radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Soms gaat het om een jas, soms om grotere problemen: hoe 'brugfunctionaris' Lizzy tientallen arme gezinnen helpt op school in Den Haag

Soms gaat het om een jas, soms om grotere problemen: hoe 'brugfunctionaris' Lizzy tientallen arme gezinnen helpt op school in Den Haag
'Brugfunctionaris' Lizzy in den Haak op bezoek bij moeder Rabia
Bron: EenVandaag

Als het om armoede en kansengelijkheid gaat, is de basisschool de plek om de problemen aan te pakken. Daarom zijn in de armste wijken speciale maatschappelijk werkers actief, die een brug slaan tussen school en ouders. "Om nét dat stapje verder te gaan."

Lizzy in den Haak is een van deze zogenoemde 'brugfunctionarissen' en werkt nu een jaar op de P. Oosterleeschool in de Haagse Moerwijk, een van de armste wijken in Nederland. Ze is daar hard nodig, want de sociale problemen binnen een gezin nemen de kinderen mee de klas in.

'Niet oordelen, maar helpen'

Elke dag verwelkomt Lizzy de 350 leerlingen van de basisschool bij de deur. "Ik kijk naar ouders. Ik kijk naar kinderen. Ik kijk naar gezinnen", vertelt ze. "Maar wat ik vooral met dat moment op het plein probeer, is om echt in contact te komen met iedere ouder."

Armoede is het grootste probleem van ouders, hoort de brugfunctionaris uit hun verhalen. "We hebben gezinnen die niet voor ieder kind een bed hebben. Daarom kom ik zo graag thuis. Niet om te oordelen, maar om te zeggen: 'Luister, ik zie het. Kan ik helpen?'"

In de Haagse Moerwijk wordt alles uit de kast getrokken om arme gezinnen te helpen

Jas zoeken voor leerlingen

Lizzy probeert gezinnen zoveel mogelijk te helpen bij het regelen zaken. Daarnaast organiseert de basisschool tien keer per jaar een 'weggeeftafel', waar ouders met een kleine portemonnee gratis kleding en speelgoed kunnen halen. De spullen worden gedoneerd door mensen die iets kunnen missen.

"Dan heb je vaak wel gesprekken van: 'Joh, ik heb geen winterjas, ik heb geen zomerjas'", vertelt de brugfunctionaris. "Kleine zorgen, zoals een nieuwe jas, kan je vaak nog wel met connecties oplossen." Dat is haar volgens allemaal nog wel te doen: "Waar het echt knelt, is bij grotere problemen."

Bekijk ook

Lizzy was ook 'toeslagenouder'

Zo wonen er in Moerwijk veel 'toeslagenouders'. Lizzy is zelf ook gedupeerd geweest in het schandaal. "Dat doet iets met je vertrouwen en je vertrouwen in het hele systeem", weet ze uit ervaring. "Hierdoor kan ik oprecht zeggen: 'Ik begrijp jouw angst, ik begrijp ook het stukje schaamte. En ik begrijp ook dat je denkt: voor hetzelfde geld halen ze mijn kind weg.'"

Een van de ouders waar Lizzy als brugfunctionaris goed contact mee heeft, is Rabia. De moeder van twee zoontjes leefde jarenlang in een sociaal isolement. Ze is geboren in Marokko, trouwde en kwam 7 jaar geleden naar Marokko. "Mijn man wilde dat ik thuis bleef. Ik mocht geen contact met mensen hebben", vertelt ze.

Praten over de opvoeding

Rabia scheidde 3 jaar geleden uiteindelijk van haar man. Toen haar kinderen naar school gingen, kwam ze in contact met de juffen en later met Lizzy. Inmiddels gaat de moeder zelf 4 dagen per week naar school om Nederlands te leren. Ook heeft ze vrienden gemaakt in de buurt.

Met Lizzy praat de moeder over de opvoeding van haar twee jongens. "Ik ga niet vertellen hoe iemand zijn of haar kind moet opvoeden", zegt de brugfunctionaris daarover. "Maar het is soms wel fijn om het erover te kunnen", legt ze uit. "Om uit te leggen dat het gewoon belangrijk is om consequent te zijn. Dat als het 'nee' is, dat niet 'ja' wordt na twee keer vragen."

Bekijk ook

'We kunnen niet meer zonder'

Ook schooldirecteur Mariska Wubben ziet hoe belangrijk dit soort extra contact is. Ze kan inmiddels niet meer zonder brugfunctionaris: "Zij slaat echt de brug tussen mij als directeur en ouders om op het sociale vlak veel meer neer te kunnen zetten."

