreas Voss ziet weinig nieuws in het Amerikaanse advies van het CDC.

"Volgens mij is het niet nieuw. Dat er meer bewijs is gekomen zien wij ook en een discussie hierover loopt ook in Nederland." Maar zegt hij: "Het CDC zegt ook dat het coronavirus niet hetzelfde is als de mazelen (heel besmettelijk via aerosolen red.) en het belangrijkste is afstand houden."

Lees ook

'Alles wat we hebben is nodig'

Baidjoe wijst erop dat niet in alle omstandigheden afstand houden makkelijk is. "Juist in de binnenruimtes waar je geen anderhalve meter afstand kunt houden, zouden mondmaskers een rol kunnen spelen. Maar ook al het maar 10 procent of 5 procent zou helpen, is het de moeite waard. Zeker gezien het toenemende aantal gevallen."

Ook Baidjoe erkent dat mondmaskers niet 'de zilveren kogel' zijn bij de bestrijding van het virus maar vindt het Nederlandse beleid toch onverstandig. Want, hoewel het niet dé oplossing is, kan het gebruik van mondmaskers wel degelijk bijdragen denkt hij. "We hebben een aantal middelen. Er zijn geen wondermiddelen, maar alles wat helpt hebben we echt nodig in deze tweede golf. "Daarom zijn alle interventies, nodig soms iets meer, soms iets minder, om coronavirus te bestrijden."

Onbegrijpelijk

Luchtstroom-expert Ruud Verdaasdonk van de Universiteit Twente is het met Baidjoe eens. Hij vindt het onbegrijpelijk dat op niet veel meer plekken mondkapjes verplicht zijn. "Praktisch gezien is dit het beste wat we op korte termijn kunnen doen." Uit zijn onderzoek blijkt dat er bij mondkapjes weliswaar ruimtes zijn waaruit lucht ontsnapt, maar omdat men daarna de lucht weer door de stof inademt blijft een deel van de aerosolen wel degelijk in de stof hangen.

Opmerkelijk vindt hij bijvoorbeeld dat in cafés mondkapjes niet verplicht zijn, terwijl mensen dan hard meezingen met de muziek. Maar zangkoren mogen niet bijeenkomen. "Dat vind ik een vreemd contrast", zegt hij. Verdaasdonk denkt dat het schreeuwen om boven muziek uit te komen een van de redenen is waarom nu onder studenten de besmettingen zo stijgen.

Lees ook

Niezen juist niet in elleboog

Hij benadrukt wel dat mensen de kapjes correct moeten dragen. "Niet zoals ik zag bij de toeschouwers van de Tour de France, die het soms half op hadden". Zijn filmpjes van de luchtstromen rondom een mondkapje kunnen daarbij als voorlichtingsmateriaal werken.

Verdaasdonk toonde eerder ook al aan dat niezen in de elleboog juist geen goed idee is. Doordat je met kracht lucht in de kleine hoek van je elleboog niest, kaats je het juist verder de ruimte in. Toch is het nog steeds een basisadvies van het RIVM. In eerste instantie begreep de wetenschapper dat wel. "Je houdt je handen schoon en verspreidt het op die manier niet, maar inmiddels is dit wel een voortschrijdend inzicht te noemen, waar premier Rutte het zo vaak over heeft."

Aerosolen zijn volgens het CDC, het Amerikaanse RIVM, toch van belang bij de verspreiding van het coronavirus.

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen
Defensieminister Brekelmans
Bron: EenVandaag

PVV-leider Wilders gaf vandaag aan tegen het sturen van Nederlandse troepen naar Oekraïne te zijn. Defensie-minister Brekelmans reageert hier koeltjes op. "Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat dat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

De plannen tot het vormen van een internationale troepenmacht voor de bescherming van Oekraïne veroorzaken een nieuwe splijtzwam in de regeringscoalitie. PVV-leider Geert Wilders is hier standvastig op tegen en gaat lijnrecht in tegen premier Dick Schoof.

Nog steeds positief over Amerika

Minister van Defensie Ruben Brekelmans (VVD) vertelt tegenover EenVandaag dat het kabinet vasthoudt aan het eigen regeerprogramma. "Dit is het standpunt van de heer Wilders. Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

Brekelmans blijft na het tumult van afgelopen week, waarin de Amerikaanse president Donald Trump Europa niet aan de onderhandelingstafel uitnodigde, positief over de Amerikanen. "Ik vertrouw de Amerikanen nog steeds, want ik heb ze ook horen zeggen dat voor hen de NAVO relevanter is dan ooit. En de NAVO is natuurlijk onze belangrijkste veiligheidsgarantie."

'Escalatie-dominantie'

Voor het Nederlandse kabinet blijft de Amerikaanse steun noodzakelijk bij het vormen van een 'robuuste vredesmacht' die Oekraïne moet beschermen. Brekelmans: "De 'backing' van de Amerikanen blijft nodig. Je hebt, om in militaire termen te spreken, altijd een escalatie-dominantie nodig ten opzichte van je tegenstander."

Hij legt uit: "Dus stel dat Rusland een eventueel vredesbestand gaat testen en ze zouden aansturen op een conflict, dan moeten ze weten dat ze bij iedere stap die ze zetten een sterkere tegenstander tegenover zich hebben. En daar hebben we Amerikanen echt voor nodig."

Minister Brekelmans over weigering PVV om troepen naar Oekraïne te sturen

'Europa moet plek aan tafel verdienen'

De defensieminister verwacht overigens dat Europa in een later stadium wel mag plaatsnemen aan de onderhandelingstafel. "Ik heb de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio horen zeggen dat als de gesprekken concreter worden, dat dan natuurlijk ook Oekraïne en Europa aan tafel zullen komen."

"Maar we zullen als Europa die plek ook moeten verdienen", gaat hij verder. "En die plek verdien je door duidelijk aan te geven wat wij als Europa militair in te brengen hebben. En vandaar dat wij als Europese landen nu huiswerk te doen hebben om gezamenlijk tot zo'n plan te komen."

Brede puzzel om te leggen

Over wat Nederland concreet aan materieel en troepen kan leveren aan een eventuele vredesmacht, blijft de minister vaag. "Wij kunnen als Nederland natuurlijk in alle domeinen wel iets leveren, maar daar zullen we goed naar moeten kijken."

"Het is niet zo dat wij allerlei F-35's, of schepen, of troepen klaar hebben staan, die ergens staan te wachten. Die zijn ook ingepland om een bijdrage aan de NAVO te leveren. Die brede puzzel moeten we eerst leggen."

Debat

Brekelmans zegt dat er gekeken kan worden wat we kunnen doen, als er een duidelijk mandaat en rugdekking van de VS is. "Ook in het parlement moet dan besloten worden of Nederland wel of geen bijdrage kan leveren."

Morgen debatteert de Tweede Kamer over welke positie Nederland moet innemen bij de onderhandelingen om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is
Een Nederlandse militair in Rukla bij de Russische grens
Bron: ANP

Trump wil dat we 5 procent van ons bbp uitgeven aan defensie. En ook de de Europese leiders vinden dat er nog meer geld naar defensie moet, nu we niet meer op onze Amerikaanse 'vrienden' kunnen vertrouwen. Maar het ophogen van het budget, heeft gevolgen.

Elke euro kan je natuurlijk maar een keer uitgeven, zegt financieel journalist van de Telegraaf Martin Visser. Dus een verhoging van het defensiebudget zou niet zonder gevolgen zijn.

Duizelingwekkende bedragen

1 procent meer of minder klinkt misschien als niet zoveel, maar het gaat om duizelingwekkende bedragen legt Visser uit. "1 procent van het bbp is ongeveer 10 miljard. We geven nu ongeveer 2 procent uit, dus dat is iets meer dan 20 miljard. Wanneer dat 5 procent wordt, moet er dus nog 30 miljard bij."

Dat is ongeveer evenveel als wat we aan onderwijs uitgeven, zegt Visser. "Ter vergelijking: het meeste geld gaat naar de zorg en de sociale zekerheid, daar wordt jaarlijks boven de 100 miljard aan uitgegeven."

Bezuinigingen of staatsschuld

Willen we meer aan defensie uitgeven, dan zijn er eigenlijk twee opties, volgens Visser. "Of je haalt het ergens anders vandaan, dus bezuinigen, of je laat de staatsschuld oplopen."

Beide opties zijn ingewikkeld. Bezuinigen wil eigenlijk niemand en de vraag is dan vooral: waarop? "Dat is een politieke keuze, maar je zag bij de bezuinigingen op het onderwijs bijvoorbeeld al dat er veel weerstand is."

Bekijk ook

Hoge bedragen

Ook de hoogte van de bedragen zorgt daarbij voor gevoeligheid. "In Den Haag gaat het al weken over een btw-verhoging. Dat gaat om 1 miljard", vergelijkt hij.

"Bij zulke forse verhogingen in de defensie-uitgaven wordt dat alleen maar lastiger, want dan gaat het om grotere bedragen die ergens weggehaald moeten worden."

Ongemak

De andere optie, een hogere staatsschuld, is ongemakkelijk voor Nederland, vindt Visser. "Wij zijn het land dat altijd anderen de les lezen op het gebied van staatsschuld. Wij zijn daar zelf erg strikt op."

Wanneer wij de staatsschuld op laten lopen, zijn we niet meer geloofwaardig naar andere landen, gaat Visser verder. "En dan geven we hen eigenlijk een vrijbrief."

Bekijk ook

Tussenkop

Minister van financiën Heinen zei maandag in Brussel dat hij het ook niet ziet zitten om met Europese landen samen geld te lenen voor defensie-investeringen. "Deze opgave loopt echt via de nationale begrotingen", zegt Heinen. "Landen zullen daar zelf moeilijke keuzes moeten maken."

Visser roept politici op die keuzes wel te maken. "NAVO-baas Rutte heeft geopperd om het via de 'kaasschaafmethode' te doen en het overal een beetje weg te halen, maar het kan ook zijn dat er minder geld naar uitkeringen gaat omdat er meer naar defensie moet." Het zal dus een lastige afweging zijn om te kijken waar het geld precies vandaan moet komen.

Haalbaarheid

Visser zelf ziet het niet gebeuren dat we 5 procent gaan uitgeven aan defensie. Los van de vraag waar het geld vandaan moet komen, is het ook de vraag waar je het aan uitgeeft, zegt hij.

"Het geld gaat vooral zitten in mensen en materiaal. Defensie heeft behoefte aan mankracht, zowel militairen als niet-militairen. Het probleem is momenteel dat je het geld niet uitgegeven krijgt. Al maak je het geld vrij, er is ook nog een personeelstekort", zegt hij tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant