De eerste bedrijven zijn er al over begonnen: de vraag of werknemers salaris willen inleveren om de coronacrisis te overleven. Een sympathiek gebaar, maar of het bedrijven echt uit de problemen houdt? "Nee", zegt Evert Verhulp, arbeidsrecht-expert.
Vanmorgen deed Jacco Vonhof van MKB-Nederland in de Volkskrant de oproep om een zogenoemd loonoffer van werknemers. Want hij zegt: "Solidariteit is wederkerig." Maar zo simpel is het dus niet, zegt Verhulp, hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Voor de meeste bedrijven werkt het namelijk niet. Alleen voor kleine ondernemers kan het werken.
Lagere WW bij ontslag
"Het probleem is dat de werknemer niet, of in ieder geval niet elke werknemer, kan zien wat goed is voor het bedrijf", zegt Verhulp. Daarmee bedoelt hij dat werknemers niet kunnen overzien hoe een bedrijf ervoor staat en dus kunnen bepalen of een loonoffer zou kunnen werken voor het blijven bestaan van een bedrijf.
En dat heeft gevolgen: "Je kunt inleveren, je wordt toch ontslagen en dan ontvang je een lagere WW-uitkering door het inleveren." Daarnaast is het nog de vraag voor werknemers om een goed weerwoord hebben als de werkgever dit vraag. "Er zijn natuurlijk allerlei verhoudingen. Kun je wel goed reageren?"
Lees ook
Kan bedrijven enorm schelen
Wat kun je je bij een loonoffer voorstellen? Vakantiegeld spreiden bijvoorbeeld of een klein beetje van je loon inleveren. "Het kan over aanzienlijke bedragen gaan. In sommige takken zijn loonkosten de hoogste kosten. Als daar 5 tot 10 procent minder kosten worden gemaakt, kan dat enorm schelen", zegt Verhulp.
Bedrijven moeten zich volgens Verhulp toch ook afvragen of mensen ontslaan niet de beste oplossing is, in plaats van een loonoffer vragen. "Vanuit werknemer is het helemaal niet zo gek om daarvoor te kiezen, in plaats van het onzekere loonoffer. Maar als je werkgever failliet is, is het maar de vraag of je als werknemer wel met een vergoeding de deur uitgaat. Want misschien kan je baas het niet meer betalen."
Loonoffer is niet nieuw
We kennen de vraag om een loonoffer nog van onder meer de vorige economische crisis, het is niet nieuw. Bij Fokker was het bijvoorbeeld aan de orde in 1995 en in 2015 kwam het ter sprake, tijdens de doodstrijd van V&D.
Goede ontslagregeling
Bij sommige bedrijven is het personeel natuurlijk dé waarde van het bedrijf. Als je bijvoorbeeld je mensen nodig hebt voor de productie. "Dus niet voor elk bedrijf is ontslaan de oplossing", zegt Verhulp. Toch heeft Verhulp er wel begrip voor dat er in het tweede corona-steunpakket staat dat het makkelijker wordt voor bedrijven om werknemers te ontslaan. "We hebben in Nederland een goede ontslagregeling." Dus stel je gooit al geld weg met een loonoffer, terwijl je wacht op je ontslag, dan kan je geld weggooien."
In werkelijkheid komt het volgens Verhulp niet veel voor en als het voorkomt, moet het collectief. "Want medewerkers weten vaak helemaal niet waar ze voor kiezen. Dus dat doe je dan echt als collectief en niet individueel: een werkgever met een groepje medewerkers bijvoorbeeld."
Waarom we door het coronavirus in lockdown zitten en door eerdere epidemieën niet
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
