Het kabinet trekt in 2023 meer dan 15 miljard euro uit om burgers financieel tegemoet te komen. Dat lekken Haagse bronnen aan verschillende media. Waar die miljarden vandaan komen en of de deal op tijd komt, vragen we aan financieel expert Martin Visser.
1. Het minimumloon, de zorgtoeslag en de AOW gaan omhoog. Is dat verrassend?
"Het is een heel fors pakket. Het is twee keer zo groot als het pakket dat voor dit jaar al was aangekondigd. Het opvallende is dat er een aantal tijdelijke maatregelen in zitten die voor dit jaar ook waren afgesproken, plus een aantal structurele maatregelen waarmee het minimumloon structureel omhoog gaat en de belastingen structureel omlaag."
"Ik vind het minimumloon wel dé verrassing. Dat de verhoging versneld zou worden. dat zagen we al aankomen. Maar dat het meer omhoog gaat dan we dachten, dat is wel een verrassend."
"Inmiddels zijn een hoop arbeidseconomen het er wel over eens dat een verhoging van het minimumloon helemaal niet slecht is voor mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Sterker nog, hun inkomen gaat erop vooruit en hun arbeidsmarktkansen blijven even goed. In die zin is het een logische stap."
Bekijk ook
2. De inflatie wordt steeds hoger, kan de koopkracht met deze plannen worden gered?
"De kritiek is dat dit koopkrachtplan misschien tot hogere inflatie gaat leiden, maar ik moet nog maar zien dat dat gaat gebeuren. Als je de bestedingsmogelijkheden van mensen aanjaagt, gaan ze misschien wel meer uitgeven. Dat leidt tot hogere prijzen."
"Inflatie is voorlopig nog niet voorbij, dus je moet iets aan die koopkrachtramp doen. Die is vermoedelijk nog wel iets groter dan uit de doorrekeningen blijkt."
3. Deze koopkrachtreparatie kost naar verluidt 15 miljard euro. Wie gaat dat uiteindelijk betalen?
"De rekening gaat voor een deel naar het bedrijfsleven en naar vermogenden. De belasting op spaargeld en beleggingen gaat omhoog, net als de belasting voor bedrijven. Voor de rest zal het vermoedelijk uit de staatsschuld komen, die opvallend laag is in Nederland. Veel lager dan heel veel landen om ons heen."
"Ik denk dat bedrijven hier echt heel erg woest om zullen zijn. Je legt de rekening ook voor een deel neer bij de middelgrote bedrijven. Die hebben nu juist ook last van de hoge inflatie en hoge stookkosten. Die hebben het dus al heel zwaar."
Bekijk ook
4. De plannen zijn voor volgend jaar. Duurt dat niet te lang?
"Voor sommige mensen zal dit misschien te lang duren en te laat zijn. Dus de hoop is wel dat gemeenten klaar staan, desnoods met bijzondere bijstand om die mensen en gezinnen te helpen die echt acuut in de problemen komen."
"Maar verder vind ik het belangrijk te benadrukken dat het heel erg afhangt van wanneer jij de eindafrekening van je energierekening krijgt, wanneer dat precies valt. Ik denk dat de meeste mensen prima geholpen zijn met compensatie per 1 januari en dat ingrijpen per 1 oktober niet zo heel veel had uitgemaakt. Behalve inderdaad voor mensen die het de komende maanden zwaar gaan krijgen."
5. Is dit een heel gericht koopkrachtplan?
"Heel gericht is het niet, en het is een beetje paniekvoetbal. Ik begrijp het wel, het is niet zo heel duidelijk waar de pijn precies valt. Iedereen gaat er last van hebben, maar om precies de mensen te helpen die anders financieel door het ijs vallen is heel lastig."
"Want het hangt niet alleen van je salaris af, maar ook van je energienota en of je huis geïsoleerd is. Iemand die het nodig heeft, kan iemand zijn die in de bijstand zit of iemand met een middeninkomen. De enige manier om zoveel mogelijk mensen te bereiken is met dit plan."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.