De brugfunctionaris gaat door waar het voor haar als schooldirecteur stokt, legt Wubben uit. "Zij kan nét dat stapje verder gaan, naar de mensen thuis gaan. Zij brengt ouders bij loketten als de opvoedondersteuning of de schuldsanering."

Gratis ontbijt, maar hoe lang?

Naast hulp van de brugfunctionaris kunnen ouders die het nodig hebben ook een gratis ontbijtpakket afhalen in het wijkcentrum naast de school. De helft van de leerlingen maakt hier gebruik van. De Tweede Kamer besloot vorige maand alleen dat het nieuwe kabinet geen geld meer hoeft vrij te maken hiervoor.

Wubben vindt het besluit onbegrijpelijk. "Alles is net opgezet en dan wordt er even in de Kamer met een stemming besloten van 'oh, maar dat willen we allemaal niet meer'", reageert ze gefrustreerd. "Dan denk ik: ja, maar hoe kan het waar zijn? Want wij merken het verschil als kinderen gegeten hebben 's ochtends. We merken het enorm."

'Gek van korte subsidies'

Sowieso wordt de schooldirecteur 'gek' van alle kortdurende subsidies. "Ik heb vorig jaar geteld: toen heb ik veertig kortdurende subsidies moeten aanvragen." Al 'moet' het niet, voegt ze daaraan toe. "Als ik het niet doe, dan krijg ik het geld niet, dus het is een keuze. Maar het is ontzettend irritant en ingewikkeld als sommige subsidies na een jaar direct weer stoppen."

Wubben eist daarom dat het nieuwe kabinet zich committeert om samen met scholen de problemen écht aan te pakken. "Alle partijen hadden kansengelijkheid in hun verkiezingsprogramma staan, maar we zien het bijna niet terugkomen in de plannen", zegt ze. "Als je nu geen visie durft neer te zetten als nieuw kabinet, hoe gaan we dan straks beginnen?"

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen
Defensieminister Brekelmans
Bron: EenVandaag

PVV-leider Wilders gaf vandaag aan tegen het sturen van Nederlandse troepen naar Oekraïne te zijn. Defensie-minister Brekelmans reageert hier koeltjes op. "Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat dat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

De plannen tot het vormen van een internationale troepenmacht voor de bescherming van Oekraïne veroorzaken een nieuwe splijtzwam in de regeringscoalitie. PVV-leider Geert Wilders is hier standvastig op tegen en gaat lijnrecht in tegen premier Dick Schoof.

Nog steeds positief over Amerika

Minister van Defensie Ruben Brekelmans (VVD) vertelt tegenover EenVandaag dat het kabinet vasthoudt aan het eigen regeerprogramma. "Dit is het standpunt van de heer Wilders. Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

Brekelmans blijft na het tumult van afgelopen week, waarin de Amerikaanse president Donald Trump Europa niet aan de onderhandelingstafel uitnodigde, positief over de Amerikanen. "Ik vertrouw de Amerikanen nog steeds, want ik heb ze ook horen zeggen dat voor hen de NAVO relevanter is dan ooit. En de NAVO is natuurlijk onze belangrijkste veiligheidsgarantie."

'Escalatie-dominantie'

Voor het Nederlandse kabinet blijft de Amerikaanse steun noodzakelijk bij het vormen van een 'robuuste vredesmacht' die Oekraïne moet beschermen. Brekelmans: "De 'backing' van de Amerikanen blijft nodig. Je hebt, om in militaire termen te spreken, altijd een escalatie-dominantie nodig ten opzichte van je tegenstander."

Hij legt uit: "Dus stel dat Rusland een eventueel vredesbestand gaat testen en ze zouden aansturen op een conflict, dan moeten ze weten dat ze bij iedere stap die ze zetten een sterkere tegenstander tegenover zich hebben. En daar hebben we Amerikanen echt voor nodig."

Minister Brekelmans over weigering PVV om troepen naar Oekraïne te sturen

'Europa moet plek aan tafel verdienen'

De defensieminister verwacht overigens dat Europa in een later stadium wel mag plaatsnemen aan de onderhandelingstafel. "Ik heb de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio horen zeggen dat als de gesprekken concreter worden, dat dan natuurlijk ook Oekraïne en Europa aan tafel zullen komen."

"Maar we zullen als Europa die plek ook moeten verdienen", gaat hij verder. "En die plek verdien je door duidelijk aan te geven wat wij als Europa militair in te brengen hebben. En vandaar dat wij als Europese landen nu huiswerk te doen hebben om gezamenlijk tot zo'n plan te komen."

