Dit jaar zijn tot nu toe bijna evenveel wolvenaanvallen geweest als in heel 2023. Volgens LTO Nederland laten de nieuwe cijfers zien dat er landelijk beleid moet komen rond de wolf. "Rol weggelegd voor de staatssecretaris", zegt voorzitter Ger Koopmans.

In de eerste helft van 2024 zijn in totaal 360 wolvenaanvallen op dieren geregistreerd, tegen 399 in heel vorig jaar. Dat blijkt uit een analyse van persbureau ANP op basis van gegevens van BIJ12, de organisatie die voor provincies wolvenzaken afhandelt.

Wolven chippen?

Het toegenomen aantal wolvenaanvallen vraagt om een landelijke aanpak, vindt boerenorganisatie LTO Nederland. Beheren is volgens voorzitter Koopmans noodzakelijk voor en klein land als Nederland. "Dat zullen een heleboel maatregelen naast elkaar moeten zijn." Hij denkt daarbij onder andere aan het plaatsen van wolfwerende hekken en rasters, en het chippen van wolven.

Oproepen om wolven gewoon af te schieten, vindt Koopmans te simpel. "Dat zou je van harte misschien hier en daar wel een keer willen roepen, maar zo simpel is dat natuurlijk ook niet", zegt de LTO-voorzitter. Al moet het wat hem betreft in sommige gevallen wel mogelijk kunnen zijn: "Wanneer ze gedrag vertonen wat totaal niet kan."

Per provincie verschillend

Koopmans vindt de aanpak van de wolf niet helder genoeg in Nederland. De provincies zijn verantwoordelijk voor het beleid, waardoor er grote verschillen zijn in hoe boeren worden geholpen, ziet hij. "Ze krijgen natuurlijk wel subsidies van de provincie, maar ze worden vervolgens niet echt concreet geholpen bij het bouwen van dat hek."

Ook in de financiering van preventieve maatregelen zitten verschillen, vervolgt hij. "Bij de ene regeling moet je het weer voorfinancieren, bij de andere moet je weer aan allerlei ingewikkelde eisen voldoen." Boeren weten door alle verschillende regels vaak niet waar ze aan toe zijn, concludeert de LTO-voorzitter.

Hulp van natuurorganisatie

In Duitsland is de wolvenaanpak duidelijker. Daar worden hekken en rasters om vee mee te beschermen bijvoorbeeld vergoed. En in Nedersaksen krijgen boeren zelfs hulp van natuurorganisaties bij de aanleg ervan. "In 8 jaar tijd is er nog nooit een wolf doorheen gekomen", zegt Peter Schutte van Naturschutzbund Deutschland. De hekken zijn volgens hem bovendien beter dan die in Nederland.

Interessant, reageert Koopmans. Maar hij benadrukt dat dit niet de enige oplossing is, omdat de situatie daar niet een-op-een te vergelijken valt met die in Nederland. "In Duitsland heb je veel grotere natuurgebieden waar de wolf ook meer wild ter beschikking heeft", legt hij uit. Waardoor een wolf volgens hem minder snel een schaap zal aanvallen.

Advies voor landelijke aanpak

De Duitse aanpak is wel een van de elementen die LTO ook graag terugziet in het wolvenbeleid in Nederland. Hij roept staatssecretaris Jean Rummenie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur daarom op om de regie te nemen, omdat de problemen rond de wolf de provincies overstijgen. "Een totaalaanpak moet je nationaal bespreken."

Rummenie benadrukt dat provincies in principe over de wolf gaan en zegt dat hij met hen overlegt om te kijken hoe de landelijke overheid kan helpen. Wel staat de staatssecretaris positief tegenover het advies van de Raad van Dierenaangelegenheden dat er een landelijke aanpak voor wolven moet komen. "Ik hoop daar op korte termijn meer duidelijkheid over te geven."

Bijna 20.000 Oekraïense kinderen zijn sinds de invasie door de Russen ontvoerd. President Zelensky wil geen vredesakkoord voordat alle gedeporteerde burgers teruggekeerd zijn, terwijl Rusland ontkent. "Ze beroven ons van onze toekomst."

Twee van deze kinderen zijn Veronika en Sasha. Hun verhaal wordt verteld in de documentaire 'After The Rain: Putin's Stolen Children Come Home' van documentaireregisseur Sarah McCarthy. "Sasha werd als kleuter bij een Russische controlepost van haar vader gescheiden", vertelt McCarthy.

Ontvoerd op zomerkamp

"Haar vader kwam in een detentiekamp terecht en Sasha belandde met haar broertjes en zusjes in een tehuis in Moskou. Na zijn vrijlating moest haar vader zelf uitzoeken waar zijn kinderen waren. Ook Veronika, de dochter van een Oekraïense soldaat, werd gedeporteerd."

