Meerderheid is bang dat oorlog tussen Israël en Hamas gevolgen heeft voor veiligheid en sfeer in Nederland

Een meerderheid is ongerust over de gevolgen van de oorlog tussen Israël en Hamas voor de Nederlandse samenleving. 7 op de 10 zijn bezorgd over wat het doet met de spanningen in ons land en 57 procent vreest voor de openbare veiligheid.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 30.000 leden van het Opiniepanel na de uitbraak van het geweld tussen Israël en Hamas. De oorlog is een ramp voor de stabiliteit in de wereld, en ook de Nederlandse samenleving zal de gevolgen voelen, verwachten grote groepen.

'Laten we bij elkaar blijven'

70 procent is bang dat het de sfeer in de samenleving negatief zal beïnvloeden. Na tal van binnenlandse en buitenlandse problemen, zoals corona, stikstof en de oorlog in Oekraïne, is dit volgens ondervraagden de zoveelste licht ontvlambare kwestie die mensen uit elkaar kan drijven. Iemand schrijft: "Weer een onderwerp waar mensen heel snel op kunnen polariseren. Het helpt niet dat er ook nog verkiezingen aankomen."

Meerdere deelnemers aan het onderzoek roepen op om terughoudend te blijven in uitingen over de oorlog. Zoals dit panellid: "Je mag je uitspreken, maar ik hoop dat mensen inzien dat het veel complexer is dan ze vaak roepen. Laten we nu eens bij elkaar blijven." Gekeken naar politieke voorkeur valt op dat kiezers van links tot rechts zich zorgen maken over de gevolgen van de oorlog voor de samenleving.

Bang voor demonstraties

Niet alleen de sfeer staat volgens panelleden onder druk. Veel mensen (57 procent) zijn bang dat de oorlog gevolgen heeft voor de veiligheid in Nederland. "Ik ben bang voor protesten en demonstraties die irritatie en geweld uitlokken en dat wij er als buitenstaanders in mee worden gezogen", vertelt iemand. Er deden ook een aantal Joodse mensen mee aan het onderzoek: "Ik ben Joods en nu erg op mijn hoede voor mijn eigen veiligheid. Ook in Nederland zijn antisemitische krachten aanwezig die hun frustraties op ons kunnen botvieren."

De aanslag in Brussel van maandagavond maakt mensen niet pessimistischer. De duizenden ondervraagden die de vragenlijst na de aanslag in Brussel invulden, zijn even bezorgd over de gevolgen van de oorlog tussen Israël en Hamas voor de veiligheid in ons land als panelleden die dat ervoor deden.

Discussie, maar weinig ruzie

In eigen kring zorgt de huidige situatie in Israël en Gaza voor verhitte discussies, maar nog weinig tot ruzie. 1 op de 3 ondervraagden (35 procent) heeft sinds de uitbraak van de oorlog discussie gehad met vrienden, familie en/of collega's, bij slechts 3 procent is er ruzie ontstaan over deze kwestie.

Iemand schrijft: "Ik heb wel een meningsverschil gehad met een collega, maar we kwamen ook snel tot de conclusie dat geen van de twee de goede of slechte is. Het is allemaal verschrikkelijk."

Oorlog domineert campagne (nog) niet

Hoewel de oorlog mensen massaal bezighoudt (73 procent), lijkt het de campagne voor de aankomende Tweede Kamerverkiezingen nog niet te gaan domineren. Uit de laatste zetelpeiling van EenVandaag en Ipsos bleek eerder deze week dat kiezers niet massaal overstappen sinds het begin van de oorlog.

10 procent denkt dat het thema doorslaggevend is voor zijn stem; op de meeste kiezers heeft het dus nog geen invloed. Iemand schrijft daarover: "Het is toch nog een beetje ver-van-mijn-bedshow. Als hier de vlam in de pan slaat, is dat vast weer anders, maar voor nu blijft het godzijdank redelijk rustig."

Partijlijn in conflict Israël-Hamas

Ook zijn de meeste kiezers tevreden met wat de partij van hun keuze tot nu toe heeft gezegd over de oorlog.

Bij kiezers van de SP (22 procent) en die van GroenLinks-PvdA (19 procent), waar kandidaat-Kamerlid Kauthar Bouchallikht niet meer verkiesbaar wil zijn vanwege de partijlijn over het conflict, is iets meer onvrede dan bij de gemiddelde kiezer (13 procent) over hoe 'hun' partij zich tot nu toe heeft uitgelaten over de oorlog.