Brede puzzel om te leggen

Over wat Nederland concreet aan materieel en troepen kan leveren aan een eventuele vredesmacht, blijft de minister vaag. "Wij kunnen als Nederland natuurlijk in alle domeinen wel iets leveren, maar daar zullen we goed naar moeten kijken."

"Het is niet zo dat wij allerlei F-35's, of schepen, of troepen klaar hebben staan, die ergens staan te wachten. Die zijn ook ingepland om een bijdrage aan de NAVO te leveren. Die brede puzzel moeten we eerst leggen."

Debat

Brekelmans zegt dat er gekeken kan worden wat we kunnen doen, als er een duidelijk mandaat en rugdekking van de VS is. "Ook in het parlement moet dan besloten worden of Nederland wel of geen bijdrage kan leveren."

Morgen debatteert de Tweede Kamer over welke positie Nederland moet innemen bij de onderhandelingen om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is
Een Nederlandse militair in Rukla bij de Russische grens
Bron: ANP

Trump wil dat we 5 procent van ons bbp uitgeven aan defensie. En ook de de Europese leiders vinden dat er nog meer geld naar defensie moet, nu we niet meer op onze Amerikaanse 'vrienden' kunnen vertrouwen. Maar het ophogen van het budget, heeft gevolgen.

Elke euro kan je natuurlijk maar een keer uitgeven, zegt financieel journalist van de Telegraaf Martin Visser. Dus een verhoging van het defensiebudget zou niet zonder gevolgen zijn.

Duizelingwekkende bedragen

1 procent meer of minder klinkt misschien als niet zoveel, maar het gaat om duizelingwekkende bedragen legt Visser uit. "1 procent van het bbp is ongeveer 10 miljard. We geven nu ongeveer 2 procent uit, dus dat is iets meer dan 20 miljard. Wanneer dat 5 procent wordt, moet er dus nog 30 miljard bij."

Dat is ongeveer evenveel als wat we aan onderwijs uitgeven, zegt Visser. "Ter vergelijking: het meeste geld gaat naar de zorg en de sociale zekerheid, daar wordt jaarlijks boven de 100 miljard aan uitgegeven."

Bezuinigingen of staatsschuld

Willen we meer aan defensie uitgeven, dan zijn er eigenlijk twee opties, volgens Visser. "Of je haalt het ergens anders vandaan, dus bezuinigen, of je laat de staatsschuld oplopen."

Beide opties zijn ingewikkeld. Bezuinigen wil eigenlijk niemand en de vraag is dan vooral: waarop? "Dat is een politieke keuze, maar je zag bij de bezuinigingen op het onderwijs bijvoorbeeld al dat er veel weerstand is."

Bekijk ook

Hoge bedragen

Ook de hoogte van de bedragen zorgt daarbij voor gevoeligheid. "In Den Haag gaat het al weken over een btw-verhoging. Dat gaat om 1 miljard", vergelijkt hij.

"Bij zulke forse verhogingen in de defensie-uitgaven wordt dat alleen maar lastiger, want dan gaat het om grotere bedragen die ergens weggehaald moeten worden."

Ongemak

De andere optie, een hogere staatsschuld, is ongemakkelijk voor Nederland, vindt Visser. "Wij zijn het land dat altijd anderen de les lezen op het gebied van staatsschuld. Wij zijn daar zelf erg strikt op."

Wanneer wij de staatsschuld op laten lopen, zijn we niet meer geloofwaardig naar andere landen, gaat Visser verder. "En dan geven we hen eigenlijk een vrijbrief."

Bekijk ook

Tussenkop

Minister van financiën Heinen zei maandag in Brussel dat hij het ook niet ziet zitten om met Europese landen samen geld te lenen voor defensie-investeringen. "Deze opgave loopt echt via de nationale begrotingen", zegt Heinen. "Landen zullen daar zelf moeilijke keuzes moeten maken."

Visser roept politici op die keuzes wel te maken. "NAVO-baas Rutte heeft geopperd om het via de 'kaasschaafmethode' te doen en het overal een beetje weg te halen, maar het kan ook zijn dat er minder geld naar uitkeringen gaat omdat er meer naar defensie moet." Het zal dus een lastige afweging zijn om te kijken waar het geld precies vandaan moet komen.

Haalbaarheid

Visser zelf ziet het niet gebeuren dat we 5 procent gaan uitgeven aan defensie. Los van de vraag waar het geld vandaan moet komen, is het ook de vraag waar je het aan uitgeeft, zegt hij.

"Het geld gaat vooral zitten in mensen en materiaal. Defensie heeft behoefte aan mankracht, zowel militairen als niet-militairen. Het probleem is momenteel dat je het geld niet uitgegeven krijgt. Al maak je het geld vrij, er is ook nog een personeelstekort", zegt hij tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant