Luchtwassers in stallen gevaarlijk voor mens en dier

Luchtwassers, installaties die grote hoeveelheden lucht verplaatsen en reinigen in varkensstallen, zijn gevaarlijk voor mens en dier. Dit blijkt uit onderzoek van Wakker Dier. “De luchtwasser is een gevaarlijk apparaat met heel veel nadelige gevolgen voor varkens èn mensen”, aldus onderzoeker Anne Hilhorst van Wakker Dier in EenVandaag.

Ook de Land- en Tuinbouw Organisatie (LTO) maakt zich zorgen. Wiebren van Stralen, beleidsadviseur milieu bij LTO heeft tientallen reacties van boeren gehad die zich zorgen maken over luchtkwaliteit in de stal en die klem zijn komen te zitten tussen de verplichte investeringen voor een beter buitenmilieu ten koste van een slechter binnenmilieu. "Meestal is juist door die luchtwasser een investering op hun bedrijf rendabel geworden dus er hangt ook veel af.  Aan de ene kant moeten ze investeren in die techniek voor het milieu en aan de andere kant merken ze dat het in de stal minder is. Als de varkensboer het zelf moet betalen dan is dat een klem waar je niet makkelijk uit komt."

Brandgevaarlijk

Daarnaast is het luchtwassersysteem ook brandgevaarlijk, concluderen de onderzoekers. "We maken ons ook zorgen om de brandgevaarlijke verbinding die nodig is voor het centraal luchtsysteem van de luchtwasser. Als je ergens een brandje hebt heb je zo de hele stal in de fik.” 

Een rampscenario waar ook boer Edwin Michiels niet aan wil denken. Hij heeft samen met zijn vrouw 1800 varkens in een grote stal met een bio-combi luchtwasser. "Het gaat me aan het hart. Dat wil je nooit meemaken. Maar het is een risico dat je op de koop toeneemt omdat je met milieu-eisen te maken hebt” zegt hij vanavond in EenVandaag.

Onverenigbaar

LTO en Wakker Dier pleiten voor alternatieve duurzame oplossingen, in plaats van deze zogenoemde ‘end-of-pipe’ oplossing. Anne Hilhorst: "De overheid heeft als doelstelling om in 2023 in heel Nederland integraal duurzame stallen te hebben staan en ze hebben ook nadrukkelijk gezegd dat het dierenwelzijn een groot onderdeel van is maar toch zitten daar luchtwassers in en dat is onverenigbaar. Luchtwassers zijn niet duurzaam en horen daar niet in thuis." Van Stralen van LTO: "Het lijkt me een uitstekend idee dat er geïnvesteerd wordt in alternatieven die de bron aanpakken. Nu gaat er veel geld zitten in het stimuleren van de luchtwassers."

Scheiden

Sommige boeren hebben al innovatieve alternatieve oplossingen bedacht, zoals Kees Scheepens. Hij is dierenarts en varkenshouder en wordt ook wel ‘de varkensfluisteraar’ genoemd. Hij leerde zijn varkens apart te urineren en ontlasten,. "In 40 uur is een varken aangeleerd om in een urinoir te plassen en een kakoir te poepen" 

Volgens Scheepens ligt een groot deel van de oplossing in het verhogen van de prijs voor varkensvlees. “Op die manier kunnen de boeren investeren in intelligente systemen" Ook Edwin Michiels zou graag voor een andere oplossing kiezen, al ziet hij het niet zitten maar hoopt niet dat er een investeringsverplichting komt. “Want dan moeten veel van mijn collega’s het opgeven en ik ben bang dat gezinsbedrijven zoals de onze een van de eersten zullen zijn die het veld moeten ruimen."