''Ze namen ons mee naar een soort kamp in Rusland. De politie pakte onze telefoons af. Ik huilde constant, omdat ik bang was dat ik mijn familie nooit meer zou zien'', vertelt Veronika in de film. McCarthy, die zelf een Oekraïense moeder heeft, reist met haar documentaire nu de wereld rond om zoveel mogelijk mensen te laten zien wat er gebeurt. "Dit is de keiharde realiteit voor duizenden Oekraïense gezinnen."

Nieuwe identiteit

Inmiddels zijn er 1.247 kinderen teruggehaald, vertelt Darya Gerasymchuk. Zij is kinderrechtencommissaris en adviseur van president Zelensky. "Maar van heel veel kinderen weten we nog niet waar ze zijn. Ze zijn ondergebracht bij Russische pleeggezinnen en hebben een nieuwe naam en identiteit gekregen.''

Het is heel moeilijk om te achterhalen waar de kinderen zich bevinden. ''Vaak begint het met een tip van een ouder, of beelden op Russische televisie waarin kinderen te zien zijn bij adopties of heropvoedingsprogramma's'', zegt Gerasymchuk. ''Ook Amerikaanse satellietbeelden hielpen bij het opsporen van kinderen. Maar de financiering van dat programma is inmiddels stopgezet door de Trump-regering."

Rusland ontkent

Zodra duidelijk is waar een kind zich bevindt, wordt er door de organisatie Save Ukraine contact opgenomen met de familie. Deze organisatie is opgericht door Mykola Kuleba, voormalig kinderombudsman van Oekraïne, en werkt om de kinderen terug te halen.

Meestal gaat er dan een moeder of oma met een medewerker op pad naar Rusland of bezet gebied, via routes zoals Polen, Belarus en Turkije. Met juridische stappen, onderhandelingen of persoonlijke contacten wordt dan geprobeerd om het kind vrij te krijgen.

'Genocide op ons volk'

En dat is niet eenvoudig, vervolgt Gerasymchuck. "Want Rusland erkent zelden dat er sprake is van ontvoering en werkt vrijwel nooit actief mee aan terugkeer. Het belangrijkste doel van de ontvoering van Oekraïense kinderen door de Russen is de genocide op het Oekraïense volk. Door het Oekraïense volk kinderen te ontnemen, proberen de Russen ons van onze toekomst te beroven."

Voor Sasha en Veronika liep het goed af. Sasha woont nu in Letland, en Veronika is terug in Kyiv. Ze hebben inmiddels beiden getuigd bij het Internationaal Strafhof. Maar veel kinderen komen getraumatiseerd terug en zijn geïndoctrineerd door Russische propaganda. Duizenden kinderen zijn nog altijd vermist.

Voorwaarde voor vrede

De vredesonderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne verlopen moeizaam. Voor Oekraïne is de terugkeer van alle gedeporteerde burgers, met als prioriteit de ontvoerde kinderen, een belangrijke voorwaarde voor een akkoord. President Zelensky is stellig: alle kinderen moeten terug zijn voordat er serieus over vrede kan worden gepraat.

Het onderwerp stond bovenaan de Oekraïense agenda tijdens de besprekingen in Saoedi-Arabië eind vorige maand. Volgens de Amerikanen gold de terugkeer van de kinderen als een eerste stap om vertrouwen op te bouwen tussen de partijen, maar ook dat lijkt nog ver weg.

Meer steun nodig

Darya Gerasymchuk hoopt dat de aanklacht van het Internationaal Strafhof in het vredesproces een verschil kan maken. "De arrestatiebevelen tegen president Poetin en zijn commissaris voor de kinderrechten Maria Lvova-Belova waren historisch", zegt ze.

"Ze erkenden niet alleen het oorlogsmisdrijf van kinderontvoering, maar ook het bredere patroon van genocide: het systematisch overbrengen van Oekraïense kinderen naar Russische gezinnen.''

Juridische druk

''Hopelijk zet dit juridische druk op Rusland en helpt het ons om meer kinderen terug te krijgen. De wereld ziet nu zwart-op-wit wat wij al lang weten: wat Rusland 'redding' noemt, is in werkelijkheid gedwongen deportatie'', zegt Gerasymchuk.

Ze is ook blij met de internationale coalitie Bring Kids Back UA, een gezamenlijk initiatief van Oekraïne en Canada, waar inmiddels 41 landen aan deelnemen. "Maar we hebben meer steun nodig. Alleen met internationale druk en sancties krijgen we beweging. De terugkeer van deze kinderen is voor ons essentieel", benadrukt ze. "Zolang zij niet thuis zijn, is vrede onmogelijk."