Een spuitje hier en daar, want dan ziet je gezicht er net iets perfecter uit. Steeds meer jonge vrouwen én mannen stappen met die gedachte naar een cosmetisch arts. Maar die verkopen soms ook 'nee': "Dat zijn lastige gesprekken, maar het is mijn taak."

De 24-jarige Julia* wil fillers in haar jukbeenderen, maar ze werd door drie verschillende cosmetische artsen afgewezen in het consult. "Ze zeiden dat ik het niet nodig had en dat ze het niet gingen doen", vertelt ze. "Maar ik wil iets knapper worden, dus dat heb ik toen uitgelegd. En dan zeggen ze: 'Maar dat ben je al, je gaat er nu alleen maar lelijker op worden als je het wel doet.'"

'Al mijn vriendinnen doen het'

Julia doet modellenwerk en is omringd door jonge vrouwen die regelmatig een cosmetische kliniek bezoeken. "Al mijn vriendinnen doen het, en je groeit mee met je vrienden. De een laat vet uit haar buik wegzuigen, de ander doet haar borsten. Als je daarmee omgaat, dan denk je op een gegeven moment: oh, ik wil eigenlijk ook wel iets proberen."

De jonge vrouw weet naar eigen zeggen dat ze het 'niet nodig heeft'. "Maar ik vind het mooi", zegt ze over haar wens om toch fillers in haar gezicht te laten spuiten. "Het klinkt misschien stom, maar ik wil het gewoon proberen. En ik zou nooit té ver gaan."

Moet 'gewoon' kunnen?

Uit eerder onderzoek van 3Vraagt onder leden van het EenVandaag Opiniepanel bleek in 2022 dat 1 op de 3 jongeren (30 procent) serieus overwoog om iets aan zichzelf te laten sleutelen. Ongeveer de helft van de ondervraagden tussen de 16 tot 34 jaar vond dat onder het mes gaan, alleen om er 'mooier' uit te zien, moet kunnen.

In dat jaar ondergingen in Nederland 560.000 mensen behandeling met botox en 300.000 mensen kregen fillers, laat de Nederlandse Vereniging van Cosmetische Geneeskunde (NVCG) weten. Deze twee ingrepen zijn vooral onder jonge vrouwen populair, bleek eerder uit ons panelonderzoek: van deze groep overwoog meer dan de helft om fillers of botox te nemen.

Deskundig advies geven

Terwijl de behandelcijfers elk jaar verder lijken te stijgen, zijn er dus ook artsen en klinieken die mensen weigeren. "Een goed gespecialiseerde arts moet niet alleen de juiste technieken beheersen, maar ook deskundig advies kunnen geven", legt cosmetisch arts Leanne Wong uit.

Als zo'n gespecialiseerd arts spreekt ze dagelijks mensen die hun uiterlijk willen veranderen. Dat jongeren behandelingen willen die ze eigenlijk niet nodig hebben, is volgens haar een groeiend probleem. "Het is een kwetsbare groep die juist goed advies nodig heeft, maar ik zie tegenwoordig ook veel klinieken die reclame maken met stuntprijzen en aanbiedingen, wat ethisch onverantwoord is."

'Slecht voor arts en patiënt'

De 'stuntaanbiedingen' die Wong soms voorbij ziet komen, worden makkelijk verkocht aan mensen die eigenlijk beter geholpen zouden zijn met goed advies, weet de cosmetisch arts. Bovendien komen jongeren die een kliniek via social media vinden vaak terecht bij artsen die niet geregistreerd zijn.

En deze behandelaren lijken sneller bereid om behandelingen uit te voeren zonder daarvoor een grondig advies te geven aan de cliënt, vertelt Wong. "Dat schaadt niet alleen de reputatie van het vak, maar ook de patiënt zelf", waarschuwt ze.

Over 10 jaar terug komen

Julia ging wel langs bij een cosmetisch arts en werd na een grondig gesprek dus afgewezen voor een behandeling met fillers en botox. "Ik was met een vriendin naar een privékliniek en bij haar deden ze botox in haar neus en fillers in haar kaak en lip. Ik dacht dus: nou, dan gaan ze mij ook wel helpen."

Toen Julia eenmaal aan de beurt was - of tenminste, dat dacht ze - zei de specialist: 'Dat ga ik niet doen.' Julia wilde weten waarom niet. "Toen zei de specialist dat mijn vriendin 'veel stress in haar gezicht had zitten'. Dat was blijkbaar iets wat je kon zien. Ze vond mij te jong en zei dat ik over 10 jaar maar weer eens terug moest komen."

Bij andere klinieken proberen

De jonge vrouw was het daar niet mee eens en besloot het er niet bij te laten zitten. Ze klopte daarom aan bij een andere kliniek. "Ik wilde gewoon een heel klein beetje, echt minimaal. Het moest gewoon natuurlijk zijn."

"De kliniek die ik had gevonden, daar had ik echt onderzoek naar gedaan. Zij waren mijn laatste hoop", blikt Julia terug. "Maar ze wilden het niet doen. En ik wil alleen naar een echte kliniek, met echte dokters. Geen reclameding zoals je op Instagram ziet."

Regels niet zwart op wit

Maar hoe besluit een cosmetisch arts dan om iemand wel of niet te behandelen? Dat mogen klinieken grotendeels zelf bepalen, antwoordt Wong. Er zijn volgens haar geen duidelijke regels voor. "Wel leggen artsen een eed af en werken ze volgens ethische normen, maar er zijn geen strikte regels die zwart op wit staan."

Verder hoort een goede arts ook altijd te beoordelen of een hulpvraag terecht is, benadrukt ze. "Als iemand bijvoorbeeld meer jukbeenfillers wil, wordt er gekeken naar de anatomie, huidstructuur en het esthetische effect. Het doel is om een natuurlijk resultaat te behouden en geen overmatige of schadelijke ingrepen te doen."

'Eerlijk en transparant zijn'

"Stel: iemand wil met slechts 1 milliliter filler de wangen liften, terwijl ik weet dat dit onvoldoende resultaat zal geven. Dan zeg ik van tevoren 'nee'", gaat Wong verder. "Ik vind het belangrijk om eerlijk en transparant te zijn." Zo'n behandeling zou volgens de arts namelijk weinig tot geen effect hebben.

Ook komt het volgens haar voor dat cliënten gewend raken aan hun fillers en denken dat ze 'weg' zijn, terwijl dat niet het geval is. "Sommige mensen willen hun lippen opnieuw laten opvullen, terwijl ik duidelijk zie dat er nog voldoende filler aanwezig is. Dan weiger ik, omdat het niet nodig is."

Lastige gesprekken

Na zo'n consult blijft Wong altijd achter haar advies staan en legt ze aan de cliënt uit waarom een cosmetische behandeling in dat geval niet nodig of effectief is. "Soms begrijpen mensen het direct, soms zijn ze teleurgesteld."

Ze ziet dat vooral terug bij jonge vrouwen van rond de 20 jaar. "Die kunnen impulsief iets willen laten doen, terwijl ze al bloedmooi zijn en zich slechts storen aan iets minimaals. Dat zijn lastige gesprekken, maar het is mijn taak om hen daarin te begeleiden."

'Natuurlijke' botox

En wat is Julia nu van plan? Ze wil nog steeds fillers in haar junkbeenderen. "Ik laat de zoektocht naar een kliniek voor nu even rusten en ga me focussen op een natuurlijke botox. Dat doe ik met mijn voeding", vertelt ze. "Ik ben nu bezig met een sapjeskuur en wil daarna over op alleen nog maar plantaardig en onbewerkte producten."

Ze hoopt dat zo'n voedingspatroon kan helpen bij een gladde en stralende huid. De reden waarom ze ook een nieuw ochtendritueel heeft: "Elke ochtend pak ik een koude lepel uit de vriezer om m'n gezicht mee te masseren, voor een natuurlijk 'botox- en filler-effect'. En dan doe ik wellicht over een tijdje weer een poging bij een echte kliniek", zegt Julia tot slot.

*Julia is een verzonnen naam, haar echte naam is bekend bij de redactie.

De Palestijnse vlag of een regenboogvlag op het podium van het Eurovisie Songfestival? Dat is deze editie niet toegestaan: artiesten mogen alleen nog hun eigen vlag laten zien om 'politieke statements' te voorkomen. "De EBU is een bange organisatie."

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het nieuwe vlaggenprotocol zelf niet bekendgemaakt, maar bevestigde wel berichten van de Deense omroep DR hierover. Hans Laroes, die jarenlang betrokken was bij de EBU als adviseur, vindt het een 'nogal onhandig' van de media-organisatie.

Vlag om identiteit te laten zien

De laatste jaren waren op het podium en in de green rooms - waar deelnemers wachten op de uitslag - nog verschillende vlaggen te zien, waaronder de Palestijnse vlag en de regenboogvlag. En op het podium nam zanger Nemo, die uiteindelijk won voor Zwitserland, vorig jaar de non-binaire vlag mee. Vlaggen zijn dan ook echt onderdeel van het Songfestival, zegt Laroes.

"Het hele Songfestival is erop gericht om mensen en landen en allerlei bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden op een vrolijke manier. En dus ook mensen van allerlei identiteiten", legt hij uit. "En ik denk dat daarbij hoort dat die mensen ook hun identiteit laten zien. Dat kan via de vlag van je land, via de regenboogvlag en ook via een vlag waarin je Palestina steunt."

'Tegen geest van Songfestival'

Door het besluit van de EBU om alleen nationale vlaggen toe te staan op het podium kunnen deelnemende artiesten hun identiteit straks mogelijk niet volledig uiten. En dat vindt Laroes geen goede zaak: "Het is eigenlijk tegen de geest van het Songfestival in."

Hoe de organisator van het liedjesfestijn precies tot zo'n besluit komt, blijft volgens hem gissen. In principe wordt de uiteindelijke beslissing gemaakt door de producer van het Songfestival in overleg met het gastland, dit jaar dus Zwitserland. Maar de omroepen van andere deelnemende landen hebben volgens hem ook zeker invloed.

Onder hoge druk besloten?

Het zou dus zeker kunnen dat landen in dit geval invloed hebben uitgeoefend op de organisatie, zegt Laroes. "Er zijn ongetwijfeld een aantal omroepen die alvast bezwaar zijn gaan maken of bang zijn geworden." En dan gaan ze onder oplopende druk met elkaar appen, bellen en vergaderen, weet de voormalig EBU-adviseur.

"Het is op dit soort momenten een beetje een bange organisatie", gaat hij verder. "Dus omdat die verschillende standpunten van landen en omroepen eigenlijk boven die hele besluitvorming hangen, wordt er geprobeerd het allemaal zo rustig mogelijk te houden en ieder gedoe waar iemand boos van kan worden te vermijden. Dan ga je dus beslissen om geen vlaggen toe te laten."

'Niet nagedacht over regenboogvlag'

Het 'vlaggenverbod' is volgens Laroes vooral bedoeld om de Palestijnse vlag te weren van het podium. Dat daarmee bijvoorbeeld ook Pride-vlaggen in de ban worden gedaan, heeft de organisatie van tevoren misschien niet helemaal doorgehad, denkt hij.

"Ik denk dat ze vooral geen Palestijnse vlaggen willen laten zien en dat ze toen geaccepteerd hebben dat dan ook andere vlaggen als de regenboogvlag niet meer getoond worden", zegt hij. "Terwijl ik denk dat je daarmee juist een heleboel artiesten - en een heleboel mensen thuis - in hun hart raakt, en dat je daarmee dus ook je eigen Songfestival in het hart raakt."

Andere manieren zoeken

Overigens verwacht Laroes niet dat de deelnemende zangers zich ook helemaal aan de nieuwe regels gaan houden. "Ik denk dat redelijk wat artiesten op zoek gaan naar manieren om toch iets te laten zien." Als voorbeeld noemt hij Madonna, die in 2019 op het Songfestival in Israël een gastoptreden gaf en toen ook een statement maakte met de Palestijnse én Israëlische vlag.

Het zal hem niet verbazen als meer artiesten op zoek gaan naar manieren om standpunt over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden te laten blijken. "En eigenlijk wordt dat ook uitgelokt door de EBU. Het is dan ook een wedstrijdje van: wie is nu het slimst."

'Onverstandig en niet sympathiek'

In een poging om mogelijk gedoe rond de Palestijnse vlag te voorkomen, veroorzaakt de EBU met deze nieuwe regels juist méér gedoe, constateert Laroes. Het protocol rond de vlagen krijgt nu namelijk heel veel aandacht, ziet hij gebeuren.

En daar zit ook veel negatieve aandacht bij: zo noemde lbhti-belangenverenging COC Nederland het besluit van de EBU afgelopen weekend 'volstrekt belachelijk'. Laroes snapt de verontwaardiging over het vlaggenverbod. "Ik vind het echt een onverstandige en onaardige, niet sympathieke en niet empathische beslissing."

AVROTROS 'snapt besluit'

AVROTROS, die namens Nederland meedoet aan het Songfestival, liet eerder in een schriftelijke verklaring weten dat het de nieuwe regels rond vlaggen op het podium snapt. "Het Eurovisie Songfestival is een niet-politiek event en in dat kader begrijpen we deze beslissing."

"Het gaat enkel om de officiële momenten dat het duidelijk moet zijn om welk land het gaat", verduidelijkt de omroep over het doel van het protocol. "Op alle andere momenten staat het ons vrij om te communiceren wat we willen."

Claude zonder Congolese vlag

De omroep voegt daaraan toe dat het het jammer vindt 'dat ook symbolen die verbonden zijn aan inclusiviteit en vrijheid van expressie, zoals de regenboogvlag, nu onderdeel zijn geworden van deze maatregel'. AVROTROS erkent dat een regenboogvlag geen politiek statement is, 'maar het gaat er bij de EBU om dat er één lijn wordt getrokken'.

Zanger Claude doet over 3 weken namens Nederland mee aan het Songfestival. Hij komt uit de Democratische Republiek Congo, maar mag de vlag van zijn geboorteland straks dus ook niet laten zien op het podium en in de green room. Het publiek in de zaal mag wel met elk soort vlag zwaaien, zolang die volgens de Zwitserse wet toegestaan is.

Een platte bezuiniging die vooral ouderen raakt: zo noemt vakbond CNV het plan om de WW-uitkering met 6 maanden in te korten. "Het kabinet duwt mensen zo nog sneller de bijstand in." Volgens economen zijn er andere maatregelen die effectiever zijn.

De coalitiepartijen hebben in de voorjaarsnota afgesproken dat de periode waarin mensen een werkloosheidsuitkering (WW) kunnen krijgen, in 2027 wordt ingekort van 24 naar 18 jaar. Maar mensen die langdurig werkloos zijn, kunnen de dupe worden van dit plan, waarschuwt CNV.

Van 60 naar 18 maanden

Volgens voorzitter Piet Fortuin raken ongeveer 65.000 mensen direct de dupe, zij gaan er straks gemiddeld 8.500 euro per jaar op achteruit. Mensen gaan in deze situatie binnen 1,5 jaar van een volledige loon naar de bijstand, zegt hij. "Dat is een dubbele klap."

Stukje bij beetje wordt de sociale zekerheid in Nederland afgebroken, vindt Fortuin. "We hadden ooit 60 maanden WW, toen werd het 48, daarna 24, en nu dus nog maar 18 maanden. En dat is vooral voor ouderen boven de 55 jaar een te korte periode. Zij hebben die extra tijd hard nodig om nieuw werk te vinden."

Leeftijdsdiscriminatie

Volgens cijfers van statistiekbureau CBS vinden jonge werknemers namelijk relatief snel een nieuwe baan, meestal binnen een half jaar nadat ze werkloos zijn geworden. Maar bij ouderen ligt dat anders: bij hen duurt dit gemiddeld 9 tot meer dan 12 maanden.

"Dat komt omdat leeftijdsdiscriminatie in Nederland nog steeds een groot probleem is", verklaart de vakbondsleider. "Werkgevers denken vaak erg negatief over ouderen: dat ze minder productief en vaker ziek zijn."

Langer in buurlanden

Ook hoogleraar arbeidsmarkt aan Tilburg University Ton Wilthagen vindt het plan om de werkloosheidsuitkering met een half jaar in te korten te drastisch. "In veel andere landen zijn de vangnetten juist ruimer ingericht", vertelt hij. Een WW-uitkering van 18 maanden is volgens hem echt kort in Europees opzicht.

Zo krijgen in Frankrijk werkloze ouderen vanaf 55 jaar een uitkering tot 36 maanden. Duitse 58-plussers kunnen rekenen op een WW-uitkering tot 24 maanden, afhankelijk van hun arbeidsverleden. In België bestaat geen vaste maximale duur: daar blijft de inkomenssteun doorlopen, al wordt het bedrag na verloop van tijd wel lager.

'Krankengeld' van de staat

Dat het voor sommige oudere werkzoekenden hier moeilijk is om binnen 18 maanden een nieuwe baan vinden, heeft volgens Wilthagen ook te maken met een 'uitzonderlijke maatregel' die Nederland kent: namelijk de verplichting voor werkgevers om bij ziekte 2 jaar lang het loon van een medewerker door te betalen.

"Nergens ter wereld kennen werkgevers zo'n zware verplichting", zegt de hoogleraar. "In België betaalt de werkgever maximaal 2 weken door bij ziekte, in Duitsland tot 6 weken." Daarna kunnen zieke werknemers daar 'Krankengeld' ontvangen van de staat, legt hij uit. "Werkgevers lopen daardoor veel minder risico en zijn minder terughoudend om personeel aan te nemen, ook oudere werknemers."

Nadelen aan doorbetaling

Wilthagen benadrukt dat de regeling in Nederland ooit met zeer goede bedoelingen is ingevoerd. "We wilden voorkomen dat mensen te snel en blijvend uitvielen en in de WIA zouden terechtkomen. Door werkgevers langer verantwoordelijk te maken voor loonbetaling stimuleerden we hen om actief aan re-integratie te werken."

Maar inmiddels worden de nadelen van de regeling zichtbaar, vertelt de hoogleraar. "Het leidt tot risicoselectie: werkgevers zijn minder geneigd om mensen met een verhoogd verzuimrisico in dienst te nemen. En zo worden de kansen van oudere werkzoekenden beperkt."

'Lasten beter verdelen'

Daarom pleit Wilthagen voor een aanpassing van het systeem. "We moeten de lasten beter verdelen. Dat kan bijvoorbeeld via een kortere loondoorbetalingstermijn en verzekeringssystemen. Zo worden werkgevers minder huiverig en krijgen ook oudere werknemers weer een eerlijke kans."

Ook zou de overheid volgens hem meer moeten inzetten op preventie. "Voorkom dat mensen langdurig werkloos raken. Investeer in scholing, begeleiding en een soepele overstap naar ander werk", zegt hij tot slot. "Er wordt wel gezegd dat '70 het nieuwe 50 is'. Laten we zorgen dat werkgevers dit ook zo gaan zien, want we hebben deze groep mensen hard nodig."

Risico's voor werkgevers

Ook CNV-voorzitter Fortuin vindt dat de risico's voor werkgevers moeten worden verkleind. Hij vertelt dat de vakbond daarover in gesprek is met werkgevers via de Sociaal Economische Raad (SER). "De loondoorbetaling bij ziekte is in Nederland inderdaad lang en dat maakt werkgevers soms terughoudend. Zeker bij 60-plussers denken werkgevers wel twee keer na, uit angst voor hogere risico's."

Maar die angst is vaak onterecht, benadrukt Fortuin. "Want in de praktijk blijkt dat 60-plussers juist uitermate gemotiveerd zijn om te werken en dat hun ziekteverzuim lager ligt dan in andere groepen. Bovendien worden werkgevers, zeker in het mkb, vaak gecompenseerd door het Rijk. Het risico is dus veel kleiner dan vaak wordt gedacht, terwijl je als werkgever juist een zeer waardevolle werknemer binnenhaalt."