"Samsom en Pechtold praten het uit", kopt het ANP vanochtend. Geen overbodige luxe, want de verhouding tussen de leiders van PvdA en D66 was deze week flink verziekt. De motie van wantrouwen tegen minister Plasterk, afgelopen dinsdagnacht ingediend door Alexander Pechtold, leidde bij Diederik Samsom tot grote irritatie. "Onbegrijpelijk!" vond de PvdA-leider het gedrag van D66. Anderhalf jaar lang kon Samsom zijn temperament beheersen, en legde hij keer op keer met engelengeduld de koers van partij en coalitie uit aan wie er maar om vroeg. Maar hier stak de "oude" heetgebakerde Diederik weer eens de kop op.
Samsom heeft deels gelijk: Ronald Plasterk heeft tijdens het debat geen krimp gegeven en heeft het in die zin "goed gedaan". Het is de hopeloos verdeeld opererende oppositie niet gelukt om de PvdA-minister tijdens het debat pootje te lichten. Maar dat betekent natuurlijk niet dat oppositiepartijen -hoe geliefd ook- een bewindspersoon die de Kamer willens en wetens niet inlicht, maar gewoon moeten laten zitten. Toch voelt Samsom zich gekrenkt door de grootste "geliefde oppositiepartij." Hij had van D66 meer loyaliteit verwacht.
De reactie van Samsom is ook in eigen kring niet goed gevallen: "In plaats van D66 aan te vallen, had hij beter ChristenUnie en SGP, de partijen die de motie niet steunden, een aai over de bol kunnen geven", aldus een PvdA-kamerlid deze week, "dan breng je dezelfde boodschap over." De relatie tussen Pechtold en Samsom was toch al niet optimaal. Afgelopen zomer zaten ze aan het Scheveningse strand volgens Pechtold zelf vooral "langs elkaar heen te praten." Pechtold voelde zich miskend.
Uiteindelijk kreeg de coalitie D66 in oktober vorig jaar toch zover om mee te doen in het Herfstakkoord, samen met ChristenUnie en SGP. De "C3", de 3 Constructieve oppositiepartijen- was geboren. Wel benadrukte Pechtold na dat akkoord, dat we D66 vooral geen "gedoogpartij" moeten noemen: "We hebben verschillende akkoorden gesloten, maar op terreinen die daar niet onder vallen, maken we steeds onze eigen afweging." Wat dat inhoudt, hebben PvdA en VVD afgelopen week gemerkt. Keihard afserveren van bewindslieden behoort gewoon tot de mogelijkheden.
Volgens de eerder geciteerde PvdA-er zal er ongetwijfeld een moment komen dat de PvdA wraak neemt, en op haar beurt "Fuck You" zegt tegen D66. Dat zou zomaar kunnen, als de coalitie dit voorjaar met de "C3" onderhandelingen start over de nieuwe begroting. Volgens Pechtold is er geen enkele reden tot zorg over de samenwerking tussen D66 en de coalitie. De vraag is of dat niet ook een beetje wishful-thinking is. Hoewel het CDA door minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem in eerste instantie niet voor de onderhandelingen zal worden uitgenodigd, ligt die mogelijkheid altijd open. En dan is het "Fuck you!"-moment daar.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.